19 ayı aşkın süredir Silivri Cezaevi’nde tutuklu bulunan gazeteci Şahin Alpay, bu akşam tahliye edildi.
İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi, Anayasa Mahkemesi’nin vermiş olduğu ‘tahliye’ kararının ardından Alpay’ın tutukluluğuna son verdi.
Anayasa Mahkemesi Genel Kurulu, öğle saatlerinde Silivri Cezaevi’nde tutuklu bulunan gazeteci Şahin Alpay’ın 1 Şubat 2018’de yaptığı ikinci başvurusunda oybirliğiyle tahliye yönünde hüküm verdiğini internet sitesinden duyurdu.
Yüksek mahkeme, Anayasa'nın 19. maddesinde güvence altına alınan kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının ihlal edildiğine, kararın bir örneğinin başvurucunun tutukluluk halinin sona erdirilmesi suretiyle ihlalin ve sonuçlarının ortadan kaldırılması için İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi’ne gönderilmesine, Alpay’a 20 bin TL tazminat ödenmesine hükmetti.
Anayasa Mahkemesi’nin kararını alan İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi, daha önce direndiği tahliye kararına bu kez uydu. Yerel mahkeme, AYM’nin “genel ilkelerine dair birçok değerlendirmesine katılmamakla birlikte” ev hapsi adli kontrol kararı uygulanarak tahliye edilmesine karar verdi.
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin Şahin Alpay ve Mehmet Altan’ın yaptığı başvurularla ilgili kararını 20 Mart’ta açıklaması bekleniyordu.
Yerel mahkeme AYM’nin ilk kararını reddetmişti
Mahkeme, Alpay’ın 8 Eylül 2016’da yaptığı ilk bireysel başvuruyu 11 Ocak’ta karara bağlamış ve Anayasa'nın 19. maddesi uyarınca tutuklamanın ön koşulu olan suçun işlendiğine dair kuvvetli belirtinin bulunmadığını değerlendirerek tahliye yönünde hükümde bulunmuştu.
Ancak önce İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi Alpay’ın avukatlarının tahliye talebini reddetmiş ardından da Alpay’ın avukatlarının itiraz ettiği üst mahkeme İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi bu talebi kabul etmeyerek 74 yaşındaki gazetecinin tutukluluğuna devam kararı vermişti.
AYM, yerel mahkemenin kararına uyması gerektiğini Yargıtay ve Danıştay kararlarıyla destekledi
Bu gelişmelerin ardından yeni başvuruyu dün görüşen Anayasa Mahkemesi Genel Kurulu, bugün internet sitesinde yayınladığı gerekçeli kararında yerel mahkemelerin kararına uymamasının Yargıtay Ceza Genel Kurulunun 28/4/2015, Yargıtay 2. Hukuk Dairesinin 22/12/2016 tarihli ,Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulu’nun 20/1/2016 tarihli kararlarıyla Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin '”Adil tazmin” kenar başlıklı 41. maddesi ile "Kararların bağlayıcılığı ve infazı" başlıklı 46. Maddesine aykırı olduğunu ifade etti.
“Anayasa Mahkemesi’nin kararları kesindir”
Anayasa Mahkemesi, Anayasa’nın 138-153 maddelerine atıfta bulunarak kararlarına uyulması gerektiğine dikkat çekti.
“Anayasa'nın ‘Anayasa Mahkemesinin kararları’ kenar başlıklı 153. Maddesinin birinci ve altıncı fıkraları şöyledir: "Anayasa Mahkemesinin kararları kesindir. İptal kararları gerekçesi yazılmadan açıklanamaz. Anayasa Mahkemesi kararları Resmi Gazete’de hemen yayımlanır ve yasama, yürütme ve yargı organlarını, idare makamlarını, gerçek ve tüzel kişileri bağlar. Anayasa'nın 2. maddesine göre Türkiye Cumhuriyeti bir hukuk devletidir. Bir hukuk devletinde uyuşmazlıkların çözümüne ilişkin mahkeme kararlarının bağlayıcı olmaması düşünülemez. Nitekim Anayasa'nın 138. maddesinin son fıkrasında, yasama ve yürütme organları ile idarenin mahkeme kararlarına uymak zorunda oldukları ifade edilmiştir.”
Bireysel başvuruya ilişkin olanlar da dahil olmak üzere Anayasa Mahkemesi kararlarının bağlayıcılığına ilişkin bir tereddüt bulunmadığını söyleyen yüksek mahkeme, Anayasa Mahkemesi bireysel başvuru yoluyla bir temel hak ve özgürlüğün ihlal edildiğine karar verdiğinde herhangi bir mercinin bu kararın Anayasa'ya uygun olup olmadığını inceleme ve denetleme yetkisi bulunmadığını da hatırlattı.
FETÖ’nün medya yapılanması soruşturması kapsamında 15 Temmuz Darbe Girişimi’nin ardından gözaltına alınan Şahin Alpay, 30 Temmuz 2016 tarihinden beri Silivri Cezaevi’nde bulunuyordu.