Başkanlık Seçimi’ne geçilmesini öngören anayasa değişikliği teklifi üzerinde 4. gün görüşmelerine, MHP Lideri Devlet Bahçeli’nin teklif geçmezse “Millet iradesine gidilir” açıklamasıyla çerçevesinde “erken seçim” konusu damgasını vurdu.
MHP Lideri’nin teklif geçmezse sandığa gidileceğini açıklamasıyla birlikte gün içerisinde MHP’li vekillere “seçim tehdidi” gibi pek çok yorum yapıldı. Ardından benzeri şekilde “erken seçim” açıklaması, AKP cephesinden de geldi.
AKP’li TBMM Anayasa Komisyonu Başkanı Mustafa Şentop da, “Metin, Genel Kurul’dan geçmezse, o zaman hiç kimse seçim istemiyor diyelim ama Türkiye seçime mecbur kalır. Baharda götürür, sonbaharda götürür. Kimse engelleyemez seçimi” yönünde açıklamalarda bulundu.
CHP ve HDP’den “erken seçim” için “evet”
TBMM’deki 4. gün görüşmeleri başladığında; MHP ve AKP’nin “erken seçim” açıklamalarına CHP ve HDP’nin vereceği tepki merak konusu oldu. Henüz 6. Madde oylamasına geçilmesi öncesi muhalefetten “erken seçim” restine “evet” yanıtı geldi.
CHP Grup Başkanvekili Levent Gök, görüşmelerde söz alarak, “Bu seçim tehdidi ‘Bu paket buradan geçmezse seçim olur’ zamanıyla ve tehdidiyle değil, gerekiyorsa bugünü alınmalıdır. Hodri meydan! Hodri meydan!” dedi. Ardından CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel de, “Sayın Genel Başkanımızın varlığında, Sayın Genel Başkanımızın talimatlarıyla şu ifadeyi kullanıyorum: Bugün böyle bir rejim değişikliğine kalkışmaktansa, bugün akşam gelecek bir erken seçim kararına Cumhuriyet Halk Partisi tam destek veriyor” açıklaması yaptı.
HDP Grup Başkanvekili Ayhan Bilgen, “Burada zaten erken seçim kararı çıkmaz, kimse korkmasın, biz varız. Biz hatta yüzde 15 seçim barajı istiyoruz. Çünkü yüzde 10 barajını bizim için koymuştunuz, buna rağmen buradayız. Yüzde 15 yapın, biz bunu göze almışız. Ama biz biliyoruz ki buradaki bazı milletvekilleri bir daha asla listeye giremeyeceği için 276'yla seçim kararı çıkartamazsınız. Siz varsanız biz de varız” diye konuştu.
Ve görüşmeler yeniden kavgayla başladı
Teklifteki 6. madde üzerinde görüşmelerde önceki oturumda ‘Kavgayı hangi parti çıkardı, kürsüyü kim kırdı?’ tartışmaları yaşandı. Önceki oturumda CHP’li bir vekil tarafından AKP’li Muhammet Balta’nın ısırıldığı iddiası ve AKP’li kadın vekillerce “Köpek Giremez” yazılı dövizler açılması ortamı gerdi.
Görüşmelerde ilk önce CHP’li Özgür Özel, burnu kırılmış olan AKP’li Fatih Şahin’in yaralanması ve CHP’li Fatma Hürriyet Kaplan’ın şiddete uğramasından dolayı üzüntü duyduklarını açıkladı. Özel, “Ancak eğer siyaset yapıyorsanız şunu bilin: Doğrulardan ayrılarak, gerçek dışı bir şeyler söyleyerek, algı yönetimi yaparak, binlerce sosyal medya hesabındaki trolü kullanarak gerçekleri yanıltamazsınız” dedi. Özel, önceki oturumda saat gece 3’ü geçtiği için kürsüye işgal etmediklerini ve dünya parlamentolarında saatlerce kullanılmış bir hak olan kürsüde var olma-konuşma hakkını kullanmak üzere hareket ettiklerini anlattı.
Ardından CHP’li Engin Altay’ın kavga sırasında sadece itilmesi üzerine AKP’li vekili ittiğini açıklaması sırasında ortam yeniden gerildi. Altay’ın konuşması sırasında tutanak kayıtlarına göre; AKP’liler Hüsnüye Erdoğan’ın, “133 kişi karantinaya alınması lazım, hem de kafesli karantina”, Metin Külünk’ün “Yedek kuduz aşısı getirttir” ve Yıldız Seferinoğlu’nun “Arkadan vurana ne denir? Puşt denir, puşt” sözleri de tutanağa geçti.
AKP’li Akif Yılmaz’ın kürsüdeki Altay’a doğru yürümesi üzerine vekiller yeniden ayaklandı.Fiziki bir kavga güçlükle önlenirken oturuma yarım saat ara verildi.
“Köpek giremez” dövizleri
Ara sonrasında söz alan CHP’li Levent Gök, “Gazi Meclisi’mizin yüz kırk yıllık parlamenter demokratik geleneğinden ayrılarak ne olacağı belli olmayan, eğer seçilirse, Genel Başkanımız Kemal Kılıçdaroğlu dahi seçilse onda toplanmasını istemediğimiz yetkiler konusunda kamuoyunu ve Meclisimizi bilgilendirmek ve bu konudaki muhalefet hakkımızı kullanmaktır. Tüm çabamız budur. Tüm çabamız Türkiye içindir. Elbette burada yaşanan şiddet görüntüleri tasvip edilemez. Sayın Fatih Şahin kardeşimizin bir operasyon geçirdiğini öğrendim, kendisine geçmiş olsun diyorum. Ayrıca, bu eylemler sırasında, etkinlikler sırasında yaralanan, ismini bilmediğimiz tüm arkadaşlarımıza da geçmiş olsun diyorum, başta kendi milletvekilimiz Fatma Kaplan Hürriyet olmak üzere” diye konuştu.
Bu arada AKP Grup Başkanvekili Elitaş başta olmak üzere AKP’liler CHP Grubu’nu suçlamayı sürdürdü.
HDP’li Ahmet Yıldırım ise, “Biz, gerçekten, çalışma yaşamına, esas ve usullerine aykırı bir çalışma temposuyla burada çalışıyoruz. Bu, ILO Sözleşmesi’ne de aykırı. Ne bir çalışma mesai saatlerimiz var ne mefhumu var.Anayasa Komisyonu Başkanı Mustafa Şentop, ‘Acelemiz yok. 2019'da yürürlüğe girecek olan bir teklifi görüşüyoruz’ diyor. Sayın AKP'liler, bizim hiç acelemiz yok, Türkiye'nin hiç acelesi yok. Eğer aceleniz yok ise geceli gündüzlü, hafta içi, hafta sonu bu ne telaş, bu ne yangından mal kaçırma paniği?” dedi. HDP’liler ile AKP’liler arasında tartışmalar yaşandı.
Sonrasında AKP’li Mustafa Elitaş, kürsüye geldiğinde ise CHP’li Kaplan’a sadece telefonla çekim yapmamasını söylediklerini ifade etti. Elitaş’ın, “Bakın, dün bir milletvekili arkadaşımızı bacağından biri ısırmış” sözleri üzerine; oturdukları yerde AKP’liler Mihrimah Belma Satır ve Gökcen Özdoğan Enç’in “Dikkat köpek giremez” yazılı dövizler açtı.
TBMM Başkanvekili Aydın, vekillere dövizleri bırakmalarını söyledi. Ancak kürsüdeki Elitaş ise, TRT ekranından canlı yayın yapılmadığı için sosyal medyadan yayın yapan CHP’lilere, “O televizyonu kaldır oradakini” dedi. CHP’liler köpek konulu dövizler için “Ayıp” darken; Elitaş, “Ayıp o tarafta, ayıp burada değil” diye konuştu.
Sonraki tartışma ise, CHP’li Aykut Erdoğdu’nun Twitter mesajında önceki oturumdaki kavga sırasında tekbir getirildiğini yazmış olmasından kaynaklandı. Kürsüde söz alan Erdoğdu, tekbir ifadesini duyduğunu söylerken; AKP’liler vekili yalancılıkla suçladı.
Başbakan Yıldırım’a “Kaptan” mesajı
Görüşmelerde, CHP’li Muharrem İnce’nin, Başbakan Binali Yıldırım’a “Kaptan” örneği vermesi de dikkat çekti. İnce, Cumhurbaşkanı’nın seçimle gelmiş olması nedeniyle AKP’nin “Yürütme” gücünde çift başlılık yaşandığını ve anayasada bunun değiştirileceğini savunduğunu anımsattı. İnce, “Bir kaptanlık tartışmasıdır gidiyor. Nedendir bilinmez, örnekler hep gemilerden veriliyor. 1 kaptan, 2 kaptan… 2 kaptan olunca gemi batarmış. Yani gemi sahibi Başbakan’ın bunları söylemesini anlayabilmiş değilim. Bakın, birinci kaptan olur, ikinci kaptan olur; önemli olan nedir, biliyor musunuz? Kaptan sayısında değildir, kaptanın gidecek yönü bilip bilmemesindedir mesele. Kaptan gidecek yönü bilmiyorsa ister bir kaptan ister iki kaptan olsun, hepsi yük olur ona, rüzgar bile tehlike olur. Kaptan sayısı önemli değil. Biz de diyoruz ki on beş yıldır kaptan yönünü bulamadı. Rüzgar da onun için tehlike, ikinci kaptan da onun için tehlike, geleceğimiz de onun için tehlikededir” dedi.
FETÖ’cü AKP’li Başkan Yardımcısı iddiası
Ardından CHP’li Bülent Tezcan’ın, TBMM Darbe Komisyonu’nun MİT Müsteşarı Hakan Fidan gibi önemli isimleri dinlemeye çağırmadan görevini sonlandırmasını eleştirmesi ve FETÖ üyesi AKP’li bulunduğu iddiası dikkat çekti. Tezcan, “MİT kayıtlarında 563.189 numarayla kayıtlı olan, ‘Fetullah Gülen üyesi’ diye kayıtlı olan AKP Genel Başkan yardımcısı kimdir? MİT kayıtlarında 563.189 kayıt numarasıyla ‘Fetullah Gülen taraftarıdır, sempatizanıdır’ diye sicilde kaydı olan AKP Genel Başkan yardımcısı kimdir? Bu Anayasa değişikliği geçecekse yaratacağınız Meclis bunu soramayacak belki ama biz bunun peşini bırakmayacağız” diye konuştu.
Tezcan’ın sözleri üzerine AKP’li Naci Bostancı, “O ismi söyleyeceksin” şeklinde tepki gösterdi. Tezcan ise, AKP’lilere, MİT Müşteşarı’na sormalarını söyledi. Bostancı da, 50 CHP’li vekil tarafından ByLock kullandığını iddia edebileceğini dile getirdi. Tartışma bir süre sürdü.
Ve 6. Madde kabul edildi
Saat 21.26 itibariyle teklifteki 6. Madde oylaması tamamlandı. Sonuçta, 483 milletvekili oylamaya katılırken, 343 ‘kabul, 137 ‘ret’, 2 boş ve 1 geçersiz oy çıktı. Bu madde kapsamında, TBMM’nin “Gensoru” denetleme yetkisi ortadan kaldırılıyor. Milletvekillerine tanınmış “Sözlü Soru” yetkisi de kalkıyor. Meclis Araştırması ise, belli bir konuda bilgi edinmek için yapılan incelemeden ibaret hale getiriliyor.
Baykal, “rejim değişkliği” dedi Kuzu itiraz etti
Teklifteki 7. Madde üzerinde görüşmelere geçildiğinde ise, CHP adına ilk gün olduğu gibi Deniz Baykal’ın konuşması dikkat çekti. CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, anayasa teklifi aleyhinde kendisine rakip başkan adayı Muharrem İnce ve eski başkan Baykal’ın konuşmalarına destek vermesi, “CHP’nin parti bütünlüğünü gösterme taktiği” olarak yorumlandı.
CHP’li Baykal, “Bu Anayasa paketi Türkiye'nin asırlık medeniyet tercihini değiştirmeye yöneliktir. Bu paket, bildiğimiz örnekleriyle bir Ortadoğu dikta rejimini Türkiye'ye taşımanın bütün hukuki, anayasal altyapısına sahiptir. Bu getirilen paket, Türkiye'yi bildiğimiz bir Ortadoğu dikta rejimine döndürmenin bütün hukuki, anayasal altyapısını ortaya koymuştur” dedi.
AKP’li Burpan Kuzu ise, “Rejim değişiyor lafı kesinlikle iftiradır. Rejim değişiyor diye bir şey yok; cumhuriyet yerinde, demokrasi yerinde, laiklik ilkesi yerinde, öteki ilkeler yerinde, Atatürk de tam yerinde oturmuş -şükür- çok doğru duruyor, yerinde duruyor. Dolayısıyla zerre kadar bir sorun yok. Hiç kimse buradan girmesin, ne olur. Bakın, bizi üzmeyin, ‘Rejim değişikliği’ demeyin ama eleştirin başka şeyleri. Bu, bizim ağırımıza gidiyor, böyle bir şey yok. Memleketin rejimi cumhuriyettir, ilelebet yaşayacaktır” diye konuştu. Kuzu, Başkanlık Sistemi’nin Türkiye için yararlı olacağını savundu.
Balta “Isırıldım”, CHP “yara eski” dedi
Sonrasında AKP’li Muhammet Balta, önceki oturumdaki kavgada ısırıldığı iddiasını kürsüden tekrarladı. Balta, “Kesinlikle akşam gelişen bu talihsiz olayda, birincisi, yüzde yüz, bacağımı Cumhuriyet Halk Partili bir milletvekilinin ısırdığı kesindir. Kesinlikle Eren Erdem değildir” ifadelerini kullandı.
Bu arada Adli Tıp Uzmanı, CHP’li PM üyesi Canan Kaftancıoğlu ise, Twitter mesajlarıyla AKP’li Balta’nın yarasının eski olduğunu ileri sürdü.
Ve geceyarısı sonrası 7. Madde geçti
Görüşme maratonunda 4. günde geceyarısını geçtikten sonra 7. Madde üzerinde oylama sonuçlandı. Bugün saat 00.32 itibariyle açıklanan sonuca göre; 482 vekil oylamaya katıldı, 340 ‘kabul’, 136 ‘ret’, 4 boş ve 2 geçersiz oy verildi. Bu madde kapsamında, artık “Partili” olabilecek Cumhurbaşkanı, tarafsızlığını resmi olarak yitiriyor.
