Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas, İran’daki temaslarında nükleer anlaşmanın sürdürülebilmesi konusunda somut bir ilerleme sağlayamadığını açıkladı.
Tahran’dan döndükten sonra Alman medyasına gezisini ve temaslarını değerlendiren ve aynı konuyu Nisan ayında Washington’da ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo’yla da ele aldığını hatırlatan Maas, "Doğruyu söylemek gerekirse, her iki tarafın da akıllı davranmadığını tespit ettim" dedi.
ABD’nin İran’la 2015’te imzalanan nükleer sözleşmeden çekilmesini Almanya’nın doğru bulmadığını söyleyen Maas, Tahran’ın anlaşmanın diğer taraflarına ABD'nin yaptırımlarının İran ekonomisinde yarattığı etkinin telafi edilmesi için 7 Temmuz’a kadar süre vermesi, aksi takdirde kendisinin de anlaşmadan çekileceğini duyurmasıyla gerilimin tehlikeli bir şekilde tırmandığını savundu.
İran’a nükleer anlaşmaya sadık kalma çağrısı yapan ve ülkenin askeri uranyum zenginleştirmesini istemediklerini ifade eden Dışişleri Bakanı Maas, "Durum Ortadoğu ve dünya barışı için bir tehlike. Bu olumsuz gidişata karşı koymamız gerekiyor” diye konuştu. Nükleer sözleşme, İran’ın nükleer programını sadece enerji üretimiyle sınırlaması karşılığında bu ülkeye uluslararası yaptırımları kaldırmayı öngörüyor. Ancak ABD geçen yıl sözleşmeden çıkarak, uluslararası ekonomik yaptırımlara devam kararı aldı.
Bu arada Der Spiegel dergisi, İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif’in Maas’la yaptığı görüşmede, dolaylı olarak İsrail’i tehdit ettiğini ve "gerekirse savaşmaya ve İsrail’i yok etmeye hazırız" dediğini iddia etti. Maas’ın İranlı bakanın bu sözlerine çok kızdığı ve "İsrail’in varlığı Almanya açısından tartışılmayacak konuların başında gelir" dediği de öne sürüldü.
Öte yandan Dışişleri Bakanı Maas, Berlin’de yaptığı değerlendirmede, AB’nin ABD doları ödemeden İran’la doğrudan ticaret yapmak için kurduğu İnstex sistemine yakında başlatacaklarını da söyledi. Dışişleri Bakanı, bunun için tüm hazırlıkların tamamlandığını ve sistemin makul bir zaman zarfında uygulamaya geçeceğini belirtti. İran’a gitmeden de konuya değinen Maas, İnstex’i Fransa, İngiltere ve Almanya olarak İran'la yapılan nükleer anlaşmayı korumak için önemli bir adım olarak tanımlamıştı.
