Çin'in aldığı sıkı COVID-19 önlemleri ve Rusya'nın Ukrayna'yı işgali nedeniyle küresel tedarik zincirinin sekteye uğraması, Uzakdoğu'dan Avrupa'ya imalatta büyümeyi yavaşlatıyor. ABD'de ekonomik resesyon riskinin artması da küresel ekonomiye yeni bir tehdit oluşturuyor.
Euro bölgesindeki yüksek fiyatlar, Haziran ayında imalat ürünlerine olan talebin, Corona virüsü pandemisinin küresel çapta etkisini göstermeye başladığı 2020 yılı Mayıs ayından bu yana en hızlı oranda azalması anlamına geldi. Mali veri, analiz ve araştırma şirketi S&P Global'ın Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI) 54,6'dan yaklaşık son iki yılın en düşük seviyesi olan 52'ye geriledi.
Reuters haber ajansının yaptığı anket, gerilemenin 53,9 gibi daha ılımlı bir seviyede gerçekleşeceğini tahmin etmişti. Ancak endeksin, büyümeyle daralmayı birbirinden ayıran 50 seviyesine yaklaştığı görülüyor.
Bağımsız ekonomik araştırma ve danışmanlık şirketi Capital Economics'ten Jack Allen-Reynolds, "Haziran ayında Euro bölgesi Satın Alma Yöneticileri Endeksi anketi, imalat sektöründeki üretimin düştüğünü, hizmet sektöründe de yeni bir yavaşlama olduğunu ortaya koydu" dedi.
Allen-Reynolds, "Fiyat endekslerinin aşırı güçlü seyretmeye devam etmesi, Euro bölgesinin stagflasyon dönemine girdiğini gösteriyor" şeklinde konuştu.
Bugün yayınlanan ve Reuters haber ajansının ekonomistler arasında yaptığı bir anket, Euro bölgesinde önümüzdeki 12 ay içinde resesyona girilmesi olasılığını üçte bir olarak ortaya koydu.
Ekonomistler, geçen ay Euro bölgesinde yüzde 8,1 olarak ölçülen enflasyonun henüz zirve noktasına erişmediğini de kaydetti.
"FED fiyatları kontrol altına alma hedefine bağlı"
Amerikan Merkez Bankası (FED) Başkanı Jerome Powell, dün yaptığı açıklamada, bankanın ABD’de enflasyonu dizginlemek için bir resesyon ortamı oluşturmaya çalışmadığını, ancak ekonomik gerileme riskine yol açsa da bankanın fiyatları kontrol altına alma hedefine tamamen bağlı olduğunu söyledi.
Powell, resesyonun "kesinlikle bir olasılık" olduğunu kabul ettiğini söyledi.
Ülkede enflasyon, FED'in hedef oranı olan yüzde 2'nin en az 3 katı seviyede seyretmeye devam ediyor. Reuters'ın anketine katılan ekonomistler, FED'in gelecek ay faiz oranını bir kez daha 75 baz puan arttırmasını bekliyor.
Yatırım bankalarından uyarı
Bazı yatırım bankaları, bu yıl ekonomik gerileme dönemine girileceğine ilişkin tahminlerini öne sürmeye başladı.
Amerikan yatırım firması PIMCO, dün yaptığı uyarıda, merkez bankalarının kalıcı yüksek enflasyonla mücadele etmek için para politikalarını sıkılaştırmasının resesyon riskini arttırdığını kaydetti.
Reuters'ın bu ay başında yaptığı bir ankete göre Amerikan ekonomisinin önümüzdeki iki yıl içinde resesyona girme riski yüzde 40. Resesyonun bu yıl olma ihtimaliyse yüzde 25.
Bu yılki küresel büyüme tahminini Mart ayında yüzde 3,5'tan Haziran'da yüzde 2,9'a indiren Amerikan kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings, "Küresel makroekonomik görünüm 2021 yılının sonundan bu yana maddi olarak kötüleşti" ifadesini kullandı.
Fitch Ratings, bu hafta yayınladığı raporunda, "Dirençli yüksek enflasyon, yüksek işsizlik oranı ve zayıf talebin meydana getirdiği stagflasyon, 2022'nin birinci çeyreğinin sonundan bu yana egemen risk teması ve olası bir risk senaryosu haline geldi" dedi.
Küresel çapta elde edilen son veriler, hükümetlerin, enflasyon baskısını azaltmaya çalışırken ekonomileri sert bir darboğaza sokmamak arasındaki ince çizgide denge sağlamaya çalıştığını gösteriyor.
ABD’de Mayıs ayında perakende satışlar beklenmedik şekilde geriledi. Mevcut konut satışlarıysa son iki yılın en düşük seviyesine indi. Bu veriler, yüksek enflasyonun ve borçlanma maliyetlerinin artmasının, talebe sekte vurmaya başladığının göstergesi.
İngiltere’de yüzde 35 resesyon olasılığı
İngiliz ekonomisiyse Nisan ayında beklenmedik şekilde daraldı. Şirketlerin üretim maliyetlerinin yükselmesinden şikayet etmesi, ekonominin sert bir yavaşlama dönemine gireceği korkularını körükledi.
İngiltere'deki Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI) de yüksek enflasyonun yeni siparişleri olumsuz etkilediği ve şirketlerin resesyona işaret eden kaygılarının arttığı bu dönemde ekonominin tökezlemeye başladığının sinyalini verdi.
Reuters'ın yaptığı bir başka anket, önümüzdeki 12 ay içinde İngiltere'nin resesyona girme olasılığını yüzde 35 olarak gösteriyor.
Uzakdoğu’da risk artıyor
Uzakdoğu'daysa Güney Kore'nin ihracatı Haziran ayının ilk 10 gününde yıldan yıla yaklaşık yüzde 13 oranında geriledi. Bu veri, Uzakdoğu'nun ihracata dayalı ekonomileri için riskin arttığına işaret ediyor.
Çinli ihracatçılar COVID-19 önlemlerinin gevşetilmesiyle birlikte Mayıs ayında sağlam satış verileri ortaya koysa da birçok uzman, Ukrayna'daki savaş ve hammadde maliyetlerindeki artış nedeniyle dünyanın en büyük ikinci ekonomisini bazı zorlukların bekleyeceğini tahmin ediyor.
