Bolivya’da iki gün önce (25 Haziran) görevden alınan Genelkurmay Başkanı Juan Jose Zuniga Macias, beraberindeki askeri birlikler ve zırhlı araçlarla dün başkent La Paz’da devlet kurumlarının ve bakanlıkların olduğu Plaza Murillo meydanının kontrolünü ele geçirdikten sonra başkanlık sarayının etrafını sardı.
Bu sırada, halka sokağa çıkarak demokrasiyi savunma ve darbecilere de askeri komutaya saygı göstermesi çağrısı yapan Bolivya Devlet Başkanı Luis Arce, kapıya çıkarak zorla içeriye girmeye çalışan darbeci Zuniga ile yüz yüze görüştü ve askerlere geri çekilin çağrısı yaptı.
Bolivya devlet televizyonunun yaptığı açıklamaya göre askeri ayaklanmaya liderlik eden Zuniga, kısa süreliğine başkanlık sarayına girdi.
Devlet başkanı, darbeci Zuniga ile görüşmesinin ardından genelkurmay başkanlığına General Jose Sanchez Velasquez’i atadı.
Velasquez’in, Plaza Murillo’daki askerlere görev yerlerine geri dönün çağrısından kısa bir süre sonra darbeci askerler geri çekildi. Gözaltına alınan Zuniga ve darbeye katılanlar hakkında cezai soruşturma başlatıldı.
Gerginlik 24 Haziran’da başladı
Gerginlik Zuniga’nın 24 Haziran’da Bolivya devlet televizyonunda, adaylığı yeniden gündemde olan eski Devlet Başkanı Evo Morales’in artık Bolivya’nın başkanı olamayacağı, eğer böyle bir durum olursa da Morales’i -darbe yaparak- gözaltına almakla tehdit etmesiyle başladı.
Bolivya Anayasası’na göre bir cumhurbaşkanının en fazla iki dönem görev yapabildiğini ve Morales’in bu hakkını doldurduğunu söyleyen Zuniga’nın, Morales yine de seçime girer ve başkan seçilirse gerekirse silahlı kuvvetleri devreye sokacağını açıklaması tepkilere neden olmuş ve akabinde genelkurmay başkanı görevinden alınmıştı.
Ordunun en yetkili ağzının, kendisi hakkındaki yorumlarına tepki gösteren Morales, genelkurmay başkanının bu tür tehditlerde bulunmasının demokrasiyle bağdaşmadığını yazmış ve ilgilileri göreve çağırmıştı.
Kendi kendine darbe iddiası
Darbeci general, gözaltı aracına götürülürken televizyona yaptığı açıklamada, yaşananların devlet başkanının bilgisi dâhilinde ve başkana desteği arttırmak için düzenlenen, kendi kendine darbe olduğunu iddia etti.
Zuniga “Pazar günü La Salle okulunda başkanla [Luis Arce] görüştüm ve başkan bana durumun çok berbat olduğunu, bu haftanın kritik olacağını ve popülaritesini artırmak için bir şeylere ihtiyaç olduğunu söyledi. Benden zırhlı araçların da katıldığı askeri bir operasyon istedi" dedi.
2006 ile 2019 arasında devlet başkanlığı yapan Evo Morales’in gelecek yıl yapılacak başkanlık seçimlerinde tekrar aday olması, iktidardaki Sosyalizm Hareketi (MAS) Partisi’nin oylarının bölünmesi anlamına geliyor.
Darbeye uluslararası tepki
Darbe girişimine başta Latin Amerika ve Avrupa ülkeleri olmak üzere çok sayıda tepki geldi.
Türkiye Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan yazılı açıklamada ise, "Seçimle işbaşına gelmiş olan Bolivya Hükümeti’ne yönelik bir darbe girişimi gerçekleşmekte olduğuna dair haberlerden derin endişe duyuyoruz" ifadesine yer verildi.
Darbe girişiminin ardından konuşan Arce, darbeye karşı destekte bulunan ülkelere teşekkür etti.
Forum