ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Ortadoğu turunun üçüncü gününde Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri’nde temaslarda bulundu. Blinken bugünkü görüşmelerinin ardından yaptığı açıklamada, bölge ülkelerinin İsrail’le ilişkileri normalleştirmeye ilgi duyduğunu ancak bunun, bir Filistin devletinin kurulması için net bir yol çizilmesini gerektireceğini söyledi.
Blinken, “Bölgede bu hedefin peşinde gitmeye açık bir ilgi var ama bunun için Gazze’deki çatışmanın sona ermesi ve ayrıca bir Filistin devletinin kurulması yolunda gerçekçi bir yolun oluşturulması gerekiyor” dedi. ABD Dışişleri Bakanı, “Ama ortada bir ilgi var, bu gerçek bir ilgi ve dönüştürücü bir etkisi olabilir” diye ekledi.
Bugüne kadar dört Arap ülkesi, İbrahim Anlaşmaları adı verilen anlaşmalar kapsamında İsrail’le ilişkilerini resmileştirdi. Bu ülkeler Birleşik Arap Emirlikleri, Bahreyn, Sudan ve Fas olarak sıralanıyor. ABD, İsrail ve Suudi Arabistan arasındaki ilişkileri de normalleştiren bir anlaşmaya ulaşılması için de müzakereler yürütüyordu ancak Ekim’de İsrail-Hamas savaşının başlamasıyla bu çabalar durdu.
Suudi Arabistan’ın El Ula kentinde Veliaht Prens Muhammed bin Salman’la görüşmesinin ardından gazetecilere konuşan Blinken, bölgenin geleceğini ele aldıklarını ve birkaç hedef üzerinde aralarında geniş bir mutabakatın olduğunu söyledi. Blinken, bunlar arasında Batı Şeria ve Gazze’nin Filistinliler’in idaresindeki bir yönetim altında birleşmesi ve bölgenin, bölünme ya da çatışma değil ilişkileri normalleştirme doğrultusuda çalışması ihtiyacının olduğunu kaydetti.
Blinken, “Bunun olması için bağımsız bir Filistin devletinin kurulduğunu görmemiz gerekiyor” ifadesini kullandı.
Blinken, Gazze’deki savaşın daha geniş bir alana yayılmasını önlemeyi amaçlayan diplomatik gayretler kapsamında Ekim ayından bu yana bölgeye dördüncü ziyaretini düzenliyor.
ABD Dışişleri Bakanı, Suudi Arabistan’dan önce de Abu Dabi’de Birleşik Arap Emirlikleri lidei Şeyh Muhammed Bin Zayed El Nahyan’la biraraya gelmişti.
Blinken, Pazar günü de Ürdün ve Katar’da temaslarda bulunmuş ve Washington’un Filistinliler’in Gazze’den zorla göç ettirilmesine karşı olduğu yönünde Arap liderlere güvence vermişti. Blinken, İsrail’in Müslüman nüfuslu komşularının Gazze’nin gelecekteki yönetiminde rol oynamasını istediklerinin mesajını da vermişti.
Blinken temasları boyunca biraraya geldiği yetkililere, İsrail işgali altındaki Batı Şeria, Lübnan, Suriye ve Irak’ta şiddet olaylarını kıvılcımlandıran ve Yemen’den Kızıl Deniz’deki gemilere Husi saldırılarına neden olan gerilimleri düşürmek için nüfuzlarını kullanmalarını talep ediyor.
“Gittiğim her yerde karşımda, şu anda yüzleşmekte olduğumuz çatışmaların yayılmasını önlemeye kararlı liderler buldum” diyen Blinken, ziyaret ettiği ülkelerin ayrıca Gazze’nin istikrarlaştırılması ve yeniden canlandırılmasına katkı sağlama konusunda isteklilik gösterdiğini söyledi. Blinken, Washington’un, bunun için nelerin yapılmasının gerektiği ve ülkelerin neleri yapmaya hazır olduğu konularında bu ülkelerle birlikte çalışacağını belirtti.
Blinken’a temaslarında ABD’nin Yemen Özel Temsilcisi Tim Lenderking de eşlik etti. Washington, İran bağlantılı Husiler’in Kızıl Deniz’de ticari gemilere düzenlediği saldırılara karşı koymak için atacağı adımlara bölgeden destek arayışı içinde.
ABD Husiler’e ait gemilere karşılık verdi ve büyük bölümü Husiler’in kontrolünde olan Yemen açıklarında Kızıl Deniz’deki gemilerin güvenliğini sağlama çabalarına katılmaları için 20’nin üzerinde ülkeden oluşan uluslararası bir koalisyon oluşturdu.
Husiler’in saldırıları ve Batı’nın verdiği karşılık, Suudi Arabistan öncülüğündeki bir koalisyonun Husiler’e karşı müdahalesinden 8 yıl sonra Yemen’deki çatışmaları büyük ölçüde dindiren ateşkes ve barış görüşmeleri üzerinde yeni baskılar getirdi.
Blinken, Birleşik Arap Emirlikleri ve Suudi Arabistan’daki temaslarının ardından İsrail’e geçti. İsrail’de Salı günü temaslarda bulunacak olan Blinken, bugüne kadarki ziyaretlerinde dinlediği mesajları İsrailli liderlerle paylaşacağını ve İsrail’in Gazze’deki askeri harekatının geleceğinin ele alınacağını söyledi.
Blinken, “Sivillerin korunması ve insani yardımların ihtiyaç sahiplerinin eline ulaşması için daha fazlasının yapılmasının mutlak bir zorunluluk olduğu yönünde baskı yapacağım” dedi.
ABD Dışişleri Bakanı Blinken, Gazze’de tutulan rehinelerin serbest bırakılmasının sağlanması çabaları ve ABD’nin bölgenin geleceğine bakışı konularını da masaya getireceğini sözlerine ekledi.
Forum