Araştırmacılara göre, COVID-19 aşıları piyasaya sürüldükten sonraki ilk yılında yaklaşık 20 milyon hayat kurtardı. Ancak eğer aşıların uluslararası hedeflerine ulaşılabilmiş olunsaydı daha fazla ölüm önlenebilirdi.
Küresel aşı kampanyasında ilk aşıyı 8 Aralık 2020'de İngiltere'de emekli bir tezgahtar oldu. Sonrasındaki bir yıl içinde de dünyanın dört bir yanında 4,3 milyardan fazla insan aşı olmak için sıraya girdi.
Yeni modelleme çalışmasına öncülük eden Imperial College Londra'dan Oliver Watson, gösterilen çabaların, karşılaşılan ısrarlı haksızlıkla rağmen, can kayıplarını inanılmaz ölçüde engellediğini söyledi.
Watson, Corona virüsüyle savaşmak için aşılar mevcut olmasaydı ortaya çıkacak sonuç için "Felaket akla gelen ilk kelime olurdu" diyerek, bulguların "aşılar olmasaydı pandeminin ne kadar daha kötü olabileceğini meydana çıkardığını" söyledi.
Araştırmacılar, aşıların, COVID-19‘dan dolayı Hindistan'da 4,2 milyon, ABD'de 1,9 milyon, Brezilya'da bir milyon, Fransa'da 631 bin ve İngiltere'de 507 bin ölümü önlediği değerlendirmesinde bulunabilmek için 185 ülkeden veri kullandı.
Lancet Bulaşıcı Hastalıklar dergisinde yayınlanan araştırmaya göre, Dünya Sağlık Örgütü'nün 2021 yılı sonuna kadar yüzde 40 aşılama hedefine ulaşılsaydı, ilave 600 bin ölüm önlenebilirdi.
Ana bulgu olan 19,8 milyon COVID-19 ölümün önlendiği, aynı zaman diliminde normalden daha fazla ölümün meydana geldiğine dair tahminlere dayanıyor. Sadece bildirilen COVID-19 ölümlerine ilişkin verilere dayanan aynı modelde, aşıların 14,4 milyon ölümü önlediği sonucuna varıldı.
Londralı bilim adamları, pandeminin Çin'deki ölümler üzerindeki etkisi ve ülkenin devasa nüfusu konusundaki belirsizlikler nedeniyle Çin’i çalışmanın dışında tuttular.
Çalışmanın başka sınırlamaları da var. Araştırmacılar, aşıların yokluğunda virüsün nasıl farklı şekilde mutasyona uğramış olabileceğini çalışmaya dahil etmediler. Ayrıca aşılar olmasaydı karantinaların veya maske takmanın nasıl değişkenlikler gösterebileceği de hesaba katılmadı.
Başka bir modelleme grubu, 16,3 milyon COVID-19 ölümünün aşılarla önlendiğini tahmin etmek için farklı bir yaklaşım yoluna gitti. Seattle şehrindeki Sağlık Metrikleri ve Değerlendirme Enstitüsü tarafından yapılan bu çalışma henüz yayınlanmadı.
Enstitüden Ali Mokdad, gerçek dünyada insanların vakalar arttığında daha sık maske taktığını söyleyerek, "2021'deki Delta varyantı dalgası eğer aşılar olmasaydı büyük bir tedbir yanıtını tetiklerdi" dedi.
Mokdad, "Bilimadamları olarak sayı konusunda aynı fikirde olmayabiliriz, ancak hepimiz COVID aşılarının birçok hayat kurtardığı konusunda hemfikiriz" dedi.
Ali Mokdad gibi araştırmaya dahil olmayan İngiltere'deki Bristol Tıp Okulu'ndan Adam Finn, bulguların, aşı kampanyasının gerek başarılarının gerek eksikliklerini gösterdiğini söyledi.
Finn, "Bu sefer milyonlarca hayat kurtararak oldukça başarılıydık. Daha da başarılı olabilirdik ve ilerde daha da başarılı olmalıyız" dedi.
Aşılara fon, Dünya Sağlık Örgütü, Birleşik Krallık Tıbbi Araştırma Konseyi, Gavi, Aşı İttifakı ile Bill ve Melinda Gates Vakfı gibi farklı gruplardan sağlandı.
