Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik askeri bir operasyona ve işgale girişmesini önlemek amacıyla yürütülen diplomatik girişimlerin son adımı bugün Cenevre’de atıldı. ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’la biraraya geldi.
ABD Dışişleri Bakanı Blinken, Lavrov’la görüşmesinden sonra yaptığı açıklamada, ABD’nin amacının, Rusya’nın diplomasi yolunu izlemek isteyip istemediğini anlamak olduğunu söyledi. Lavrov’la açık ve net bir görüşme gerçekleştirdiğini, herhangi bir polemiğe girmeden konuştuklarını kaydeden Blinken, geçmiş deneyimlerden, Rusya’nın siber saldırılar da dahil agresif tavır içine girme eğilimi olduğunu bildiklerini söyledi.
ABD’nin karşılıklılık ilkesi ışığında Rusya’nın kaygılarına yanıt vermenin çeşitli yollarını aramaya hazır olduğunu bildiren Blinken, güvenliği arttırmak için ABD’nin Rusya’yla ortak paydada buluşulabileceğini düşündüğü birkaç fikir ortaya attığını söyledi. Görüşmenin müzakere değil, dürüst bir biçimde karşılıklı görüş bildirme amacı taşıdığını vurgulayan Blinken, "Karşılıklı anlayış geliştirmek için ileriye yönelik çalışmalarda bulunabileceğimize inanıyorum, ancak bu, Rusya’nın Ukrayna’ya karşı saldırgan tavrından vazgeçmesi şartına bağlı" ifadesini kullandı.
Cenevre’de Lavrov’la yaptığı görüşmenin faydalı olduğunu ve şimdi her iyi tarafın da birbirinin konumunu daha iyi anladığını dile getiren Blinken, diplomatik sürecin devam etmesinin önemi üzerinde Lavrov’la anlaştıklarını kaydetti.
Kaygı ve görüşleri Rusya’yla önümüzdeki hafta yazılı olarak paylaşma konusunda da anlaştıklarını söyleyen Blinken, Rusya Dışişleri Bakanı’yla İran konusunu da ele aldıklarını söyledi. İran nükleer anlaşmasının ABD ve Rusya’nın güvenlik meseleleri üzerinde beraber çalışabileceklerinin bir örneği olduğunun altını çizen Blinken, İran’la nükleer anlaşmaya geri dönmek için hala bir şans olduğunu belirtti.
"Bazı temel prensipleri tartışmaya açmayacağız"
Rusya’nın askeri varlığını arttırmanın Ukrayna’ya kuzey, doğu ve güneyden saldırma fırsatı tanıdığını kaydeden Blinken, "Rusya’nın Ukrayna’da istikrarsızlık yaratmak için güç kullanmanın dışında başka eylemlere de başvurma planları olduğunu gördük" dedi. ABD’nin vereceği yazılı yanıttan sonra Rusya’yla yeniden görüşme planı yaptıklarını söyleyen Blinken, ABD’nin yapmayacağı şeyler konusunda açık olmasının önemine değindi ve bunlardan birinin, NATO’nun açık kapı ilkesi gibi temel bazı prensipleri tartışmaya açmamak olduğunu söyledi.
Blinken, ABD Başkanı Joe Biden ve Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin’in görüşmesinin faydalı olacağı düşünüldüğü takdirde böyle bir görüşmeyi gerçekleştirmeye hazır olduklarını da söyledi.
Ukrayna’ya daha fazla güvenlik yardımının önümüzdeki haftalarda yapılmasının planlandığını bildiren Blinken, ”Diplomasi ve diyalog içindeyiz, ancak aynı zamanda savunma ve caydırma yoluna da girdik” dedi.
"Putin Biden ile konuşmaya her zaman hazır"
Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov da görüşme sonrasında yaptığı açıklamada, Blinken’ın kendisine görüşmeden tatmin olduğunu söylediğini dile getirdi. "Rusya’nın Ukrayna halkını hiçbir zaman tehdit etmediğini yeniden vurguladım" diyen Lavrov, ABD’nin Rusya’dan Ukrayna’daki tansiyonu düşürme çağrısı yaptığını söyledi ve "Heyecanlı hislerin yatışmasını umuyorum" ifadesini kullandı.
Görüşme sırasında Rusya’nın Ukrayna’ya saldırma planı olmadığını anlattıklarını kaydeden Lavrov, şimdiyse NATO’nun Rusya’ya karşı tavır aldığını söyledi. "Kaygımız silahlarla ve Batılı askeri uzmanların Ukrayna’ya gönderilmesiyle ilgili" diyen Lavrov, Blinken’ın, ABD’nin Ukrayna’da Minsk Protokolü’nün uygulanmasına yardımcı olmaya hazır olduğunu doğruladığını dile getirdi.
Putin’in Biden’la iletişime her zaman hazır olduğunu vurgulayan Lavrov, iki lider arasında gerçekleşmesi öngörülen her türlü görüşmeye iyi hazırlanılması gerektiğinin altını çizdi.
Blinken’la yaptığı görüşmenin açık ve faydalı olduğunu bildiren Lavrov, "ABD’den yazılı yanıt aldıktan sonra doğru yolda ilerleyip ilerlemediğimizi anlayacağız" dedi ve diplomatik süreci sürdürmenin önemli olduğunu vurguladı.
"Tüm fikir ayrılıklarının ortadan kalkmasını beklemiyoruz"
Toplantı öncesinde de gazetecilere kısa bir açıklamada bulunan ABD Dışişleri Bakanı Blinken, bu görüşmede aradaki tüm fikir ayrılıklarının ortadan kalkmasını beklemediklerini dile getirmişti.
ABD Dışişleri Bakanı ayrıca görüşmede, casuslukla suçlanan ve Rusya'da tutuklu bulunan Paul Wheelan ve polise saldırmaktan hüküm giymiş olan eski deniz piyadesi Trevor Reed'in durumlarını da gündeme getirdi.
Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov' ise görüşme öncesinde yaptığı kısa açıklamada, Rusya'nın taleplerinin son derece net olduğunu, bu sebeple kendilerinin de net yanıtlar beklediklerini söylemişti.
Ancak toplantı öncesinde açıklamada bulunan Kremlin Sözcüsü Dmitry Peskov da Blinken'la paralel bir açıklamada bulundu ve Blinken'ın Rusya'nın güvenlik taleplerine bugün net bir yazılı yanıt vermesini beklemediklerini ifade etmişti.
Rusya’nın NATO ve Batılı ülke temsilcileriyle de biraraya geldiği görüşmelerde Rusya’dan Ukrayna sınırındaki askerlerini geri çekmesi istendi. Ancak bu esnada Rusya da Ukrayna’nın NATO’ya üye yapılmayacağı konusunda güvence talep etti.
Mütteffik ülkelerin dışişleri bakanlarıyla temaslarda bulunan ve dün Berlin’de açıklamalar yapan ABD Dışişleri Bakanı Blinken, Rusya’nın olası Ukrayna operasyonuna ABD ve müttefiklerin karşılık vereceğini ve bunun Rusya’ya bedelinin ağır olacağını dile getirdi.
Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock’la görüşen Blinken, Rusya Cumhurbaşkanı Putin’in diplomatik çözümle kaos arasında bir seçim yapacağını dile getirdi.
Rusya’ysa tüm bu girişim ve açıklamalara karşın Ukrayna’ya bir askeri operasyon yapacağı iddialarını reddediyor.
Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zakharova, dün yaptığı açıklamada, Batılı devletlerin kendi senaryolarını uygulamaya koymak için Rusya’nın Ukrayna’ya saldırıcağı iddiasını kılıf olarak kullandıklarını öne sürdü.
Zakharova, Batılı devletlerin bu girişimlerinin bölgesel ve küresel anlamda son derece trajik sonuçlara olabileceğini ifade etti.
Rusya, NATO’nun kendi sınırlarına kadar genişlemeyi durdurmasını, Ukrayna ve Gürcistan’ın NATO’ya üye olarak alınmamasını ve müttefik ülkelerin Rusya sınırı yakınlarına askeri yığınak yapmamasını talep ediyor. ABD tarafı henüz bu taleplerin herhangi birisine yanıt vermiş değil.
