Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, 15 Temmuz 2016'daki darbe girişimi sonrasında "terör örgütüne yardım" iddiasıyla tutuklanan eski şarkıcı Atilla Taş'ın, "özgürlük ve güvenlik haklarına" aykırı bir şekilde tutuklandığına hükmetti. Yüksek Mahkeme, Türkiye'nin Taş'a, 15 bin Euro maddi ve manevi tazminat ödemesini kararlaştırdı.
Strasbourg'da bulunan Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, Atilla Taş'ın, Fetullah Gülen hareketine ait medya organlarında yer alan yazıları ve Twitter hesabından paylaştığı mesajları nedeniyle hakkında soruşturma açılması ve ardından tutuklanmasına ilişkin yaptığı başvuruyu değerlendirerek kararını açıkladı. Mahkeme, "Taş'ın cezai bir suç işlediğine dair makul bir şüphenin bulunmaması nedeniyle Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin (AİHS) 5/1'inci maddesiyle düzenlenen "özgürlük ve güvenlik hakkının ihlal edildiği hükme bağlanmıştır" denildi. Mahkeme, sanatçının maruz kaldığı bu uygulamayla da AİHS'in 5/4'üncü maddesinin ve ifade özgürlüğünü düzenleyen AİHS’in 10'uncu maddesinin ihlal edildiği sonucuna vardı.
Karar metninde şu ifadeler yer aldı: "Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu’nun 100. maddesinde, 'Bir kişinin ancak bir suç işlediğine dair güçlü şüpheye yol açan fiili delillerin bulunduğu durumlarda tutukluluk altına alınabileceği' belirtilmiştir. Bu bağlamda, Atilla Taş'ın tutukluluğunun, bir suç işlediğine dair makul şüpheye dayanmadığı sonucuna varılmıştır. Sonuç olarak, Atilla Taş'ın kanunla öngörülen hak ve özgürlükleri sağlanamamıştır. Bu nedenle Sözleşme'nin 10'uncu maddesi de ihlal edilmiştir."
Karar metninde, Taş'ın yazı yazdığı gazetenin, "hiçbir mahkeme tarafından terör örgütünün yayın organı olduğunun kabul edilmediği, gazeteye kayyum atanmasına ilişkin kararı barışçı bir eylemle protesto etmenin terör amaçlı eylem olarak değerlendirilemeyeceği" dile getirildi. Taş'ın terör eylemi işlediğine dair, "tatmin eden, hiçbir objektif tespitin bulunmadığını" belirten Mahkeme, bu gerekçelerle tutuklamanın, AİHS'in ifade özgürlüğünü düzenleyen 10'uncu maddesi ile, gösteri hakkını düzenleyen 11'inci maddesine aykırı olduğunu kararlaştırdı.
"FETÖ ve Fuatavni şüphesinde ikna olmadık"
AİHM'in, "FETÖ/PYD adına propaganda yaptığı iddia edilen 'Fuatavni' adlı Twitter hesabının sahibi arasında bir bağlantının varlığının da tespit edilemediği” belirtilen kararında, "Anayasa Mahkemesi'nin sadece iddianameye atıfta bulunarak tutukluluğun dayandığı şüpheleri makul bulması yetersizdir" ifadesi de yer aldı.
Kararda, "Anayasa Mahkemesi kararında, genel anlamda tutuklunun yazı ve tweet'leri ile FETÖ/PYD'yi övdüğünü belirtilerek karar alınmış, ancak hangi yazı ve tweet'lerin terör suçu kapsadığına dair bir bilgi verilmemiş" denilerek, Taş'ın yazılarının terör övgüsü içermediği de belirtildi. Taş'ın Cumhurbaşkanı ve hükümet aleyhindeki tweet'lerinin de "terör suçu içerdiğine dair, mahkemeyi tatmin edecek bir kanıt niteliği taşımadığı, tutukluluk gerekçelerinin ikna edici olmadığı vurgulandı.
Mahkeme, Türkiye'nin Atilla Taş'a 12 bin 275 Euro'su manevi tazminat, 3 bin 175 Euro'su da masraflar olmak üzere toplam 15 bin 450 Euro tazminat ödemesini de oy birliği ile kararlaştırdı.
Atilla Taş neden tutuklandı?
Müzisyen Atilla Taş, darbe girişiminden hemen sonra, 31 Ağustos 2016'da, Meydan gazetesinde yazdığı yazılar nedeniyle, Fetullah Gülen Cemaati'nin "medya yapılanması" soruşturması çerçevesinde gözaltına alınmış, ardından tutuklanarak cezaevinde konmuştu. Bir yılı aşkın süre cezaevinde tutuklu kalan Taş, 2017 yılı Ekim ayında, tutuksuz yargılanmak üzere serbest bırakılmıştı. Alt mahkemenin kararını Anayasa Mahkemesi'ne götüren Taş, burada da karar onanınca, 2017 yılı sonunda davayı AİHM'e taşımıştı.
