Çin'in Pazartesi günü 125 uçağın yanısıra Liaoning uçak gemisi ve gemilerin katıldığı, Tayvan ve çevresindeki adaları çevreleyen geniş çaplı askeri tatbikat yaptığı bildirildi. Tatbikatta Tayvan Boğazı'ndaki gergin durumu vurgulayacak şekilde kilit limanların kapatılması canlandırıldı.
Tatbikatlar, Tayvan Devlet Başkanı Lai Ching-te'nin bir konuşmasında Çin'in Tayvan'ı temsil etme hakkı olmadığını söylemesi ve “ilhak ya da hak ihlaline direnme” taahhüdünü ilan etmesinden dört gün sonra Tayvan hükümetinin kuruluşunu kutladığı Ulusal Gün'de düzenlendi.
Çin'in Tayvan İşleri Ofisi'nden yapılan açıklamada, “Bu, Lai Ching-te'nin sürekli olarak ‘Tayvan bağımsızlığı’ saçmalığını uydurmasının kararlı bir şekilde cezalandırılmasıdır” denildi.
Tayvan Milli Savunma Bakanlığı, aralarında savaş uçakları, helikopterler ve insansız hava araçlarının da bulunduğu 90 uçağın Tayvan'ın hava savunma tanımlama bölgesi içinde tespit edildiğini söyledi.
Çin’in tatbikatına karşı Tayvan meydan okumaya devam etti. Tayvan Güvenlik Konseyi Genel Sekreteri Joseph Wu, başkent Taipei'de düzenlenen bir forumda yaptığı konuşmada, “Ordumuz Çin'den gelen tehditle kesinlikle uygun bir şekilde başa çıkacaktır. Diğer ülkeleri güç kullanarak tehdit etmek, anlaşmazlıkların barışçı yollarla çözülmesini öngören Birleşmiş Milletler Şartı'nın temel ruhunu ihlal eder” dedi.
Tayvan Başkanlık Ofisi de Çin'e “bölgesel barış ve istikrarı baltalayan askeri provokasyonlara son vermesi ve Tayvan'ın demokrasi ve özgürlüğünü tehdit etmekten vazgeçmesi” çağrısında bulundu.
Çin devlet televizyonu CCTV'de yayınlanan bir haritada, askeri tatbikatın nerede yapıldığını işaret eden Tayvan'ın çevresindeki altı büyük blokun yanısıra Tayvan'ın dış adalarının etrafına çizilen daireler gösterildi.
Tayvan Savunma Bakanlığı, altı bölgenin adanın etrafındaki ve üzerindeki kilit stratejik noktalara odaklandığını bildirdi.
Çin tatbikat için Liaoning uçak gemisini konuşlandırdı ve CCTV bir J-15 savaş uçağının geminin güvertesinden havalandığını gösterdi.
Çin Halk Kurtuluş Ordusu Doğu Meydan Komutanlığı sözcüsü Kıdemli Yüzbaşı Li Xi, Pazartesi akşamı yaptığı açıklamada, tatbikatın başarıyla tamamlandığını söyledi.
Li, entegre bir operasyon olan tatbikat için donanma, ordu hava kuvvetleri ve füze birliklerinin tümünün seferber edildiğini söyledi. Li, “Bu, Tayvan'ın bağımsızlığını destekleyenlere büyük bir uyarıdır ve ulusal egemenliğimizi koruma kararlılığımızın bir göstergesidir” dedi.
Çin Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Mao Ning de günlük brifinginde Çin'in Tayvan'ı egemen bir devlet olarak tanımayı reddetmesine uygun olarak Tayvan ile ilişkileri diplomatik bir mesele olarak görmediğini söyledi.
Mao, “Ateşle su ne kadar uyumsuzsa Tayvan'ın bağımsızlığı ile Tayvan Boğazı'ndaki barış da o kadar uyumsuzdur. Tayvan bağımsızlık güçlerinin provokasyonlarına mutlaka karşı tedbirlerle karşılık verilecektir” diye konuştu.
Tayvan Savunma Bakanlığı, okyanusta belirlenen noktalara gözetleme yapmak ve hazırda durmak üzere savaş gemileri konuşlandırdığını açıkladı. Ayrıca denizdeki gemileri takip etmek üzere karada mobil füze ve radar grupları konuşlandırıldı.
Bakanlık, Pazartesi sabahı itibariyle 25 Çin savaş uçağı, yedi savaş gemisi ve dört Çin hükümet gemisini takip ettiklerini bildirdi ancak bunların ne tür gemiler olduğunu belirtmedi.
Tayvan'ın en büyük gayri resmi müttefiki olan ABD, Çin'in Lai'nin konuşmasına verdiği tepkiyi “yersiz” olarak nitelendirdi. ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Matthew Miller, yaptığı açıklamada, “Pekin hükümetini itidalli davranmaya ve Tayvan Boğazı'nda ve daha geniş bölgede barış ve istikrarı baltalayabilecek başka eylemlerden kaçınmaya çağırıyoruz” dedi.
Çin, Lai'nin Mayıs ayında göreve gelmesinin ardından da benzer geniş çaplı tatbikatlar düzenlemişti. Lai, Pekin'in Tayvan'ın Çin'in bir parçası olduğunu tanıması talebini reddeden Demokratik İlerleme Partisi'nin sekiz yıllık iktidarını sürdürüyor.
Çin, ayrıca 2022 yılında o dönem ABD Temsilciler Meclisi Başkanı olan Nancy Pelosi'nin adayı ziyaretinin ardından Tayvan çevresinde büyük çaplı askeri tatbikatlar düzenlemiş ve abluka simülasyonu yapmıştı. Çin, sürekli olarak Tayvan'ın bağımsızlığının bir “çıkmaz sokak” olduğunu savunuyor ve Pekin tarafından ilhak edilmesini “tarihsel olarak kaçınılmaz” görüyor. Çin ordusu son birkaç yıldır Tayvan semalarında ve sularında kuşatmasını arttırmış şekilde, savaş gemileri ve savaş uçaklarıyla ada yakınlarında neredeyse her gün ortak tatbikatlar düzenliyor.
Tayvan, İkinci Dünya Savaşı'nın sonunda Çin ile birleşmeden önce Japonya’nın sömürgesiydi. Mao Zedong öncülüğündeki komünistlerin Chiang Kai-shek liderliğindeki milliyetçileri iç savaşta yenerek iktidarı ele geçirmesi üzerine milliyetçiler Tayvan adasına kaçmış, anakara Çin’de 1949’da Mao önderliğinde Çin Halk Cumhuriyeti kurulmuştu.
Forum