2005 – 2008 yılları arasında Amerika Savunma Bakanlığı’nda görev yapan Dan Fata, Usame Bin Ladin’in öldürülmesinin psikolojik açıdan el Kaide’ye büyük bir darbe vurduğunu ancak, Amerika’nın hala teyakkuzda olması gerektiğini söyledi.Fata, Bin Ladin operasyonunu değerlendirdi.
Amerika’nın eski Savunma Bakan yardımcılarından Dan Fata, Abbottabad’da düzenlenen operasyonun el Kaide’ye büyük psikolojik darbe olduğunu düşünüyor. Ancak Fata, bunun el Kaide’nin sonu olarak yorumlanmaması gerektiğini vurguluyor: “Elbette bu operasyonel Kaide’ye karşı çok ciddi bir psikolojik darbe oldu. Aynı zamanda Amerika ve silahlı kuvvetler için önemli bir psikolojik zafer. Elbette, 11 Eylül saldırılarında yakınlarını kaybedenler için böyle bir sonuca ulaşılmış oldu. Ancak örgüt olarak el Kaide’nin sona erdiğini söylemek mümkün değil. Bu son derece saf bir değerlendirme olur. Ayman el Zevahiri hala firarda; örgütün operasyonel lideri olduğu da malum. Yani örgütün başında hala operasyon yapabilecek biri olduğunu unutmamak gerekir.
Amerika'nın Sesi'nin sorularını yanıtlayan Fata, el Kaide adı altında misillemede bulunmak isteyenler olacağını; önümüzdeki haftalarda tehdit derecesinin artabileceğini kaydetti: “Amerika’ya veya Batı’ya karşı misillemede bulunmak için el Kaide adı altında bazı girişimler olabilir. Önümüzdeki haftalarda bu tür eylemlerde bir sıçrama görülebilir. Ancak tüm dünya Amerika’nın ve Batı’nın kararlılığını görmüş oldu.”
'Muazzam Operasyon'
Eski bir Savunma Bakanlığı yetkilisi olan Fata, Bin Ladin’i hedef alan askeri operasyonun “muazzam” bir şekilde yürütüldüğünü kaydetti: “Askeri olarak bu operasyonun, planlanmasından uygulanmasına kadar muazzam bir şekilde yürütüldüğünü düşünüyorum. Çok ciddi planlama, hazırlanma ve uygulanma gerektirdiğini görüyoruz. Amerikan Donanması’nın özel kuvvetlerin dünyadaki en iyi eğitilmiş özel birliklerin başında gelmesine rağmen ciddi bir hazırlık sürecinden geçtiğini görüyoruz. Basında yer alan haberlere göre yetkililerin Bin Ladin’in nerede olabileceği konusunda 18 ay önce daha net bir fikir edindiğini öğreniyoruz - ki bu da olağanüstü sabır gerektirdi. Çok büyük bir operasyondu.”
Pakistan Sorusu
Operasyon konusunda fazla ayrıntı verilmiyor. Ancak Pakistan’ın ortasında, başkent İslamabad’ın 50 kilometre kuzeyindeki Abbottabad kentinde komandolar helikopterlerle operasyon düzenliyor; 40 dakika içinde Bin Ladin’i öldürüyor. Washington’da sıkça sorulan sorulardan biri Pakistan’ın operasyona ne derece destek verdiği…
Fata şöyle diyor: “Pakistan’ın operasyonun planlanması ve uygulanmasına katkısının sıfıra yakın olduğunu düşünüyorum. Bu benim kişisel görüşüm. ‘Güven eksikliği’ demek istemiyorum, ama Pakistan ordusunun ve istihbaratının bazı unsurlarının sadakati veya bağlılığı konusunda kuşkular var. Böyle bir operasyon yapılacağı konusunda bilgileri olsa bunu gizli tutabilirler miydi? Neticede Pakistanlıların fazla bir katkısı olduğunu sanmıyorum. Askeri yetkililerin ve liderlerin böyle bir şeyin operasyonu riske atmak olduğu düşüncesinde olduğu görüşündeyim. Bu da Amerika - Pakistan ilişkileri açısından önemli bir saptama.”
Washington’da gündeme gelen diğer soru, Bin Ladin’in Pakistan’ın göbeğinde; zengin bir mahallede 2005 yılında inşa edilen saray gibi bir sitede yaşadığını Pakistan istihbaratı gerçekten bilmiyor muydu? Fata, bu tür soruların artmasından da kaygılı…
Fata şöyle konştu: “Kongre’nin son yaşanlar konusunda nasıl bir tutum sergileyeceği son derece önemli. Gerçek şu ki, Bin Ladin Pakistan’da bir şehirde, emekli subayların yaşadığı bir bölgede, askeri akademinin yakınında uzun süre yaşayabildi. Pakistan’ın terörle mücadele operasyonlarına bağlılığını uzun süredir sorgulayan Amerikan Kongresi’nin kuşkuları yeni bir düzeye çıkacak. Böyle bir durumda Kongre’nin Pakistan’a verilen desteği kesmesi; ilişkilerin kopmasına varabilir… Bu da kötü bir şey olur. Dolayısıyla bu işin Kongre ayağı çok önemli.”
'Çekilmeye Gitmez'
Başkan Barack Obama Afganistan’dan çekilme takvimini açıklamıştı… Çekilme süreci Temmuz ayında başlayacak. Peki, Bin Ladin’in öldürülmesi, Amerika’nın Afganistan – Pakistan sınırındaki operasyonlarına son verme veya çekilmeye hız vermesine neden olabilir mi? Dan Fata buna ‘hayır’ diyor: “Hayır, yönetimin, Başkan Obama’nın, Savunma Bakanı Gates’in çekilmeye hız vereceğini zannetmiyorum. Yetkililer bunun ciddi bir zafer olduğunu belirtmekle birlikte savaşın sonu anlamına gelmediğinin farkındalar. Benim kaygım yine Kongre kanadında… Seçmenler Kongre üzerinde baskı kurmaya başlayacak. ‘Onu öldürdük, askerlerimizi çekelim iç meselelere odaklanalım’ diyecekler. El Kaide ve terör örgütlerinin uzantıları olduğunu düşünmeyenler olabilir. Benzer bir baskı Avrupalılardan da gelebilir. Beni kaygılandıran işte bu.”
Dan Fata, Bush yönetiminde Amerika Savunma Bakanlığı Avrupa ve NATO işlerinden sorumlu müsteşar vekili olarak görev yapıyordu.
