Başkan Joe Biden’in ABD askerlerinin Afganistan'dan tamamen çekileceğini açıklaması, Berlin’de Afganistan’ın geleceği açısından kritik önem taşıyan yeni bir sürecin başlangıcı olarak tanımlandı.
11 Eylül 2001'de Amerika'ya düzenlenen terör saldırılarından sonra Taleban rejimine ve El Kaide'ye karşı başlatılan savaşta NATO bünyesinde yürütülen askeri misyonun sona erdirilmesi ve askeri birliklerin geri çekilmesi kararı Almanya’yı da yakından ilgilendiriyor. Resmi işlevi "Afganistan'da güvenlik ve barışı korumak" olan "Kararlı Destek" adlı NATO misyonunda ABD’nin yanısıra yabancı birlikler arasında başından bu yana Alman askerleri de yer alıyor.
Alman askerleri Afganistan'dan Ağustos'a kadar çıkabilir
Afganistan'ın kuzeyindeki Mezar-ı Şerif'te konuşlanan yaklaşık bin 100 Alman askeri, Afgan birliklerini eğiterek danışmanlık hizmeti veriyor. Başkan Biden’in dünkü konuşmasından sonra Berlin’den gelen tepkilerde, askeri misyonun sona ermesi olumlu yankı bulurken, Alman birliklerinin ülkeyi Ağustos ayına kadar terk edebileceği açıklandı.
Başbakan Angela Merkel ve Başkan Biden’in telefonda görüşerek, çekilme planının koordineli yürütülmesi konusunda ortak karar aldıkları bildirildi. Alman Savunma Bakanı Anngret Kramp-Karrenbauer, Biden’in açıklamasını, "Biz hep, birlikte girdik, birlikte çıkarız dedik. Düzenli bir geri çekilmeden yanayım" şeklinde yorumlarken, Dışişleri Bakanı Heiko Maas, çekilme kararının 30 NATO üyesi ülkenin ortak kararı olduğunu belirterek, "Afganistan’dan askerleri çekeceğiz, ancak ülkeye olan desteğimiz sürecek" dedi.
"Afganistan’dan geri çekilmenin başarılı barış müzakereleriyle birleştirilmesini istiyoruz. Taleban’ın şiddet yoluyla iktidara gelmesini engellemeliyiz" diyen Maas, ülkesinin Afganistan'ın istikrarı ve sivilleşmesi için finansal destek vereceğini duyurdu.
53 Alman askeri yaşamını yitirdi
Alman ordu mensuplarını temsil eden Federal Ordu Derneği Başkanı Andre Wüstner, Biden’in açıklamasını "doğru zamanda alınan tarihi bir karar" şeklinde yorumlarken, Afganistan’daki askeri misyonun Alman ordusu açısından olumsuz bir bilançosunu çıkardı. Geriden kalan 18 yılda misyon kapsamında en az 53 Alman askerinin yaşamını yitirdiğini, Federal Ordu’nun Afganistan’daki misyonunun bir yıllık maliyetinin 427 milyon Euro olduğunu belirten Wüstner, önümüzdeki günlerde askerlerin Almanya’ya geri dönüşü konusundaki lojistik çalışmaların başlayacağını ve çekilmenin Ağustos'a kadar tamamlanabileceğini duyurdu.
"Askeri açıdan çok tehlikeli bir süreç başlıyor"
Birlik Partileri CDU/CSU’nun Savunma Politikaları Sözcüsü Henning Otte, Alman askerlerinin özellikle Afgan polislerin eğitimine büyük katkı sağladıklarını savunurken, planlanan çekilme sürecindeki risklere dikkat çekti. Taleban ve diğer radikal unsurların çekilme sürecinde saldırılar düzenleyebileceğini öne süren Otte, "Askeri açıdan çok tehlikeli bir süreç başlıyor. Savunma bakanlığı, hem bölgede hem de Almanya’da gerektiğinde her an operasyon düzenleyebilecek ve çekilme sürecindeki askerlerimize yardım edebilecek özel kuvvetleri hazır tutmak zorunda" şeklinde konuştu.
Almanya, 2014 yılında Afganistan’daki "Uluslararası Güvenllik Destek Kuvveti ISAF"ın misyonunun sona ermesi ile ülkedeki birliklerinin bir bölümünü geri çekmişti. Almanya ordusu, muharip birliklerini çekme sürecinde Trabzon'u kullanmış, Afganistan'da bulunan askeri araç ve malzeme uçaklarla Trabzon Limanı’nda oluşturulan lojistik aktarma noktasına, buradan da gemilerle Almanya'ya taşınmıştI.
Alman halkının çoğu askerlerin çekilmesinden yana
Alman ordusunun Afganistan’daki askeri varlığı Almanya’da siyasette ve kamuoyunda sürekli tartışılan bir konu oldu. Yapılan kamuoyu araştırmalarında halkın büyük çoğunluğu Alman ordusunun geri çekilmesini isterken, bu bağlamda kırılma noktası 2009 yılında bir Alman albayın emriyle düzenlenen hava saldırısı olarak akıllarda kaldı.
Taleban tarafından kaçırılan iki yakıt tankerinin Alman albayın emri ile havadan bombalanması sonucunda, söz konusu alanda bulunan çoğunluğu çocuk en az 142 sivil yaşamını yitirmişti. "Kunduz bombardımanı" olarak bilinen bu olay ve yol açtığı ölümler Almanya’da büyük tepkilere neden olmuş, Afganistan’daki misyona destek hızla azalırken, olayın Berlin'de yol açtığı siyasi sarsıntı dönemin Savunma Bakanı Jung ve Genelkurmay Başkanı Schneiderhan’ın istifasına yol açmıştı.
