ABD Merkez Bankası (FED) Başkanı Jerome Powell, kurumun siyasi etkilerden bağımsız olmasının enflasyonla mücadele kabiliyetinin merkezinde yer aldığını ancak iklim değişikliği gibi Kongre tarafından belirlenen yetkilerinin ötesindeki meselelerden uzak durmasını gerektirdiğini söyledi.
İsveç'in başkenti Stockholm'da düzenlenen Uluslararası Merkez Bankaları Bağımsızlığı Sempozyumu'nda konuşan Powell, "Enflasyon yüksekken fiyat istikrarını yeniden sağlamak, ekonomiyi yavaşlatmak için faiz oranlarını yükselttiğimiz için kısa vadede popüler olmayan önlemler gerektirebilir. Kararlarımız üzerinde doğrudan siyasi kontrolun olmaması, bu gerekli önlemleri kısa vadeli siyasi faktörleri düşünmeden almamızı sağlıyor " dedi.
“Kendi işimize bakmalıyız”
"Kendi işimize bakmalı ve yasal hedeflerimiz ve yetkili makamlarımızla sıkı bir şekilde bağlantılı olmayan sosyal çıkarların peşine düşmemeliyiz" diyen Powell, "Ne kadar değerli olursa olsun, açık bir kanuni yetki olmaksızın yeni hedefler üstlenmek, bağımsızlığımıza zarar verir"diye konuştu.
Powell, FED'in düzenleyici yetkilerinin, finans kurumlarının iklim değişikliğinden kaynaklanan riskleri "uygun şekilde yönetmelerini" sağlamak için FED'e "sınırlı" bir rol verdiğini söylese de, "Biz bir 'iklim politika yapıcısı' değiliz ve olmayacağız" ifadesini kullandı.
"Açık bir Kongre yasası olmadan, daha yeşil bir ekonomiyi desteklemek veya iklime dayalı diğer hedeflere ulaşmak için para politikamızı veya denetleme araçlarımızı kullanmamız uygun olmaz" diyen Powell, "İklim değişikliğini doğrudan ele alan politikalarla ilgili kararlar hükümetin seçilmiş organları tarafından alınmalı. Böylece halkın seçimlerle ifade edilen iradesi yansıtılmış olur" ifadelerini kullandı.
Cumhuriyetçiler Powell’ı FED’in “yoldan sapmasına” izin vermekle eleştiriyor
Powell'ın özellikle iklim değişikliğiyle ilgili yorumları yeni değil.
Ancak Powell’ın bir Cumhuriyetçi Parti üyesinin Temsilciler Meclisi Başkanı olarak seçilmesinden ve FED de dahil olmak üzere federal hükümet icraatlerini denetleyen komisyonlar için yeni başkanların seçilmeye başlanmasından bu yana yaptığı ilk açıklamanın sert ifadeler içerdiği yorumları yapılıyor.
5 yıldır FED başkanlığını yürüten Powell, ABD'nin her iki büyük partisinin seçilmiş yetkilileriyle güçlü ilişkiler kurmaya büyük öncelik verdi ancak bazı Cumhuriyetçiler tarafından, kendilerine göre temel sorumluluklarını iklim değişikliği ve ırk ekonomisi gibi alanlara aktararak FED'in yoldan sapmasına izin vermekle eleştiriliyor.
İklim değişikliği bu noktada önemli bir konu. Powell'ın FED'in rolüne ilişkin görüşü, yeşil ekonomi çabalarını politika oluşturma süreçlerine entegre eden Avrupa'daki büyük merkez bankalarının aksine dursa da, ABD'deki daha bölünmüş siyaseti kabul ediyor. Powell, Stockholm'deki değerlendirmelerinde de buna onay vermiş gibi görünüyor.
Powell, "FED’in temel misyonu olan enflasyon ve talebi yönetme konusundaki yetkimizi sürdürmek için bunu hak etmemiz gerekiyor ve bu, o işe bağlı kalmak ve daha geniş şeyler aramamak anlamına geliyor" dedi.
İklim değişikliğinin riskleri konusunda FED içinde de anlaşmazlık var
FED Başkanı Powell, "Belirli bir yetki yoksa halkın bulunduğu konumun önüne geçmemeliyiz. ABD söz konusu olduğunda bu özellikle göze çarpan bir nokta" diye ekledi. İklim risklerine ilişkin uygun tutum konusunda FED içinde bile anlaşmazlıklar yaşanıyor.
FED kısa süre önce kamuoyundan "iklimle ilgili finansal risklere maruz kalmanın güvenli ve sağlam bir şekilde yönetilmesi için üst düzey bir çerçeve" hakkında yorum istediğinde, FED yetkililerinden Christopher Waller konuyla ilgili kılavuz yayınlanmasını desteklemediğini söyledi. Waller, "İklim değişikliği bir gerçek olsa da finansal istikrar için ciddi bir risk oluşturduğu önermesine katılmıyorum" diye konuştu.
“FED’in enflasyonu yönetme kabiliyetini koruması kritik önemde”
Enflasyon söz konusu olduğunda ise Powell, daha yavaş büyüme ve daha yüksek işsizlik anlamına gelse dahi, enflasyonu kontrol etmek için faiz oranlarını yükseltse bile FED'in uygun gördüğü şekilde süreci yönetme kabiliyetini korumasının kritik önem taşıdığını söyledi.
Powell, bu ilkenin ABD'de "iyi anlaşıldığını ve genel olarak kabul edildiğini" hissettiğini ve bunun FED'i maksimum istihdam ve istikrarlı fiyatları sürdürmekle yükümlü tutan federal bir yasayla somutlaştığını söyledi.
