Vitaminlerin yararları olduğu kadar zararları da olabileceği tıp dünyasının sıkça yaptığı uyarılar arasındadır. Vitaminlerin “süper starı” olarak da adlandırılan D vitamini konusundaki tartışmalar da bir türlü bitmez.
Amerika’da yayınlanan iki araştırma D vitamininin bugüne dek söylendiği kadar faydalı olmayabileceğini gösteriyor. “Annals of Internal Medicine” dergisinde yayınlanan iki yeni araştırmaya göre D vitamini tek başına alındığında kemik kırıklarının engellenmesi konusunda sanıldığı kadar etkili olmuyor. Meme kanserini ve kalp krizini engellediği konusundaki bugüne kadar yaygın olan kanının ise “tamamen bir yanılgı” olabileceği belirtiliyor.
“Güneş ışığı vitamini” olarak da bilinen D vitaminiyle ilgili bugüne dek yapılan araştırmalar bu vitaminin kronik ağrıdan soğuk algınlıklarının önlenmesine kadar çeşitli faydaları olabileceğini gösteriyordu. Ancak son iki araştırmayı yürüten Amerikalı uzmanlar giderek daha fazla D vitamini takviyesi alanların, bu kararlarını destekleyecek yeterince kanıt olmadığını savunuyor.
Amerika’da Tıp Enstitüsü geçen yıl, 1-70 yaş arası bireylerin günlük 600 IU (birim); 70 yaşın üzerindekilerin ise günlük 800 IU (birim) D vitamini takviyesi almasını tavsiye etmişti. Fakat uzmanlar zaten birçok bireyin güneş ışığı, balık ve güçlendirilmiş süt ürünleri sayesinde bu miktarlara ulaştığını söylüyor.
Bu noktadan yola çıkan Tufts Üniversitesi uzmanları D vitamini üzerine yapılan 40 araştırmayı çeşitli yönlerden masaya yatırdı. Bu araştırmada şu soruların yanıtları arandı:
1- D vitamininin kalsiyumla birlikte alınıp alınmadığı;
2- Deneklerin kanındaki yüksek ya da düşük D vitamini miktarının kanser ya da kemik kırılması riskini düşürüp düşürmediği;
3- Fazla D vitamini almanın zararları olup olmadığı.
D Vitamininin Kanser Riskini Azalttığının Kanıtı Yok
Uzmanlar, araştırmalardaki belirsiz istatistik veriler yüzünden D vitamini takviyesinin kanser riskini azalttığı ya da arttırdığı yönünde bir kanıt bulunamadığını belirtiyor.
7 yıl boyunca kalsiyumla birlikte D vitamini alanlarda ise bu takviyeleri kullanmayanlara oranla kemik kırılması riskinin yüzde 12 düştüğü saptanmış.
Uzmanlar kanda yüksek oranda bulunan D vitamininin barsak kanserini etkilemede etkili olabileceğinin saptandığını ancak meme ve prostat kanserine ilişkin böyle kuvvetli bir kanıt bulunamadığını söylüyor. Hatta D vitamini yüksek seviyede olan erkeklerde kanser riskinin arttığı belirtiliyor. Kadınlarda ise fazla D vitamini almak böbrek taşları ve safra kesesi taşları görülme riskini yükseltiyor.
D Vitamini-Kalp Krizi Riski Bağlantısı
Amerikalı uzmanların dışında İrlandalı bir grup araştırmacı da D vitamini ile kalp sağlığı arasındaki bağlantıyı araştırdı. Bu araştırmada D vitamini ile kalp ve damar sağlığı arasında biyolojik bağa rastlandı. D vitamininin hormonları düzenleyerek kan basıncını da olumlu etkilediği belirtildi. Kandaki kalsiyum değerlerinin de D vitamini tarafından kontrol edildiği yeniden görüldü.
Ancak D vitamininin kalp hastalıklarını engellediği yönünde elle tutulur bir kanıt olmadığı belirtildi. İrlandalı uzmanlar kalp krizi ve inmenin engellenmesinde D vitamininin yararlı olabileceği savının “yetersiz ve çelişkili” olduğu kanısına vardı.
40 araştırmayı inceleyen uzmanlar sonuç olarak, D vitamininin bugüne dek yaradığı söylenen rahatsızlıklar üzerinde gerçekten bir etkisi olduğuna dair güçlü bir kanıt bulunmadığını vurguluyor.
