Amerika için 2014, siyasi ve ekonomik çalkantılarla geçti ancak son aylarda iyileşme işaretleri arttı. Ekonomideki düzelme işaretleri yeterince güçlü mü? İşsizlik rakamları beklenen düzeye çıktı mı? Bir ara seçim geçiren ve yeni yılla birlikte 2016 başkanlık seçimlerinin heyecanına kapılacak olan Amerika’yı 2015’te neler bekliyor? New York’taki Columbia Üniversitesi’nden Profesör Seyhan Erden Hülya Polat’ın sorularını yanıtladı.
Profesör Seyhan Erden ekonomik açıdan 2014 nasıl geçti, Amerikan ekonomisi beklenen düzelme hızını yakaladı mı, ekonomik veriler 2015 için neye işaret ediyor sorumuzu şöyle yanıtladı:
“Ekonomik veriler büyüme oranını baz alırsak düzelmeye işaret ediyor. İlk üç aylık dönemde ekonomik büyümede bir düşüş oldu ancak ikinci ve üçüncü üç aylık dönemlerde yüksek büyüme oranları var. Son üç aylık dönemde büyüme % 5 oranında görülüyor. İşsizlik oranı da çok düştü. Hatırlayacaksınız son konuştuğumuzda işsizlik oranının % 10’a çıkmasından kaygı duyuluyordu. Mart 2010’da en yüksek işsizlik oranı yaşandı. İşsizlik %9.9’a çıktı. Şu anda Ekim ayının verisi, %5.8. Amerikan ekonomisinin durumunun genel olarak iyi olduğunu söyleyebiliriz. Tabii bazı ufak tefek dikkat edilmesi gereken noktalar yok değil.”
İşsizlik konusunda rakamlar düzeldi ama istenen düzeye geldiğini söylemek mümkün mü, 2015 için ne kadar iyimserlik göstermeliyiz şeklindeki sorumuz üzerine Profesör Seyhan Erden şöyle bir değerlendirme yaptı:
“Normalde hızlı büyüyen ekonomilerde genelde en büyük korku enflasyondur, enflasyon baskısı olmasıdır. Normalde ekonomik durgunluğun, resesyonun hemen arkasından ekonomi çabuk düzelmez, işsizliğin azalması zaman alır. Bu iki unsuru da gözönünde bulundurmak lazım Amerikan ekonomisiyle ilgili beklentileri değerlendirirken. Birincisi yani az öönce konuştuğumuz işsizlik oranı halloluyor. Enflasyon da gayet düşük Amerika’da. Petrol fiyatlarının düşmesiyle de bu baskı ortadan kalkıyor. O açıdan da iyi durum. Sadece bir tek şey var o da borsa çok volatil, çok fazla düşme ve yükselme arka arkaya gerçekleşiyor. Böyle olunca da tabii çok fazla risk sözkonusu. Yani hem kazançlar çok fazla olabiliyor hem kayıplar çok fazla olabiliyor. O açıdan biraz dikkat edilmesi gerekir ekonomiye.”
Profesör Erden’e göre 2015’te Kongre’nin iki kanadında da Cumhuriyetçi Parti’nin çoğunlukta olması nedeniyle Başkan Obama bütçe dahil ekonomik kararlar almakta ve yasa geçirmekte zorlanacak.