Başkan Barack Obama, önümüzdeki bir yıl içinde Afganistan’daki Amerikan askerlerinden 33 bininin geri çekileceğini açıkladı. Başkan, kararı hakkında Amerika’nın Sesi muhabirlerinden Andre de Nesnera’nın sorularını yanıtladı.
Afgan Halkı Kesintiyi Nasıl Yorumlayacak?
Başkan 2009 yılında, Taleban’ın güçlenmesini önlemek, 100 bin Afgan askerini daha eğitmek ve devlet kontrolündeki bölgeleri genişletmek için Afganistan’a 30 bin ek asker gönderdiğini hatırlattı. Başkan, bu yıl içinde 10 bin; gelecek yaza kadar da toplam 33 bin askerin geri çekileceğini çünkü hedefe ulaşıldığını söyledi.
Obama, Amerika’nın 2014 yılına kadar Afganistan’daki tüm askerlerini geri çekeceğini ancak bunun Afgan halkının kendi kaderine terk edileceği anlamına gelmediğini vurguladı. Başkan Amerika’nın Afganistan’la yakın bağlarını sürdüreceğini, Amerika’nın askeri varlığı aynı düzeyde olmasa da Afganistan’ın ekonomik ve kalkınma programlarını desteklemeye devam edeceğini belirtti.
NATO Etkilenir mi?
Andre de Nesnera’nın Başkan’a ikinci sorusu kararının NATO’yu nasıl etkileyeceği oldu. NATO ülkeleri Amerika’yı beklemeden kendi askerlerini tümüyle geri çeker mi?
Başkan kesinti kararını açıklamadan önce NATO ülkeleriyle danışmalarda bulunduğunu; 2009 yılında gönderilen takviye birliklerin hedefe ulaşılınca geri çekileceğinden müttefik ülkelerin haberdar olduğunu söyledi. Obama, Afganistan’da, gelecek yılsonunda bile 68 bin Amerikan askeri bulunacağını ve Afgan polis ve ordusu güvenlik görevini rahatça üstlenebilecek hale gelmeden geri çekilme sürecin tamamlanmayacağını kaydetti.
Dün akşam açıkladığı rakamların Afganistan hükümeti ve Amerikalı komutanlarla yaptığı görüşmeler sonucu belirlendiğini söyleyen Başkan, Afganistan’ın egemenlik ve bağımsızlığıyla Afgan halkının güvenliği arasında denge sağlanması gerektiğine dikkati çekti. Barack Obama Afgan halkına, “Bu ülke sizindir ve yönetmek er geç size düşecektir” mesajı vermek istediğini söyledi.
Başkan, Afganistan Devlet Başkanı Hamit Karzay’ın Amerika ve NATO’ya yönelik eleştirileri konusunda gerginliğin normal olduğunu, on binlerce yabancı askerin varlığının sürtüşmeye sebep olmasının kaçınılmazlığını vurguladı. Amerika ile Afganistan’ın stratejik çıkarlarının aynı olmadığını hatırlatan Obama, “Durum böyle de olsa Afganistan’ın terörist yuvası olmaması ve anayasaya saygı gösterilmesi konusunda hemfikiriz” dedi.
Başkan savaş bıkkınlığı konusunda, hem Avrupa hem de Amerika’da 10 yıllık savaşın maddi ve manevi faturasının halkı kaygılandırmasının normal olduğunu ancak iki kıtada da halkın iş bitmeden Afganistan’ın kendi başına bırakılmasını istemediğini öne sürdü.
Barack Obama, kesintinin Afgan halkı tarafından terk edilmek olarak görülmemesi gerektiğini, çünkü 64 bin Amerikan askeriyle diğer ülkelerden on binlerce askerin daha uzun süre bu ülkede görev yapacağını belirtti.
Taleban’la Barış Görüşmeleri Konusunda Obama Ne Düşünüyor?
Obama, Andre de Nesnera’nın konuyla ilgili sorusuna, “siyasi çözüm olmadan bölgede gerçek barış sağlanamaz” diyerek cevap verdi. Siyasi çözümün belirli şartlara ve koşullara bağlı olduğunu vurgulayan Başkan karşı tarafın bunu bildiğini de sözlerine ekledi. Obama, barış görüşmelerine katılan grupların el Kaide örgütüyle hiçbir ilişkisi olamayacağını ve Afgan anayasasına uyma sözü vermeleri gerekeceğini vurguladı. Başkan Afganistan’da 30 yıllık savaşın ancak bu yolla sona ereceğini savundu ve “Taleban liderleri bizim için nasılsa er geç çekilip gidecekler diye düşünüyorsa hayal görüyorlar” dedi.
Amerika’nın Afganistan’dan Çekilmesi Dikkatlerin Pakistan’a Çevrilmesine mi Yol Açacak?
Obama, Amerika’nın Sesi Radyosu’nun bu sorusuna, odak noktasının Afganistan olmaktan zaten çıktığını söyleyerek cevap verdi. Son iki yıldır dikkatlerin Pakistan’a çevrildiğini belirten Başkan, iki ülkenin aynı sorunun parçası olduğunu, el Kaide’nin Afganistan-Pakistan sınır boyunu ele geçirdiğini kaydetti. Barac Obama, Amerika’nın Pakistan’la işbirliğini artırdığını özellikle istihbarat alanında önemli gelişmeler kaydedildiğini bildirdi ve dünyada hiçbir ülkenin terörizmden Pakistan kadar zarar görmediğini belirterek “terörizmle mücadele onların da çıkarınadır” dedi. Başkan Afganistan’daki ulusal uzlaşma sürecinde Pakistan’a da önemli rol düştüğünü ve Afganistan Devlet Başkanı Karzay’ın İslamabat’a yaptığı ziyaretlerinde bunu dile getirdiğini açıkladı.
‘Bin Ladin’i Ülkenizde Bulursak Öldürürüz’
El Kaide lideri Usame bin Ladin’in Pakistan’da Amerikan komandoları tarafından öldürülmesinin iki ülke arasında gerginliğe sebep olduğunu hatırlatan Başkan, Pakistan’a birçok kez bu konuda uyarıda bulunduğunu; açıkça “Bin Ladin’i ülkenizde bulursak öldürürüz” dediğini söylediğini bildirdi.
Başkan, Pakistan’ın egemenliğine yönelik en büyük tehlikenin Amerika değil ülkedeki terörist unsurlar olduğu görüşünde. Başkan, Pakistan’ın Afganistan hükümetini de düşman değil müttefik olarak görmesi gerektiğini savundu.
Amerika Başkanı, demecinde, Savunma Bakanı Robert Gates’in NATO müttefiklerinin sorumluluk üstlenmekten kaçındıkları yolundaki şikâyetine de değindi. Başkan, Avrupa ülkelerinin Afganistan’da büyük özveride bulunduklarını; İngiliz, Fransız, İtalyan ve Hollanda ordularının da önemli kayıplar verdiklerini; eski Doğu ve Orta Avrupa ülkelerinin imkânlarının çok üzerinde katkıda bulunduklarını söyledi. Obama, NATO’nun rolü arttıkça askeri bütçeye yükünün de arttığını, Savunma Bakanı Robert Gates’in şikâyetinin gelecekteki operasyonların bütçesiyle ilgili olduğunu öne sürdü.
Afganistan’daki Asker Sayısında Kesintiye Gitme Kararı Savaşın Getirdiği Mali Yükle mi İlgili?
Başkan, kararının savaşın masrafıyla ilgili olmadığını, sadece 18 ay önce Afganistan’a ek 30 bin asker gönderirken verdiği sözü yerine getirdiğini vurguladı “18 ile 24 ay kalacaklar demiştim” dedi. Afganistan’ın güvenli bir ülke olması ve Afganların güven içinde yaşayabilmesi için asayişi Afganların sağlamasının şart olduğunu öne süren Obama, kararını etkileyen en önemli unsurun bu olduğunu söyledi.
Başkan Amerika’nın Afganistan gibi Irak’ta da ağır bir mali yük üstlendiğini ve kuvveti ekonomik gücü ve refahına dayanan Amerika’nın kuvvetini kullanırken daha seçici olması gerektiğini savundu.
Başkan Amerika’nın Sesi muhabiri Andre de Nesnera’ya verdiği demeçte “Bu bu iyi bir stratejidir, sadece ulusal güvenliğimiz için değil bütçemiz için de iyidir” dedi.
