ABD Başkanı Joe Biden, Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin’in Ukrayna’nın ayrılıkçı bölgelerinin bağımsızlığını tanıma kararının ardından bugün Rusya-Ukrayna krizi konusunda basına açıklama yapacak.
Putin’in Ukrayna’nın Donetsk ve Luhansk bölgelerinin bağımsızlığını kabul etmesinin ardından ABD, Rusya’ya birkaç set halinde uygulanacak yaptırımların ilk kısmını ve ihracat sınırlamalarını da bugün açıklayacak.
Biden ayrıca dün de imzaladığı bir kararnameyle Ukrayna’nın iki ayrılıkçı bölgeyle mali ilişkileri yasaklamıştı.
ABD, daha önce Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmesi durumunda ciddi yaptırım uygulanacağı sözünü vermiş ve Beyaz Saray işgali ‘‘askerlerin sınırın ötesine geçtiği her hareket’’ olarak değerlendirmişti.
Reuters haber ajansı yaptırımların ya da ihracat kısıtlamalarının neler olacağını tespit edemedi ancak konuya yakın kaynaklara göre, Biden yönetiminin ABD mali kurumlarının büyük Rus bankaları için işlem yapmasının yasaklanmasını içeren bir öncü paket hazırladığı sanılıyor.
Hafta başında Biden yönetimden üst düzey bir yetkili, Rusya'nın daha önce Ukrayna’daki ayrılıkçı bölgelerde askerleri bulunduğu için buraya asker göndermesinin yeni bir işgali temsil etmediğini söyledi. Ancak Ulusal Güvenlik Danışman Yardımcısı Jonathan Finer, CNN televizyonuna yaptığı açıklamada bir işgalin başladığını kaydetti.
Finer, ‘‘Evet, bize göre bu bir işgalin başlangıcı. Rusya’nın Ukrayna’yı son işgali. Üçüncü ya da dördüncü kez bunun bir işgal olduğunu tekrarlıyorum. Ciddi yanıt vereceğiz, buna birkaç saat içinde açıklayacağımız yaptırımlar da dahil’’ diye konuştu.
Rusya’nın eylemleri doğrultusunda ABD’nin farklı düzeylerde yaptırımlar öngördüğünü söyleyen Finer, ‘‘Bunlar bizim ciddi yaptırımlarımız ve Rus işgali karşısındaki hızlı tepkimiz olacak’’ dedi ve Rusya eylemlerine devam ederse ABD'nin ek yaptırımlar uygulayacağını da belirtti.
Finer, ‘‘Başından beri yaklaşımımız buydu. Rusya'nın savaşa giden yolda adımlar atmaya devam etmesi halinde, ki şu an bunu yaptıklarına inanıyoruz, çeşitli yaptırım dalgaları öngördük’’ diye konuştu.
Önlemler, belli Rus bankaları ile uluslararası ödemeleri mümkün kılan ABD bankaları arasındaki bankacılık ilişkilerini keserek Rus ekonomisine zarar vermeyi amaçlıyor.
Reuters’a konuşan kaynaklara göre ABD ayrıca, belirli Rus vatandaşları ve şirketlerini ‘SDN’ yani ‘Özel Olarak Belirlenmiş Vatandaşlar ve Engellenen Kişiler Listesi’ne alarak, ABD bankacılık sisteminden çıkartarak, Amerikalılar’la ticaret yapmalarını yasaklayarak ve ABD varlıklarını dondurarak en güçlü yaptırım aracını kullanabilir.
Paketin parçası olabilecek ihracat kontrol önlemlerinin ise aynı hızlı etkilere sahip olmayacağı ve bunun yerine Rusya'nın birkaç kilit sektörde sanayi üretimi yapma kabiliyetini azaltacağı sanılıyor.
Dünyanın neresinde olursa olsun ABD teknolojisi kullanılarak üretilen çip, bilgisayar ve tüketici elektroniği ürünlerinin Rusya’ya sevkiyatının durdurulması gündeme gelebilir. Bu adım, eski Başkan Donald Trump döneminde Çin telekom devi Huawei’e karşı yapılan hamleye benzetiliyor.
Beyaz Saray yetkilileri havacılık, denizcilik, robot, yapay zeka, kuantum hesaplama ve savunma sektörlerinin hedef alınabileceğini belirtti.
