Türkiye, 2020 Mart’ında başlattığı Corona virüsü salgınına karşı önlemlerde yeni bir döneme girdi. Sağlık Bakanlığı, ilk kez il bazında vaka sayılarını açıklamaya başladı. Açıklanan rakamlar her il için yedi günlük vaka sayılarının ortalamasını gösteriyor.
Açıklanan verilere göre 8-14 Şubat haftasında Corona vaka sayısı, her 100 bin kişide İstanbul'da 60,19, Ankara'da 35,49, İzmir'de 44,39 oldu.
Tabloya göre nüfusa kıyasla en fazla vaka sayısının olduğu iller Trabzon (228,02), Rize (202,44), Ordu (194,42), Giresun (184,34) ve Samsun (171,29) oldu.
Nüfusa göre en az Corona vakası olan iller ise Şırnak (7,82), Hakkari (9,55), Bitlis (10,35), Batman (12,49) ve Van (14,89) oldu.
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Twitter’dan yaptığı açıklamada, “Yerinde karar dönemindeyiz” dedi. Koca, 10 Şubat’ta Bilim Kurulu toplantısının ardından yaptığı açıklamada, “Pazartesi gününden itibaren il bazında 7 günlük vaka sayılarının ortalaması canlı olarak yayınlanacak. Böylelikle gerektiğinde İl Hıfzıssıhha Kurullarımız bölgesel olarak kararlar alabilecekler. Artık planlanabilir bir gelecek için bölgesel çalışmaların da yürütülebileceği bir döneme geçiyoruz. Salgın yönetiminde yeni dönemin adı 'yerinde karar' dönemidir" diye konuşmuştu.
Merkezi değil yerel düzeyde önlemler
Yerinde karar dönemiyle birlikte halen süren kısıtlamaların da salgının etkisinin düşük olduğu bölgelerde, il ve ilçeler düzeyinde alınabilecek kararlarla aşamalı olarak kaldırılmasının da önü açılmış olacak. Farklı il ve ilçelerde farklı kısıtlamalar ya da normalleşme kararları alınabilecek. Cumhurbaşkanı Erdoğan da 1 Şubat’ta yaptığı açıklamada, "Vakaların belirli sayısının altına düşmesiyle esnafımıza yönelik kısıtlamaların kademeli gevşetilmesi takvimini başlatmayı planlıyoruz" demişti.
Bakan Koca, yaptığı açıklamada, “Müsterih olunuz. Çok yakında hayatımızı planlamamız mümkün olacak. İş yerlerimiz ne zaman açılabileceklerini, öğrencilerimiz okullarına hangi şartlar altında kavuşacaklarını öngörebileceklerdir” demişti. Sağlık Bakanı, “Ülkemiz yaklaşık 15 milyon doz aşıyı temin etti ve toplamda 100 milyon dozdan fazla aşı için anlaşmalarını tamamladı" diye konuşmuş ve ülke nüfusunun en az yüzde 60’ının aşılanmasının hedeflendiğini de söylemişti. Ancak Koca, temin edilen 15 milyon doz aşı dışında kalan 85 milyon doz aşının ne zaman Türkiye’ye geleceği konusunda açıklama yapmamıştı.
Yüzde 60’lık aşılama hedefine ulaşılabilmesi için yaklaşık 50 milyon kişinin aşılanması gerekiyor. Corona aşıları ikişer doz yapıldığı için bu da 100 milyon doz aşıya ihtiyaç duyulduğu anlamına geliyor.
Sağlık Bakanı Koca, 1 Aralık 2020’de yaptığı açıklamada, “Aralık ayında en az 10 milyon, ama muhtemelen 20 milyon gibi temin etmiş olacağız. Ocak ayında 20 milyon, Şubat ayında 10 milyon. Bu rakamları daha da arttırma gayreti içindeyiz” demişti. Koca, aynı açıklamada “Her şey normal seyrederse, bizim yerli aşımızın da Nisan ayında faz-3 ve yaygın kullanımına geçebileceğimizi düşünüyoruz” ifadesini kullanmıştı.
Aşılamada durum ne?
Türkiye, Çin Sinovac şirketinin geliştirdiği CoronaVac aşısını kullanıyor. İlk aşı 1 Ocak’ta Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’ya yapıldı. Sağlık Bakanlığı’nın Covid-19 aşısı bilgilendirme platformundan canlı olarak açıkladığı verilere göre, 16 Şubat itibariyle Türkiye’de yaklaşık 4 milyon 845 bin doz aşı yapıldı. Birinci doz aşı yapılanların sayısı yaklaşık 4 milyon 160 bini geçiyor. Yaklaşık 685 bin kişiye de ikinci doz aşıları yapıldı. Önceliğin sağlık çalışanlarına verildiği aşılamada, iki doz arasında 28 gün geçmesi bekleniyor.
Aşı tedariki ve aşılama hızı sadece Türkiye’nin değil, bütün ülkelerin sorunu. Ourworldindata.org sitesinin verilerine göre dünya çapında şu ana kadar yapılan Corona aşılarının sayısı 175 milyonun biraz üzerinde. En fazla aşı yapan ülkelerin başında 52,8 milyon dozla Amerika geliyor. Onu 40,5 milyon dozla Çin, 15,6 milyon dozla İngiltere, 8,3 milyon dozla Hindistan izliyor.
Nüfusuna kıyasla en fazla aşı yapan ülkelerin başında ise İsrail geliyor. İsrail’de her 100 kişiye 74,4 doz aşı yapıldı. İngiltere her yüz kişi için 22,85, Amerika 15,81 ve Sırbistan 13,87 dozla dikkat çekiyor. Türkiye ise nüfus başına yapılan aşı miktarında birçok Avrupa ülkesiyle benzer bir ortalamaya sahip.
Dünya çapında vaka sayıları
Türkiye’de Aralık başında 30 bini aşan günlük yeni vaka sayısı altı binin altına düşmüştü. Ancak 200 binlere yaklaşan günlük test sayılarının 120-130 bin civarına, hatta daha da altına düşmesine rağmen, günlük yeni vaka sayısı 7-8 bin civarında seyrediyor.
Günlük iyileşen sayıları da yaklaşık yeni vaka sayıları civarında seyrediyor. Daha hızlı bulaşma özelliğine sahip olan Corona mutasyonlarına Türkiye’de de rastlanması, yeni bir endişe kaynağı oluşturuyor.
Dünya genelinde bakıldığında yeni vaka sayılarında Ocak ayı başından bu yana bir gerileme görülüyor. Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre, 10 Ocak’ta küresel ölçekte yeni vaka sayısı 85 bini aşarken bu sayı Şubat ortasında 40 binin altına düşmüş durumda. Ancak günlük yeni vaka sayıları yine de salgının özellikle Avrupa’da etkisini hissettirdiği ilkbahar aylarına kıyasla hala yüksek.
Amerika, 27 milyonu aşkın vaka sayısıyla dünyada ilk sırada yer alıyor. Onu 11 milyona yaklaşan vakayla Hindistan ve 10 milyona yaklaşan vakayla Brezilya izliyor. Türkiye ise 2,5 milyonu aşan vaka sayısıyla dokuzuncu sırada yer alıyor. Günlük yeni vaka sayılarında da Türkiye ilk 15 ülke arasında.
