WASHINGTON - Seçimlerin ardından Türkiye ve ABD arasında telefon trafiği hızlandı. ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile görüştü. Biden yönetimi, Türkiye’ye F-16 satışı ve İsveç’in NATO’ya katılımını onaylaması arasında bağ kurmadıklarını söylemekle birlikte, Kongre’nin süreçteki rolüne dikkat çekiyor.
ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan Blinken-Çavuşoğlu görüşmesine ilişkin yapılan açıklamaya göre Blinken, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın seçimi kazanmasından dolayı tebriklerini ilettiği görüşmede, ABD’nin Türkiye ile ikili ilişkilere verdiği önemi vurguladı.
Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Matthew Miller’ın yaptığı açıklamada, hem Blinken hem de Çavuşoğlu’nun NATO’nun birliğinin öneminin altını çizdikleri ve Bakan Blinken’ın “İsveç’in İttifak’a şu an katılmaya hazır olduğuna ilişkin güçlü inancını” yinelediği belirtildi.
Bakan Blinken’ın Çavuşoğlu’na Türkiye’nin Birleşmiş Milletler arabuluculuğunda gerçekleşen Karadeniz Tahıl Girişimi’nin devamının sağlanmasına yönelik çabalarından dolayı teşekkür ettiği kaydedildi.
Blinken: “Bizim açımızdan İsveç’in NATO’ya katılım sürecini sonuçlandırmanın zamanı geldi”
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken’ın İsveç Başbakanı Ulf Kristersson ile İsveç’teki görüşmesine ve sonrasında düzenlenen ortak basın toplantısına, Türkiye ve Macaristan’ın henüz onaylamadığı İsveç’in NATO’ya katılımı konusu damga vurdu.
Blinken, Rusya’nın Ukrayna işgalinin “stratejik bir başarısızlık” olarak kalmaya devam etmesi gerektiğini vurguladığı basın toplantısında İsveç’in NATO’ya katılımının sonuçlandırılması gerektiğinin altını çizdi.
ABD Dışişleri Bakanı, tarihsel açıdan bakıldığında İsveç ve Finlandiya’nın üyelik süreçlerinin son derece hızlı ilerlediğini, Türkiye’nin bir NATO üyesi olarak bu süreçte meşru kaygılarını gündeme getirdiğini ve İsveç’in de bu kaygıları gidermek amacıyla çok önemli ve somut adımlar attığını belirtti.
Blinken, ”Her NATO üyesi, diğer tüm üyelere, saldırıya uğramaları halinde savunmalarına katılacağına dair ciddi bir taahhütte bulunmaktadır’’ sözleriyle NATO’yu kuran antlaşmanın beşinci maddesine atıfta bulunarak, her müttefikin yeni üyelerin kabulünde söz sahibi olduğunu kaydetti.
Antony Blinken, “ABD açısından İsveç'in katılımını tamamlama zamanı gelmiştir. Önümüzeki haftalarda bu sürecin tamamlanmasını sabırsızlıkla bekliyoruz. Bunun olabileceği ve olması gerektiğine ilişkin hiçbir şüphemiz yok’’ ifadelerini kullandı.
Blinken, “Hem Türkiye'yi hem de henüz onaylamamış olan Macaristan'ı oturumu mümkün olan en kısa sürede onaylamaya çağırıyoruz’’ dedi.
İsveç Başbakanı: “Yeni terörle mücadele yasası yürürlüğe giriyor”
İsveç Başbakanı Ulf Kristersson da basın toplantısında Türkiye’nin meşru kaygılarına saygı duyduklarını ve bunları gidermek üzere adım attıklarını vurguladı ve bu kapsamda 1 Haziran’da yeni terörle mücadele yasasının yürürlüğe gireceğini hatırlattı.
İsveç Başbakanı, “Her NATO üyesinin kendi kararını vermesi gerektiği gerçeğini biliyoruz. Türkiye adına kararı ancak Türkiye verebilir ve buna saygı duyuyoruz. O nedenle biz de onların karar vermesini bekliyoruz” ifadelerini kullandı.
Litvanya’da yapılacak NATO Zirvesi’ne altı haftalık bir zaman kaldı. Amerikalı yetkililerin beklentisi bu süre içinde hem Türkiye hem de Macaristan’ın İsveç’in NATO’ya katılım protokollerini onaylamaları ve İsveç’in Zirve’ye İttifak’ın bir üyesi olarak katılabilmesi.
“İsveç’in NATO üyeliğinin onaylanması ve F-16 satışı arasında bağlantı kurmuyoruz”
ABD Başkanı Joe Biden Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın telefon görüşmesinde F-16 satışını, kendisinin de İsveç’in NATO üyeliğinin sonuçlandırılmasını gündeme getirdiğini söylemişti.
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken’a İsveç Başbakanı ile basın toplantısında bu iki konu arasında bir bağlantı olup olmadığı soruldu.
Blinken, İsveç'in üyeliği ve Türkiye’ye F-16 satışının birbirinden farklı konular olmakla birlikte, her ikisinin de Avrupa güvenliği açısından hayati önem taşıdığına dikkat çekti.
ABD Dışişleri Bakanı, “Türkiye’nin NATO’nun kritik bir üyesi olarak ittifakın en yüksek standartlarında faal olmasını ve tüm müttefiklerle birlikte uyumlu çalışabilmesini sağlamak amacıyla, F-16’lara ve güncellenmiş versiyonlarına sahip olmasının önemli olduğunu düşünüyoruz. Bu ABD’nin de çıkarına ve o nedenle değerlendirmeye sunduk” dedi.
Blinken: “Kongre’nin de görüşü ve oyu elbette önemli”
Biden yönetimi F-16 satışı ve İsveç’in NATO üyeliğinin onaylanması arasında doğrudan bir ilişki kurmasa da bazı Kongre üyelerinin bu bağlantıyı kurduğunu belirten ABD Dışişleri Bakanı Blinken, “Kongre hükümetin tamamen eşit ve bağımsız bir organı. Bu gibi kararlarda onların görüşü ve oyları elbette çok önemli” dedi.
Blinken, “Bizim bakış açımıza göre, her ikisi de mümkün olan en kısa sürede ilerlemeli’’ şeklinde konuştu.
“İsveç’in NATO üyeliğine onay F-16 için koşul değil”
Türkiye’nin İsveç’in NATO üyeliğini onaylaması ve F-16 satışı arasında bir bağlantı olup olmadığı, Beyaz Saray’da düzenlenen günlük basın toplantısında da gündeme geldi.
VOA Beyaz Saray muhabiri Anita Powell’ın konuya ilişkin sorusunu yanıtlayan sözcü Karine Jean Pierre, Türkiye’nin İsveç’in NATO üyeliğini onaylamasının F-16 satışı için bir koşul olmadığını ve Başkan Biden’ın da Türkiye’ye F-16 satışına açık destek verdiğini söyledi.
Başkan Biden’ın bu konudaki duruşunun net olduğunu belirten Beyaz Saray sözcüsü, ABD Kongresi’nin silah satış süreçlerinde önemli rolü olduğunu vurguladı.
NATO üyelerinin dışişleri bakanları Oslo'da toplanıyor
NATO'ya üye ülkelerin dışişleri bakanları yarından itibaren Norveç'in başkenti Oslo'da biraraya gelecek.
Toplantıdan önce basın mensuplarına açıklama yapan NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, İsveç'in Temmuz'daki NATO Liderler Zirvesi'ne kadar üye olmasının mümkün olduğunu belirtti.
NATO Genel Sekreteri konuyla ilgili olarak Türk yetkililerle de sürekli temas halinde olduğunu vurguladı.
