Başkan Joe Biden, eski Merkez Bankası (FED) guvernörü Sarah Bloom Raskin ile iki siyah ekonomist Lisa Cook ve Philip Jefferson’ı bankanın yönetim kurulu üyeliği için aday gösterdi. Biden’ın bu adımı, dünyanın en güçlü merkez bankasının demografik yapısında köklü bir değişim anlamına geliyor.
Senato’nun onaylaması halinde yeni atamalar, dünyanın en büyük ekonomisi üzerinde muazzam bir etkiye sahip olan 7 üyeli kuruldaki boş koltukları dolduracak ve FED’in üst yönetiminde 108 yıllık tarihinin en fazla ırk ve cinsiyet çeşitliliğini sağlayacak.
Biden yaptığı yazılı açıklamada, “Toparlanmamızı ileriye taşımak için çalışırken, benzeri görülmemiş ekonomik zorlukların yanında tarihi bir ekonomik iyileşme anını yaşıyoruz. Merkez Bankası Guvernörler Kurulu’nun güçlü ve bağımsız liderliğine ihtiyaç duyulan bir zamandayız. Bu nedenle Sarah Bloom Raskin, Lisa Cook ve Philip Jefferson’ı aday göstermekten onur duyuyorum. Guvernörler Kurulu’na geniş boyutta bilgi ve deneyim katacaklar” ifadelerini kullandı.
Biden daha önce de şimdiki FED Başkanı Jerome Powell’ı dört yıllığına ikinci kez aynı göreve ve Guvernör Lael Brainard’ı başkan yardımcılığına aday göstermişti. Corona virüsü pandemisinde ekonomiyi yeniden toparlama çabalarının enflasyonda beklenmedik bir artışla karşılaştığı bir dönemde gelen yeni atamalar, ABD Başkanı’na, dünyanın dört bir tarafında faiz oranları gibi etkileri hissedilen ekonomi politikalarını belirleyen bir kurumda, kalıcı bir iz bırakma fırsatı sunuyor.
Cumhuriyetçi senatörler mesafeli
Bununla birlikte, Biden’ın aday gösterdiği isimlere Senato Bankacılık Komisyonu’nun en üst düzey Cumhuriyetçi üyesinden tepki geldi. Pennsylvania Senatörü Pat Toomey’nin, Raskin’le ilgili olarak “ciddi kaygılarım var” şeklindeki sözleri, adayların Senato’daki onay süreci oturumlarının çetin geçebileceğinin sinyalini verdi. Senato’da Demokratlar sadece Başkan Yardımcısı Kamala Harris’in eşitliği bozan oyuyla üstünlük sağlayabiliyor.
Toomey, Raskin’in bankaların petrol ve doğalgaz şirketlerine kredi vermesini engellemeye çalışacağını ve Kongre’nin şart koştuğu FED’in iki ana misyonundan, azami istihdam ile fiyat istikrarından sapacağını düşündüğünü söyledi.
Toomey ve diğer Cumhuriyetçiler, FED’in iki numarası olarak aday gösterilen Brainard’ı da Perşembe günü Senato’daki adaylık oturumunda iklim riski araştırmasına desteğini defalarca sorguladı. Toomey, Cook ve Jefferson hakkında da şüpheler dile getirerek, “FED guvernörlüğü için gereken deneyim, muhakeme ve siyasi görüşlere” sahip olup olmadıklarını “yakından inceleyeceğini” belirtti.
FED kurulunda ırk ve cinsiyet çeşitliliği
Michigan Eyalet Üniversitesi’nde ekonomi ve uluslararası ilişkiler profesörü olan Lisa Cook, adaylığının Senato’da onaylanması halinde FED’in ilk siyah kadın guvernörü olacak. Kuzey Carolina’daki Davidson Üniversitesi’nde profesör ve kıdemli idareci olarak görev yapan Philip Jefferson da kurulda bugüne kadar görev üstlenen sadece dördüncü ve son 15 yıldaki ilk siyah erkek olacak.
Biden’ın seçtiği isimlerle birlikte, 7 üyeli Guvernörler Kurulu’nda 4 kadın üye bulunacak ve bu da bir ilk. Şu anda kurulun sadece 5 üyesi bulunuyor ve bu üyelerin tamamı beyaz. Başkan Yardımcısı Richard Clarida’nın bugün kuruldan ayrılmasıyla bu sayı iki erkek iki kadın olmak üzere 4’e düşecek.
Harvard Üniversitesi profesörü Larry Katz, “Bu açıkça bir nöbet değişimi. Kurula önemli perspektifler ve temsiliyet getirecek bir çığır açıcı yeni bir adaylar grubu” dedi.
Raskin’le birlikte görev yapan eski FED guvernörü Elizabeth Duke da Reuters’a yaptığı açıklamada, Biden’ın adaylarının “giderek daha çeşitli nüfus gruplarını ekonomiyle ilgilenmeye ve ekonomi tahsili yapmaya ilham vereceğini” kaydetti.
FED’i Amerika’nın nüfus yapısına daha çok benzetme çabaları, kritik bir zamana denk geliyor. Enflasyon rekor seviyelere çıkmış durumda. İşsizlik azaldı ancak Amerikalı işverenler pandemi öncesine göre 3 milyon 600 milyon daha az sayıda bordrolu çalışana sahip.
Öncelik faiz ve enflasyon
ABD Merkez Bankası enflasyonu dizginlemek için faiz oranlarının ne kadar süratte ve ne boyutta arttırılacağı ve para politikasının daraltılacağı üzerinde tartışıyor.
FED’in mevcut yönetimi, faiz oranlarını Mart ayından itibaren arttırmaya hazır olduğunun sinyalini şimdiden veriyor.
FED’in başkanlığına tekrar aday gösterilen Jerome Powell’ın Senato’daki adaylık oturumu da geçen Salı günü düzenlenmişti.
İlericiler, FED’in başkanlığına da farklı bir aday talep ediyordu ancak Biden’ın yönetim kurulu adaylıkları için yaptığı seçimlerin bu talebi karşılamaya yardımcı olacağı yorumu yapılıyor.
Sarah Bloom Raskin, 4 yıl boyunca FED’de guvernör olarak görev yaptıktan sonra 2014 ile 2017 yılları arasında Maliye Bakanı Yardımcılığı görevini yürütmüştü. Adaylığının onaylanması halinde FED’in bir önceki başkan yardımcısı Randal Quarles’ın yerini alacak olan Raskin’in, Wall Street üzerinde daha sıkı bir denetim getirmesi bekleniyor.
Lisa Cook, ırksal farklılıkların ve cinsiyet eşitsizliğinin ekonomik sonuçları hakkında ayrıntılı çalışmalar yürüttü.
Philip Jefferson da ücretler, yoksulluk ve gelir dağılımı hakkında ayrıntılı yazılar kaleme aldı.
Eski Başkan Donald Trump döneminde Ekonomik Danışmanlar Konseyi’ne başkanlık eden Kevin Hassett, Jefferson’ın “olağanüstü akıllı bir ekonomist” ve ciddi bir akademisyen olduğunu belirterek, Senato tarafından hızla onaylanması gerektiğini vurguladı. Hassett, Jefferson’ı, “Merkez Bankası’nın sahip olması gereken onurlu, ciddi bir kişi” olarak tanımladı.
