Almanya’nın yeni Cumhurbaşkanı yarın yapılacak seçimle belirlenecek. Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier’in 5 yıllık süresinin bitmesinin ardından 13. Cumhurbaşkanı, sadece bu görev için bir araya gelen Federal Seçiciler Kurulu tarafından seçilecek.
Kurulda, Federal Meclis'ten 736 milletvekiline ek olarak 16 eyaleti temsil eden delegelerle, kamuoyunu temsil edenlerden oluşan 736 kişi, yani toplam 1472 kişi yer alıyor.
Seçim normal şartlarda, Federal Meclis Bundestag’ın Genel Kurulu‘nda yapılırken bu kez pandemi nedeniyle, özel bir uygulamaya gidiliyor. Delegeler, meclis binasının yanındaki, milletvekillerinin ofislerinin bulunduğu 8 katlı binanın değişik katlarına oturtulurken adayların konuşmaları katlara kurulan televizyonlar üzerinden izlenecek ve oylama bu şekilde elektronik olarak gerçekleşecek.
Oylamanın ilk turunda yeniden aday olan Frank Walter Steinmeier‘in, bir kez daha Cumhurbaşkanı seçileceği tahmin ediliyor. Tahminlerin tersine birinci turda oy çokluğunun sağlanamaması durumundaysa, sonuç ikinci ya da üçüncü tur oylamada belirlenecek.
Almanya’da, ABD, Rusya ve Fransa’dan farklı olarak başkanlık ya da yarı başkanlık sistemi olmadığı için Almanya Cumhurbaşkanı’na daha ziyade temsili görevler düşüyor. Cumhurbaşkanı'nın yetkileri oldukça sınırlı. Cumhurbaşkanı’nın görevleri arasında, meclisin çıkardığı yasaları Anayasa’ya uygunluk açısından incelemek bulunuyor.
Hükümet ortakları Sosyal Demokrat Parti (SPD), Hür Demokrat Parti (FDP) ve Yeşiller’den sonra anamuhalefet Hıristiyan Demokrat/Hıristiyan Sosyal Birlik Partileri de (CDU/CSU) Frank Walter Steinmeier‘in bir dönem daha görevde kalması için destek vereceğini açıklamıştı. Steinmeier’in dışında Sol Parti’nin adayı Prof. Gerhard Trabert, Özgür Seçmenler’in adayı Stefanie Gebauer ve sağ popülist Almanya için Alternatif’in (AfD) adayı Max Otte‘ye seçimlerde hiç şans tanınmıyor.
Steinmeier salgın döneminde desteğini arttırdı
İlk kez 2005-2009 yılları arasında Angela Merkel başbakanlığında kurulan büyük koalisyon hükümetinde dışişleri bakanı olarak görev alan Steinmeier, daha sonra Aralık 2013‘de kurulan Birlik Partileri-SPD koalisyonunda da yeniden bu görevi üstlenmişti. Steinmeier, 12’nci Cumhurbaşkanı olarak 12 Şubat 2017’de göreve geldi. 66 yaşındaki Steinmeier, Corona sürecinde sakinleştirici ve toplumdaki tartışmaları dengeleyici açıklamalarıyla kamuoyunun çoğunluğunun desteğini kazandı. Uzun yıllara dayanan diplomasi tecrübesi nedeniyle uluslararası alanda da saygı gören Steinmeier, hem Almanya’da yaşayan Türkiye kökenli göçmenlere hem Türkiye-Almanya ilişkilerine önem veren bir politikacı olarak biliniyor.
Sol Parti’nin adayı, sosyal tıp uzmanı Prof. Gerhard Trabert, son yıllarda sosyal eşitsizliğin, adaletsizliğin, fakirliğin arttığına dikkati çeken bir isim. Prof. Trabert adaylığının amacının, toplumun alt tabakalarındaki insanların sesini duyurmak olduğunu belirtmişti. 65 yaşındaki Trabert, yıllardan beri evsizlere ve mültecilere yönelik çalışmalarıyla tanınıyor.
Eski CDU üyesi Stephanie Gebauer’se Hür Seçmenler adlı siyasi oluşum tarafından aday gösterildi. Adaylar arasında tek kadın olan 42 yaşındaki Gebauer, fizik ve astrofizik uzmanı olarak Alman Havacılık ve Uzay Merkezi’ndeki bilimsel çalışmalarıyla tanınıyor.
Adaylar arasında en çok tartışılan ve tepki çeken isim, islam karşıtı parti Almanya için Alternatif‘in (AfD) adayı, Max Otte oldu. CDU ile resmi bir bağı olmadığı halde muhafazakâr değerleri savunan ‘Değerler Birliği’ isimli derneğin başkanlığını yapan ekonomist yazar Max Otte, CDU üyesi olması nedeniyle partisi tarafından adeta afaroz edildi.
CDU yönetimi, AfD’yle kesinlikle işbirliği yapmadıklarını ve bundan sonra da yapmayacaklarını vurgularken “Böyle bir partinin aday gösterdiği birinin de partimizde yeri yoktur” görüşünde birleşti ve Otte’nin partiden ihracına karar verdi. Otte, CDU’dan gelen yoğun tepkilere rağmen AfD’nin cumhurbaşkanı adayı olma önerisini kabul ettiğini açıkladı.
Seçiciler arasında Türkler de var
Bu arada yeni Cumhurbaşkanını seçecek delegeler arasında, meclisteki toplam 17 Türkiye kökenli milletvekilinin yanı sıra, BioNTech şirketinin kurucularından Prof. Özlem Türeci, sinema oyuncuları Renan Demirkan ve Sibel Kekilli, sağlık personeli Ayşe Yeter, ırkçı saldırılara maruz kalan avukat Seda Başay-Yıdlız, Berlin-Brandenburg Türkiye Toplumu (TBB) Sözcüsü Ayşe Demir, gazeteci-yazar Ferda Ataman, Hannover Belediye Başkanı Belit Onay, NSU davasındaki müdahil avukatlardan Mehmet Daimagüler gibi isimler de bulunuyor.