Bilimadamları bebeklerin yeni ortamlarına uyum sağlamak için görsel verileri nasıl kullandıklarının sırrını çözdü. Göz izleme teknolojisi uzun yıllardır bilinse de şimdi bebeklerin kendi çevrelerini gözlemleme yollarını daha iyi anlamak için kullanılıyor. Bu teknoloji kullanılarak yapılan son araştırmalar bebek ve küçük çocukların algılama becerisi, zihinsel ve sosyal gelişimini daha iyi anlamaya yardımcı olacak nitelikte.
Dünyayı bir bebeğin gözünden gördüğünüzü düşünün. Bebekler çevrelerini nasıl gözlemler? New York Üniversitesi’nden Karen Adolph başkanlığındaki uzmanlar bu soruların yanıtlarını aradı. Adolph yaptıkları çalışmayı şöyle anlatıyor: “Bu proje doğal görme becerisinin nasıl geliştiğini araştırıyor. Yapay durumlarda görme becerisi üzerine çok sayıda araştırma yapılmış ancak yüz yıllık araştırmalardan sonra uzmanlar insanların günlük yaşantılarında nereye ve nasıl baktıkları konusunda hemen hemen hiçbir şey bilmiyor.”
Projeye katılan 8 buçuk aylık Finn’in başına, göz izleme işlemi için 45 gram ağırlığında bir aygıt takılıyor. Aygıtta iki kamera bulunuyor. Bunlardan biri bebeğin bakış açısını görmek için bebeğin çevresine doğru bakıyor. Diğer kameraysa gözün hareketlerini izlemek için göz bebeğine bakıyor. Her iki kameranın da çektiği görüntüler bilgisayarda inceleniyor. Böylece Finn’in tam olarak nereye baktığı anlaşılıyor.
Son 10 yıldır göz izleme cihazları üreten New York merkezli Positive Science adlı şirketin kurucusu Jason Babcock cihazı daha küçültüp hafifleterek bebeklerde de kullanılacak hale getirildiğini söylüyor: ”Artık kamera ve alıcıların çok küçük olması nedeniyle küçük parmağınız boyunda fotoğraflar çekebiliyorsunuz. Cep telefonları ve diğer aygıtları kullanarak farklı teknolojileri bir arada kullanabiliyoruz.”
Ekibin kullandığı metod, bebek ve küçük çocukların serbest bırakılarak istedikleri gibi oynamalarına izin verildiğinde, çevrelerini nasıl gördüklerini inceliyor. Projenin araştırmacılarından John Franchak, bu yeni teknikle keşfedilenlerin şaşırtıcı olduğunu söylüyor: ”Araştırmaya başlamadan önce bebeklerin sürekli annelerine bakıyor olmasını bekliyorduk çünkü bebeklerin sosyal gelişiminde annenin baş rolü oynadığı biliniyor.”
Ancak oyuncakların her yere dağıldığı, tırmanma ve emekleme engellerinin bulunduğu bir odada bebeklerin annelerine sadece geçirdikleri zamanın yarısında baktığı tespit edildi. Bu sürede de annelerinin yüzüne bakma oranları sadece yüzde 15’di. New York Üniversitesi’nden araştırmacı John Franchak şunları söylüyor: ”Eğer bebekler annelerine düşündüğümüzden daha az süre bakıyorlarsa bu durum bebeklerin çevreleri hakkında başka insanlardan bilgi edinme yollarına dair bildiklerimizi değiştirir.”
Küçük çocuklar annelerinin yüzüne nadiren doğrudan bakıyor ancak uzandıkları nesnelere hemen hemen her zaman doğrudan bakıyor.
Bir başka ilginç buluşsa çocukların bir engelin üzerine ya da üzerinden yürümeden önce engele doğrudan baksa da her zaman bu şekilde bakmamaları. Çocuklar yan görüşlerini kullanarak da düzgün yürümeyi başarabiliyor. Araştırmacılar daha fazla bilgi edinmenin yollarını ararken bu teknolojinin farklı uygulamalarda kullanılabileceğini söylüyor. John Franchak umutlu: ”Bu teknoloji, gelecekte, gelişim bozuklukları olan bebeklerin tedavisinde ya da tıbbi araştırmalarda da uygulanabilir.”
Bu araştırmanın küçük çocukların çevrelerine dair bilgi edinme yöntemleri konusunda ilk adımı attığı düşünülüyor. Uzmanlar, gelecekte yapılacak araştırmaların otizm ve hareket bozuklukları olan çocukların tedavisinde kullanılabileceğini söylüyor.
