İzmir’in Beydağ ilçesinde yıllarca çiftçilik ve hayvancılık yapan köylüler, arazilerinin baraj gölü altında kalmasından sonra balıkçılığa başladılar. Hiç bilmedikleri bir işe soyunan köylüler, kurdukları kooperatifle şimdi bölgenin en önemli tatlı su balığı tedarikçilerinden biri oldu.
İzmir’in Beydağ ve Kiraz ilçelerine bağlı yedi köyde yaşayan insanların kaderi, 2008 yılında Beydağ Barajı’nın inşaatının tamamlanmasıyla değişti. Yılda üç ürün aldıkları bereketli topraklar, baraj gölünün altında kalınca, geçimlerini çiftçilik ve hayvancılıktan sağlayan köylüler için zor günler başladı. Büyük toprak sahipleri, aldıkları kamulaştırma bedeliyle çevre ilçelerde tarımsal faaliyetlerini sürdürdüler. Ancak küçük toprak sahipleri için aynı şey söz konusu değildi.
“İlk başta zorluk çektik”
Sıkıntılı birkaç yılın ardından, tarlalarını ellerinden alan baraj gölünü yeni geçim kaynağı yapmaya, yani balıkçılığa başlamaya karar verdiler. Bu amaçla 2011’de Beydağ Barajı Su Ürünleri Kooperatifi’ni kurdular. Ancak balıkçılıktan anlamayan, tekneleri olmayan, ağ atmayı bile bilmeyen köylüler için, yeni giriştikleri iş hiç kolay değildi. VOA Türkçe’ye konuşan kooperatif başkanı Mehmet Saydam o günleri şöyle anlatıyor: “İmkansızlıklar yüzünden 2014’e kadar kooperatifimizin bir faaliyeti olmadı. Daha sonra yerel kalkınma projelerine destek veren İzmir Büyükşehir Belediyesi’ne başvurduk. Bize balıkçı tekneleri, soğuk hava deposu, ağ malzemesi ve diğer ekipmanlarla destek verdiler. Balıkçı eşlerine de balık ağı örme kursu verdiler.”
Şu an 50 üyesi olan kooperatif, gölü beş yıllığına İzmir Gıda Tarım Hayvancılık İl Müdürlüğü’nden kiraladı. Dört yıldır geçimini balıkçılıkla sağlayan Necmi Günay, balıkçılık konusunda önce eğitim aldıklarını söyledi. Günay, “İlk başta zorluk çektik, sonra alıştık. Şimdi gününe göre 20, 30 bazen 40 kilo balık avlıyoruz. Kooperatif aracılığıyla balığımızı satıyoruz. Göldeki kaçak avlanmayı önlemeye çalışıyoruz” diye konuştu.
Talepleri karşılamakta zorlanıyorlar
“Daha önce ziraatçıydık, şimdi balıkçı olduk” diyen Adem Topkan da ilk günlerde ağları kullanmakta zorluk çektiklerini belirtti: “Ustalar geldi, bize gösterdi. Ama bayağı bir ağı telef ettik. Çünkü bu işi bilmiyorduk. Sonra bu işi yapmayı kafaya koyduk. Arazilerimiz baraj altında kalınca yapacak başka bir şeyimiz yoktu.” Topkan, hayvancılığın şu anda balıkçılık kadar kazanç sağlamadığını da sözlerine ekledi: Yem, saman gibi maliyetler yükseldi. Allah bin bereket versin, balıkçılık güzel. Bir tek ağ ve mazot maliyeti var. Yani aşırı bir maliyeti yok.”
Kooperatif başkanı Mehmet Saydam gelen talepleri karşılamakta zorluk çektiklerini söyledi: “Şu anda Manisa ve Denizli bölgesinde gerçekten önemli bir tedarikçi durumundayız. Kapasiteyi artırmamız gerekiyor.”
