ABD, eşcinsel ve biseksüel erkekler ile HIV riskinin daha yüksek olduğu diğer grupların kan bağışlarına yönelik kısıtlamaları daha da hafifletmek üzere harekete geçti.
ABD Gıda ve İlaç İdaresi (FDA), erkeklerle beraber olan erkeklerin bağışları için mevcut üç aylık cinsel perhiz şartını ortadan kaldıracak taslak yönergeler açıkladı. Bunun yerine, tüm potansiyel bağışçılar, yeni bir anketle taramadan geçecek. Anket, cinsel davranışları, son partnerleri ve diğer faktörlere dayalı olarak, AIDS hastalığına neden olan HIV için bireysel riskleri değerlendirecek.
Tasarı kesinleşirse, tek eşli ilişki yaşayan pek çok eşcinsel ve biseksüel erkek on yıllardır ilk kez kan bağışında bulunabilecek. FDA'in bağışçı havuzunu genişletmeye yönelik yeni hamlesinin, kan bağışını arttırması bekleniyor.
FDA’in Biyolojik Değerlendirme ve Araştırma Merkezi'nin direktörü Dr. Peter Marks gazetecilere yaptığı açıklamada, "Kan tedarikinin güvenliğinin korunacağından eminiz" dedi.
Eşcinsel hakları grupları, LGBTi bireylere karşı ayrımcılık yapıldığını söyleyerek, kimlerin kan verebileceğine ilişkin toplu kısıtlamalara uzun zamandır karşı çıkıyordu.
Amerikan Tabipler Birliği'nin de aralarında bulunduğu tıp dernekleri de kanı bulaşıcı hastalıklar açısından test eden teknolojideki ilerlemeler göz önüne alındığında bu tür istisnaların gereksiz olduğu görüşünde.
LGBTi haklarını savunan Human Rights Campaign (İnsan Hakları Mücadelesi) grubunun avukatlarından Sarah Warbelow "Mevcut ve eski kan bağışı politikaları eşcinsel ve biseksüel erkekler hakkında temelsiz varsayımlarda bulunuyor ve bireylerin kimliklerini sadece HIV'ye yakalanma olasılıklarıyla ilişkilendiriyordu" dedi.
ABD ve diğer birçok ülke 1980'lerin başındaki AIDS salgını sırasında HIV'nin kan yoluyla yayılmasını önlemek amacıyla eşcinsel ve biseksüel erkeklerin kan bağışlarını engellemeye başladı.
2015 yılında FDA toptan yasağı kaldırdı ve yerine bir yıllık cinsel perhiz şartı getirdi. Bunun ardından 2020'de kurum, COVID-19 salgını sırasında bağışların düşmesinin ardından perhiz süresini üç aya indirdi.
Sağlık yetkilileri, bu değişikliklerin kan tedariki üzerinde olumsuz bir etkisi olmadığını söyledi.
ABD genelinde kan bankaları için şartları ve prosedürleri Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) belirliyor.
Tüm potansiyel bağışçılar, kan yoluyla bulaşan enfeksiyonların yayılmasına katkıda bulunabilecek diğer faktörlerin yanısıra cinsel geçmişleri, enjekte edilebilir uyuşturucu kullanımı ve yakın zamanda dövme veya piercing yaptırıp yaptırmadıkları hakkındaki soruları yanıtlamak zorunda.
Bağışlanan kan daha sonra HIV, hepatit C, frengi ve diğer bulaşıcı hastalıklar için test ediliyor.
Yeni teklif kapsamında, erkeklerle cinsel ilişkiye giren erkeklere son üç ay içinde yeni ya da birden fazla partnerleri olup olmadığı sorulacak.
Her iki soruya da olumlu yanıt verenler ve ters ilişkiye girdiklerini bildirenler daha sonraki bir tarihe kadar bağış yapmaktan men edilecek. Bu politika eşcinsel ya da biseksüel erkeklerle cinsel ilişkiye giren kadınlar için de geçerli olacak.
Daha önce HIV testi pozitif çıkanların, kan bağışı yapmaya elverişli olmaması kuralı sürecek. Cinsel temas yoluyla HIV bulaşmaması için hap kullananlar da son dozdan üç ay sonrasına kadar kan bağışında bulunamayacaklar. Zira FDA, PrEP olarak bilinen bu ilacın, tarama testlerinde virüsün tespit edilmesini geciktirebileceğini bildirdi.
FDA Biyolojik Değerlendirme ve Araştırma Merkezi Direktörü Marks, ajansın kısıtlamaları daha da hafifletmeyi ele almayı istediğini, ancak bunu yapmak için gerekli bilimsel çalışmaların yapılması gerektiğini söyledi.
FDA yetkilileri, taslak yönergeleri nihai hale getirmeye başlamadan önce 60 gün boyunca, teklifle ilgili kamuoyu görüşlerini alacak.
Önerilen yeni uygulama, Kanada ve İngiltere'de kullanılan politikaları yansıtıyor.
LGBTi hakları grupları FDA'in duyurusunu memnuniyetle karşıladı ancak önerinin PrEP ilaçlarını kullanan kişileri dışlamaması gerektiğini kaydetti.
FDA politikasının değiştirilmesi için uzun süredir çaba gösteren Lambda Legal'dan Jose Abrigo, "Bu güvenli cinsel ilişki uygulamalarını daha fazla damgalamamak ve önlem alan bireyleri onurlandırmak için bilinçli olmalıyız" dedi.
FDA bu yeni önerisini kısmen 1600 eşcinsel ve biseksüel erkek üzerinde yapılan yeni bir araştırmaya dayandırdı. FDA’in finanse ettiği araştırma, cinsel davranışa ilişkin ayrıntılı, kişiselleştirilmiş bir anketin etkinliğini, güncel hayata dayalı cinsel perhiz düzenlemeleriyle karşılaştırdı.
Araştırmaya katılan bir kan merkezi olan Vitalant'ın yöneticisi Cliff Numark'a göre kan bankalarının bu değişiklikleri yapması birkaç ay sürecek.
Değişiklikler yeni anketler, personel için eğitim ve bilgisayar yazılımlarına güncellenme gerektirecek.
Kızıl Haç da FDA'in değişikliklerini desteklediğini ancak bu değişikliklerin daha fazla kan bağışına yol açıp açmayacağını bilmek için henüz çok erken olduğunu belirtti.
Başkent Washington’da yaşayan ve FDA çalışmasına gönüllü katılan Lukas Pietrzak, lisedeyken kan bağışında bulunmuş ancak eşcinsel bir erkek olarak cinselliğini yaşamaya başladıktan sonra yasak kapsamına girmiş.
Şu anda federal hükümet için çalışan 26 yaşındaki Pietrzak, "Arkadaşlarıma tam olarak açılana kadar, neden onlarla kan bağışına gitmediğimi geçiştirmek zorunda kaldım" diyor.
Associated Press haber ajansının konuştuğu Pietrzak, artık kan bağışı için çağrı yapıldığında, bu sürecin bir parçası olabilmekten memnun.
