Biden yönetimi Rusya ile yapılan Yeni Stratejik Nükleer Silahların İndirimi Antlaşması’nın (New START) süresini beş yıl daha uzatmayı planlıyor. Beyaz Saray Basın Sözcüsü Jen Psaki yönetimin ilk tam gününde düzenlediği basın toplantısında, "Başkan uzun zamandır New START anlaşmasının ABD’nin güvenlik çıkarlarına olduğu konusunu açıkça belirtmişti. Bu anlaşma özellikle Rusya ile ilişkilerin çekişmeli olduğu bu dönemde daha anlamlı hale geliyor" diye konuştu.
Süresi 5 Şubat’ta dolacak anlaşma her iki ülkenin sahip olabileceği nükleer silah başlığı sayısını 1.550’yle kısıtlıyor.
Psaki ayrıca Biden’ın istihbarat kurumlarına arkasında Rusya’nın olduğu sanılan SolarWinds siber sızıntısı, Rusya’nın 2020 seçimlerine müdahale çabaları ve Afganistan’daki ABD askerlerinin başına ödül konulduğu iddialarıyla ilgili tam kapsamlı inceleme talimatı verdiğini belirtti.
Psaki, "Rusya ile ABD’nin çıkarları için çalışırken Rusya’dan sorumsuz ve düşmanca eylemleri nedeniyle hesap da soracağız’’ dedi.
Anlaşma, konuşlandırılan stratejik nükleer silah sayısını son yılların en düşük seviyesine indirirken ayrıca kara ve denizaltından atılan füzelerin ve bunları taşıyan bombardıman uçaklarının sayısını da kısıtlıyor.
Uzmanlara göre anlaşmanın yürürlükten kalkması, ABD ve Rusya’nın stratejik nükleer savaş başlıklarını ve onları taşıyan sistemler üzerindeki tüm kısıtlamaları kaldırarak yeni bir silahlanma yarışını tetiklemesi kaygılarına yol açıyor.
Gün içinde Reuters haber ajansına konuşan konuya yakın bir kaynak, Kongre üyelerinin Biden’ın New START anlaşması konusundaki kararı konusunda bilgilendirildiklerini söylemişti.
Kremlin tarafından Çarşamba günü yapılan açıklamadaysa New START anlaşmasının süresinin uzatılmasına bağlı oldukları ve Biden yönetimi tarafından uzlaşı amaçlı tüm temasların memnunlukla karşılanacağı belirtilmişti.
"Savunmamızı ileriye taşıyacak bir karar"
Pentagon Sözcüsü John Kirby, Biden’ın New START anlaşmasının süresini uzatma kararının ülkenin savunmasını ileriye taşıyacağını kaydetti. Rusya’nın anlaşmaya uymasının ABD’nin ulusal çıkarlarına hizmet ettiği belirtilen açıklamada anlaşmanın yürürlükte kalmasının ve süresinin uzatılmasının Amerikalılar’ı daha çok güvende tuttuğu belirtildi.
Kirby, "Anlaşmanın nükleer silah stoklarına getirdiği kısıtlamayı 2026 yılına kadar uzatması Amerikalılar’ın daha çok güvende olmasını sağlayacak yeni silah kontrol anlaşmalarını araştırmak için gerekli zaman ve alanı sağlayacaktır" dedi.
Kirby, "Rusya ile Amerika’nın çıkarlarına hizmet edecek şekilde ilişki kurarken; neden olduğu tehditler konusunda uyanık olacağız ve ülkeyi Rusya’nın sorumsuz ve rekabetçi eylemleri karşısında savunmaya bağlılığımızı koruyacağız" diye konuştu.
Moskova ve Trump yönetimi aylardır süren görüşmelere rağmen anlaşmanın yenilenmesi konusunda uzlaşma sağlayamamıştı. Trump yönetimi, New START anlaşmasını Çin’in de dahil olacağı daha geniş kapsamlı bir anlaşmayla değiştirmek istiyordu.
ABD, INF olarak bilinen Orta Menzilli Nükleer Kuvvetler Antlaşması’ndan da geçen yıl çekilmişti. Anlaşma 500 ile 5.500 km arası menzile sahip karadan havaya fırlatılan nükleer ve konvansiyonel füzeleri yasaklıyordu.
