Alman ekonomisi yılın ikinci çeyreğinde, Corona virüsü salgını krizine rağmen, hane halkı ve hükümet harcamalarının etkisiyle yüzde 1,6 büyüdü. Bir önceki yılın aynı çeyreğiyle kıyaslandığında, Alman ekonomisi yüzde 9,4 büyüdü. Beklentiler Almanya ekonomisinin bir önceki çeyreğe göre yüzde 1,5, bir önceki yılın aynı çeyreğine göre ise yüzde 9,2 büyümesiydi.
Ekonomi çevrelerinde sevinç yaratan bu habere, Federal Çalışma Dairesi Başkanı Detlef Scheele’nin, önümüzdeki senelerde Almanya ekonomisini frenleyecek en büyük etkenin kalifiye eleman eksikliği olacağını açıklaması gölge düşürdü.
Scheele, "Almanya'nın işgücü tükeniyor. Ekonomimiz acilen nitelikli işgücüne ihtiyaç duyuyor" diye konuşarak salgın sürecinde Almanya'ya, AB ülkelerinden gelen nitelikli eleman sayısının yüzde 25 azaldığına dikkat çekti ve gidişatın Alman ekonomisinin güçsüzleşmezsine neden olacağını savundu.
Federal Çalışma Dairesi Başkanı, şu andaki kalifiye eleman açığının 400 bin olduğunu, bu açığın kapatılamaması durumunda, sayının her geçen yıl daha da artacağını açıkladı ve ülkeye acilen yeni göçmen alınması gerektiğini söyledi.
Avrupa Birliği’nin kilit ekonomisi Almanya‘nın yıllardır en büyük sorunlarından biri, nitelikli işgücü açığı. Corona virüsü salgınına rağmen ülke ekonomisinde yaşanan büyümeye paralel nüfustaki hızlı yaşlanma, nitelikli işgücü açığını her geçen gün arttırıyor. Demografik hesaplamalar, 2030 yılına kadar Almanya’daki 20 ila 65 yaş istihdamın 3,9 milyon azalarak 45,9 milyona düşeceğini gösteriyor. 2050’li yıllara gelindiğinde her üç kişiden birinin 67 yaş üzerinde, yani emeklilik yaşında olacağı, önlem alınmazsa nüfustaki dengesizlikten, bakım giderlerinin finansmanı çökerteceği ve toplumun refahının tehlikeye gireceği belirtiliyor. 2000’li yıllarında başından bu yana demografik verileri değerlendiren uzmanlar ve işveren çevreleri, hükümeti eleştirerek, eleman açığının iç istihdam ve AB piyasasıyla kapanmasının imkansız olduğunu vurgulayarak, bu bağlamda acil önlemler alınmasını talep ediyordu.
Salgın yeni nitelikli göçmenlerin Almanya'ya gidişine engel oldu
2005 yılından bu yana başbakanlık koltuğunda oturan Angela Merkel, uzun süre işgücü açığının Avrupa Birliği’ne yeni üye olan Balkan ülkelerinden gelecek nitelikli elemanlarla kapatılmasının mümkün olacağını savundu. Ancak bu beklenti, Almanya‘nın ülkeye göç etmek isteyen yüksek nitelikli kişiler ve akademisyenlere ABD ve Kanada’nın yanısıra bazı başka AB ülkelerine göre daha az cazip koşullar sunması nedeniyle tam anlamıyla tatmin edici bir orana ulaşmadı. Gerçi Merkel ve hükümeti, son yıllarda ülkedeki mültecileri işgücü piyasasına kazandırmak için büyük çaba sarf ediyor.
Son olarak 2015 yılında başlayan mülteci akınında, Avrupa’da en çok göçmene sınırlarını açan ülke Almanya oldu. 2015 yılından bu yana ülkeye mülteci olarak girenlerin sayısı 1,5 milyona yaklaştı. Göçmen gençlerin meslek eğitimi almaları için çeşitli imkanlar sunuluyor, söz konusu gençlere kapılarını açan firmalar, devletten maddi yardım da alabiliyor. Mesleki eğitimini tamamlayanlar, eğitim aldıkları alanda iki yıl çalışırlarsa süresiz oturum, hatta vatandaşlık hakkı kazanıyorlar.
Nitelikli Göç Yasası geçen yıl yürürlüğe girdi
Ayrıca, işgücü ve kalifiye eleman açığının kalıcı olarak kapatılabilmesi için, Avrupa Birliği (AB) dışından kalifiye işgücünün Almanya’ya gelişini kolaylaştırmayı hedefleyen "Nitelikli İşgücü Göç Yasası" geçen yıl yürürlüğe girdi. Yasa nitelikli olan herkese Almanya’nın kapılarını açarken o zamana kadar geçerli olan, boş işyerlerinde Alman ve AB vatandaşlarına öncelik şartı da kalktı.
Uygulamanın başlamasıyla, mesleki eğitim ya da üniversite diplomasına sahip olan ve Almanya’ya gelmeden önce ülkede yerleşik bir firmayla iş sözleşmesi imzalayan vasıflı eleman, gelip hemen çalışabilme hakkına kavuştu.
AB dışındaki ülkelerden gelen nitelikli elemanlar aynı zamanda, herhangi bir iş sözleşmesi olmadan da çalışmak veya iş aramak için Almanya’ya gidebilme hakkına sahip oldu. Buna göre, meslek diplomalarına Almanya’nın diplomatik temsilciliklerinde denklik alan ve mesleği yapabilecek derecede Almanca konuşabildiğini kanıtlayan vasıflı elemanlar ve söz konusu branşlarda eğitimli akademisyenler, somut bir iş teklifi olmadan, iş aramak için Almanya’ya gidip geçici oturum izniyle 6 aya kadar kalabiliyor.
Türkiye’den Almanya’ya iş aramak amaçlı gidecek nitelikli elemanların iş aradığı sürece kendi geçimini ya da varsa beraberindeki aile üyelerinin geçimini sağlayacağını da Almanya’ya gitmeden önce belgelemesi gerekiyor. Ancak yasanın 1 Mart 2020’de çıkmasından birkaç gün sonra Almanya ve tüm dünyanın Corona salgını nedeniyle kapanması, yeni yasadan yararlanmayı umut edenler açısından hayal kırıklığı oldu.
Salgın nedeniyle iş hacmi küçülmesine rağmen vasıflı çalışan açığı azalmadı. Araştırmalara göre Almanya‘da, 60 meslek dalında nitelikli işgücü açığı bulunuyor. Bu mesleklerin başında ise yaşlanan nüfusla bağlantılı, hemşirelik, hasta bakıcılığı, yaşlı bakımı gibi mesleklerle sağlık sektörü geliyor. İşgücü eksikliğinin en yoğun yaşandığı diğer mesleklerse klasik el zanaatları, ayrıca inşaat, metal ve elektronik endüstrisi meslekleri ile bilişim teknolojisi branşındaki meslekler olarak tanımlanıyor.
