8 Haziran - 1 Temmuz tarihleri arasında düzenlenecek Avrupa Futbol Şampiyonası'na Polonya ile birlikte ev sahipliği yapmaya hazırlanan Ukrayna ile Almanya arasındaki gerilim tırmanıyor. İki ülke arasındaki diplomatik ilişkileri kopma noktasına getiren durum, cezaevinde bulunan Ukrayna eski başbakanı Yuliya Timoşenko ile bağlantılı.
Ukrayna’da 2004’de yaşanan ‘Turuncu Devrim’in liderlerinden Timoşenko'ya cezaevinde yapılan kötü muamele iddiaları sonrasında Almanya, Kiev yönetimine tavır koydu. Önce geçen hafta Cumhurbaşkanı Joachim Gauck Mayıs ayında Ukrayna'da yapılacak Orta Avrupa Devlet Başkanları Zirvesi’ne katılmama kararı aldığını açıkladı.
Geçen 18 Mart’da cumhurbaşkanlığına seçilen Gauck’un bu kararına Berlin’deki siyasi çevrelerden tam destek geldi. Dışişleri Bakanı Guido Westerwelle, Gauck'un Kiev’e gitmeme kararını doğru bulduğunu söyledi. Muhalefetdeki sosyal demokrat SPD ve Yeşiller de, Ukrayna hükümetini insan haklarını ihlal etmekle suçlarken, Federal Hükümet’in de tavır koymasını talep ettiler.
Gardiyanların Timoşenko’yu darp ettiğini gösteren resimler sonrasında Başbakan Angela Merkel Timoşenko'un serbest bırakılarak istediği bir ülkede tedavi görmesine izin verilmemesi durumunda Avrupa Futbol Şampiyonası'nda Alman takımının maçlarını izlemek üzere Ukrayna'ya gitmeyeceğini duyurdu. Konuyla ilgili gelişmeler son 24 saatte iki devlet arasında adeta krize dönüştü.
Merkel’in federal bakanlara da maçları boykot etmelerini önereceğini açıklaması ve Alman medyasında Alman takımının Avrupa Futbol Şampiyonası kapsamında Ukrayna’da oynayacağı maçlarını taraftarların da boykot etmesi yada maçların UEFA tarafından iptal edilerek, başka bir ülkede oynatılması yönündeki haberler sonrasında Ukrayna’dan sert tepki geldi. Ukrayna Dışişleri Bakanlığı, Berlin’i ülkenin içişlerine karışmak ve sporu siyasi amaçları için suistimal etmekle suçlarken, Alman hükümetinin ‘Soğuk Savaş’ dönemindeki metodları kullandığını öne sürdü.
Dışişleri Bakanlığı’ndan bir yetkili, Almanya’nın sorununun Timoşenko değil, Avrupa Futbol Şampiyonası'nın Almanya yerine Ukrayna’da yapılmasını bir türlü hazmedememesi olduğunu savundu. Almanya şampiyonayı düzenlemek için aday olmuş, 2007 yılında Avrupa Futbol Federasyonları Birliği UEFA turnuvayı Polonya ve Ukrayna’nın ortak şekilde düzenlenemesi yönünde karar almıştı. Yapılan yorumlarda Alman yetkililerin UEFA yetkilileri ile bağlantı içinde olduğu ve UEFA Başkanı Michel Platini’ye de Ukrayna’daki durum hakkında tavır koyması için baskı yaptıkları belirtilirken, spor sayfalarının köşe yazarları Alman milli takımının Ukrayna’daki maçlarının tarafsız bir ülkeye aktarılmasının gündeme gelebileceğinden yola çıkıyorlar.
Son olarak spordan sorumlu Federal İçişleri Bakanı Hans-Peter Friedrich 9 Haziran’da oynanacak Almanya-Portekiz maçını izlemeyi planladığını, bunun için Ukrayna'ya gideceğini ve Timoşenko ile cezaevinde görüşeceğini söyleyerek gerilimin önümüzdeki günlerde de süreceğinin sinyalini verdi. Ukrayna'nın muhalefet lideri ve eski Başbakanı Timoşenko, Rusya ile doğal gaz anlaşması yapılırken görevini suistimal ettiği suçlamasıyla geçen Temmuz ayında yedi yıl hapis cezasına çarptırılmıştı. Aylardır sırt ağrısı çektiği bilinen Timoşenko siyasi baskıları protesto için bir hafta önce açlık grevine başladı.
