Uluslararası Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Anlaşması Dostları adlı grubun yıllık toplantısı hafta sonunda Berlin’de gerçekleşti.
Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Anlaşması’nın 40 yılı aşan bir geçmişi var. Yürürlüğe girmesinden bu yana 188 ülke tarafından imzalanan anlaşmanın ana hedefleri arasında, nükleer silahların ve nükleer teknolojinin yayılmasının önlenmesi ve nükleer enerjinin barışçı amaçlarla kullanılabilmesi için işbirliği geliyor. Berlin’de Türkiye ve Almanya’nın da aralarında bulunduğu toplam 10 taraf ülkenin katılımıyla düzenlenen toplantı nükleer silahlarla ilgili güncel gelişmeleri gözden geçirme konferansı olarak tanımlandı. Toplantıya ev sahipliği yapan Almanya Dışişleri Bakanı Guido Westerwelle, ABD Başkanı Barack Obama’nın ‚nükleer silahlardan arındırılmış bir dünya’ vizyonunun geçerliliğini koruduğunu, geride kalan yıllarda Amerika’nın Rusya ile birlikte nükleer silahlarda indirime gittiğini, ancak nükleer silahlanmaya karşı tedbirlerin yetersiz kaldığını söyledi. Gözlemciler başta ABD olmak üzere nükleer silah geliştiren ve deneyen Sovyetler Birliği, İngiltere, Fransa ve Çin gibi ülkelerin nükleer silahların yayılmasını durdurmakta kararlı olduğunu, ancak İsrail, Hindistan, Pakistan ve Kuzey Kore gibi nükleer silahlara sahip ülkelerin Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Anlaşması’na üye olmamasının bu konuda dünya çapında somut adımlar atılmasını zorlaştırdığını belirtiyor. TÜRKSAM Kitle İmha Silahları ve Silahsızlanma Enstitüsü Başkanı Serdar Erdurmaz’da İsrail’in anlaşmayı imzalamayı reddetmesinin, başta İran olmak üzere, birçok ülke için caydırıcı bir neden oluşturduğunu ve Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Anlaşması’nın amacına ulaşabilmesi için bu konuya açıklık getirilmesi gerektiğini öne sürüyor.
Türkiye nükleer silah ve nükleer teknoloji sahibi olmamasına rağmen Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Anlaşması’nın üyesi ve Berlin’deki toplantının da katılımcıları arasındaydı. Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu Suriye'deki gelişmelerle bağlantı Berlin'e gezisini son anda iptal etti, toplantıya Ankara adına Büyükelçi Taclan İldem katıldı. Silahsızlanma çalışmaları uzmanı Serdar Erdurmaz nükleer silahtan arındırılmış bir Ortadoğu konusunda Türkiye’nin çok önemli bir işlevi olabileceğini belirtiyor.
Bu arada Berlin’deki toplantı kapsamında, Alman Dışişleri Bakanı Westerwelle, Suriye'deki gelişmeleri kaygıyla izlediklerini, şiddetten endişe duyduğunu belirtti ve Devlet Başkanı Esad'ı insan haklarına saygı göstermeye çağırdığını da açıkladı.
