WASHINGTON – ABD Maliye Bakanlığı’nın Terörizm ve Mali İstihbarat’tan Sorumlu Müsteşarı Brian Nelson yarın Türkiye’de temaslarda bulunacak. Birleşik Arap Emirlikleri ve Umman’ı da ziyaret eden müsteşarın bu görüşmelerde gündemi Rusya ve İran yaptırımlarına uyulması. Amerikalı yetkilinin temasları ABD’nin Rus savunma şirketleri ve Wagner Grubu’na genişletilmiş yaptırım açıklamasının ertesine rastlıyor.
ABD Maliye Bakanlığı’nın Terörizm ve Mali İstihbarat’tan Sorumlu Müsteşarı Brian Nelson, Perşembe ve Cuma günü önce başkent Ankara’da, ardından da İstanbul’da temaslarda bulunacak.
Maliye Bakanlığı’ndan bir sözcü geçen hafta Reuters’a yaptığı açıklamada, Nelson’ın Türkiye ziyareti sırasında banka ve şirketlere, Rus ordusunun kullanması muhtemel “çift kullanımlı teknoloji transferine” ilişkin işlemlerden kaçınmaları gerektiği konusunda uyarıda bulunacağını söylemişti.
Amerikalı yetkililerin açıklamalarında bahsi geçen çift kullanımlı teknoloji transferi, hem ticari hem de askeri alanda kullanılabilen malzemelere işaret ediyor.
“Rus şirket Türk şirketini kullanmaya çalıştı” iddiası
ABD Maliye Bakanlığı’na bağlı Yabancı Varlıkların Kontrolu Ofisi (OFAC) 26 Ocak’ta Ukrayna işgali sebebiyle Rusya’ya yaptırımlar kapsamında, Rus savunma şirketleri ve Rus paralı asker grubu Wagner’le bağlantılı olduğu iddia edilen firmalara genişletilmiş yaptırım açıklamıştı.
Bu kapsamda merkezi Birleşik Arap Emirlikleri’nde bulunan Kratol Aviation adlı havacılık şirketi Wagner’e destek verdiği gerekçesiyle yaptırım listesine alındı.
Açıklamada ABD’nin “uluslararası suç örgütü” olarak yaptırım listesine aldığı Wagner’in bu şirket tarafından sağlanan uçakları Orta Afrika Cumhuriyeti, Libya ve Mali arasında personel ve ekipman taşımak için kullandığı belirtildi.
ABD Maliye Bakanlığı’nın 26 Ocak tarihli yaptırım açıklamasının “Rusya’nın savunma sanayii kompleksine yaptırım uygulanması” bölümünde, Aviacon Zitotrans adlı Rus kargo havayolu şirketi yer alıyor.
Açıklamada Rus şirketin, yaptırım uygulanan Rus savunma kurumlarına yapılan sevkiyatlarda rol oynadığı, Venezuela ve Afrika gibi başka bölgelere de askeri ekipman sevkiyatı yaptığı belirtildi.
Rus havayolu şirketinin geçtiğimiz Eylül ayı itibariyle çabaları kapsamında verilen bir örnekteyse, Rus devleti kontrolundaki savunma şirketi Rosoboroneksport adına yurt dışında Rus savunma ekipmanı satışını kolaylaştırmak amacıyla, Türk bir şirketi ve Türk diplomatları kullanmaya çalıştığı iddia edildi.
ABD Maliye Bakanlığı’nın geçen haftaki açıklamasında yer alan bu ayrıntılara ilişkin Türkiye’den bir açıklama basına yansımadı.
Geçtiğimiz hafta da Wall Street Journal gazetesinde ABD yönetiminin Türkiye’ye, Amerikan yapımı Rus yolcu uçaklarına Türkiye’deki havalimanlarında hizmet ve teknik destek verilmemesi konusunda uyarıda bulunduğu haberi yer almıştı.
VOA Türkçe’nin ulaştığı ABD Ticaret Bakanlığı’ndan bir sözcü, bakanlığın İhracat Uygulama Ofisi’nin ABD dışındaki havacılık şirketlerine ihtiyaten bir uyarı gönderdiğini kaydetmiş, Türk makamlarındansa konuyla ilgili bir açıklama gelmemişti.
Rusya’nın Ukrayna işgalini kınayan ve Ukrayna’ya silahlı insansız hava aracı Bayraktar gönderen Türkiye’nin hem Moskova hem de Kiev ile yakın ilişkileri bulunuyor.
Türk yetkililer daha önce yaptıkları açıklamalarda Rusya’ya uygulanan uluslararası yaptırımların Türkiye’de baypas edilmeyeceği sözünü vermişti.
ABD Dışişleri Bakanlığı’nın Yaptırım Koordinasyonu Ofisi’nin başında bulunan Büyükelçi James O’Brian geçen ay basın mensuplarıyla düzenlenen bir bilgilendirme toplantısında, Rusya yaptırımlarının uygulanmasına ilişkin bir soruya verdiği cevapta, Türkiye’de özel sektörün büyük ölçüde yaptırımlara uyduğunu gördüklerini; ancak Rusya’nın başka kaynak arayışına girmesi halinde ABD’nin yaklaşımını adapte edebileceğini ve bu kapsamda Türkiye’nin de Rusya ile ilişkilerde bazı planlarını değiştirmek zorunda kalabileceğini belirtmişti.
“Umman ziyaretinde terörün finansmanına karşı koyma çabaları ele alındı”
ABD Maliye Bakanlığı’nın Terörizm ve Mali İstihbarat’tan Sorumlu Müsteşarı Brian Nelson Türkiye’yi de içeren bölge temasları kapsamında yasadışı finansla mücadelede işbirliğini görüşmek üzere Umman’daydı.
Bakanlıktan yapılan açıklamaya göre ABD’li yetkili, aralarında Umman Dışişleri Bakanlığı’nın Diplomatik İşlerden Sorumlu Müsteşarı Şeyh Halife el Harthy ve Umman Merkez Bankası Başkanı Tahir bin Salim el Emir olmak üzere hükümet yetkilileriyle biraraya geldi.
Görüşmede Umman’ın da üyesi olduğu Terörizmin Finansmanını Hedef Alma Merkezi (TFTC) aracılığıyla mücadele dahil, kara para aklama ve terörün finansmanına karşı koyma çabalarında devam eden ortaklığın ele alındığı belirtildi.
Tarafların “yasadışı finansla mücadelede risk temelli bir yaklaşımın önem taşıdığı” konusunda mutabık kalındığı kaydedildi.
Terörün Finansmanını Hedef Alma Merkezi (TFTC) ABD ve Bahreyn, Kuveyt, Umman, Katar, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri gibi Körfez ülkeleri arasında, kara para aklama ve terörün finansmanına karşı koymayı amaçlayan çok yönlü çabaları güçlendirmek amacıyla oluşturulmuştu.
Maliye Bakanlığı’nın resmi internet sitesinde yer alan bilgiye göre oluşuma üye devletler terörün finansmanı şebekelerine ilişkin faaliyetlerin tespit edilmesi, izlenmesi ve bilgi paylaşımı yapılması gibi üç ana eksende yasadışı finans faaliyetleriyle mücadele ediyor.
