BERLİN - Ötanazi yani yardımlı ölüm doktorlardan, hukukçulara, siyasetçilerden, din adamlarına kadar toplumun her kesiminde çok tartışılan konulardan biri.
Son yıllarda bazı ülkeler ötanaziyi serbest bırakırken, bir kişinin kendi yaşamını sonlandırma kararına izin verilmesi, bilim ve etiği karşı karşıya getiriyor ve çoğu zaman bilim insanları arasında nasıl ve ne şekilde gerçekleştirileceği konularında hararetli tartışmaların yaşanmasına neden oluyor.
Nitekim şimdi de Almanya’da, ötanaziye yasal bir çerçeve kazandırma girişimi başarısızlıkla sonuçlandı. Meclis'te bugün oylanan ve 18 yaşından büyük kişilerin, ölümcül derecede hasta veya dayanılmaz acılar içinde olmaları durumunda ölmek üzere tıbbi yardım talep etmelerine izin verilmesinin önünün açılması hedefleyen yasa tasarısı yeterli çoğunluğa ulaşamadı. 303 parlamenter yasa tasarısına onay verirken, 363'ü "hayır" dedi. Tasarının yasalaşması için 368 parlamenterin onayı gerekiyordu.
Doktorlar tarafından "yardımlı intihar " olarak da tanımlanan teklif kabul edilseydi, hekim danışma sürecinden sonra hastanın ölümüne yol açabilecek bir ilacı yazabilecek, hasta da herhangi bir tıbbi görevlinin müdahalesi olmaksızın kendi kendine ilacı alarak yaşamını sonlandırabilecekti.
Farklı partilerden milletvekillerinin birlikte hazırladığı ve ötanaziye sadece çok istisnai durumlarda onay veren, ancak her türlü ticari ötanazi desteği yapan şirketlerin yasaklanmasını hedefleyen ikinci bir öneri de kabul edilmedi.
Almanya'da ötanazi tamamen yasak değil
Alman Anayasa Mahkemesi 2020 yılında aldığı bir kararda, ötanazinin insani bir hak olduğunu ve anayasa tarafından da uygun olduğunu belirtmiş ve Federal Meclis’in bir bireyin kendi ölümüyle ilgili kararı konusuna açıklık getirmesini ve ötanaziyi yasallaştırmasını istemişti.
Almanya’da şu anki haliyle ötanazi tamamen yasak değil, ancak yasal da değil. Hastanın talebi olması halinde pasif ötanaziye izin veriliyor. Almanya’da pasif ötanazi hayatından ümit kesilen veya tedavisi imkansız hastanın kendi isteği ile tedavisinin sonlandırılarak, pasif olarak, ölümüne yol açılması olarak yorumlanıyor. Örneğin bu gibi durumlarda sadece ağrı kesici ilaçlar veriliyor ve yaşam destek ünitesi kapatılıyor.
Ötanazi bazı ülkelerde serbest
Öldürücü maddenin, hastaya doğrudan verilmesi İsviçre, Belçika, Hollanda, Avustralya ve İspanya gibi ülkelerde yasal.
İngiltere ve Fransa ile ABD’nin bazı eyaletlerinde ise pasif ötanazi yasal olarak uygulanıyor, yani hasta olan kişiye uygulanan tedavinin kişiye yardımcı olmadığı durumda, hastanın hayatını uzatacak olan tedavi işlemleri durduruluyor. Pasif ötenazi, Hollanda ve Belçika’da 12 yaşından büyük çocuklar için de uygulanıyor.
Ötanazi Türkiye’de yasak
Ötanazi Türkiye'de ise yasal değil. Yürürlükte olan 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'na göre, hastaya ötanazi uygulayan hekim, taammüden adam öldürme hükümlerine göre yargılanıyor ve ağırlaştırılmış müebbet ömür boyu hapis cezasıyla cezalandırılabiliyor.
Söz konusu maddede şöyle deniliyor: "Tıbbi gereklerden bahisle veya her ne suretle olursa olsun, hayat hakkından vazgeçilemez. Kendisinin veya bir başkasının talebi olsa dahi, kimsenin hayatına son verilemez."
