Rusya'nın Ukrayna topraklarına girdiği 24 Şubat tarihinden bu yana 6 ayrı yaptırım paketi kabul eden Avrupa Birliği (AB), Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin'in "nükleer tehdit" de içeren kısmi seferberlik ilanının ardından yeni bir yaptırım paketi hazırlıyor.
New York'ta toplanan AB Dışişleri Bakanları, Rusya'ya ek kısıtlayıcı tedbirler getiren yeni yaptırım paketinin hazırlanması ve Ukrayna'ya silah teslimatının arttırılması konusunda anlaştı.
BM Genel Kurulu için New York'ta bulunan AB Dışişleri Bakanları, Dış İlişkiler ve Güvenlik Yüksek Komiseri Josep Borrell başkanlığında gayri resmi bir "acil durum" toplantısı düzenledi.
Toplantıda, Ukrayna Dışişleri Bakanı Dimitro Kuleba da AB dışişleri bakanlarını şahsen bilgilendirdi.
Josep Borrell, toplantının ardından yaptığı açıklamada, "Ortaklarımızla koordineli olarak, en kısa sürede Rusya'ya karşı ek kısıtlayıcı tedbirler getirmeye karar verdik. Askeri teçhizat sağlayarak Ukrayna'nın çabalarını desteklemeye de devam edeceğiz" dedi.
Borrell: “Sektörel ve bireysel yaptırımlar önerdim”
BM Genel Kurulu oturum aralarında gazetecilere açıklamalarda bulunan Borrell, Rusya Cumhurbaşkanı'nın nükleer silah kullanma tehdidinin "kabul edilemez" olduğunu söyledi.
Uluslararası toplumun bu açıklamalara tepki göstermesi gerektiğini vurgulayan Borrell, Rusya'ya karşı "sekiz alanda sektörel ve bireysel yaptırımlar" önerdiğini belirtti.
Borrell yeni sınırlayıcı tedbirlerin, "Rus ekonomisinin ilgili sektörlerini hedef alacağını ve saldırganlık savaşından sorumlu kişileri hedef almaya devam edeceğini" kaydetti.
Borrell, "Nükleer silahlara yapılan atıflar, Ukrayna'nın yanında durma kararlılığımızı, birliğimizi ve Ukrayna'nın toprak bütünlüğünü ve egemenliğini gerektiği sürece savunma yeteneğine kapsamlı desteğimizi sarsmadı. Avrupa'yı nükleer silah kullanmakla tehdit eden Rusya, bütün dünya için gerçek bir tehlikedir ve uluslararası toplumun buna tepki vermesi gerekiyor" diye konuştu.
AB Dışişleri Bakanları ortak bir bildiride, Rusya'nın son tırmanışını "mümkün olan en güçlü şekilde" kınadı ve "bu bölgeleri asla Ukrayna'nın bir parçası olarak kabul etmeyeceklerini" dile getirdi. AB bakanları, "bunun yerine Ukrayna'nın topraklarını geri kazanma çabalarını ve Ukrayna'nın toprak bütünlüğünü desteklemeye devam edeceklerini" açıkladı.
Yaptırımlar birkaç gün içinde kaleme alınacak ve üye ülkelerle istişarelere başlanacak. AB dışişleri bakanları Ekim ayında yapılacak bir sonraki resmi toplantıda yaptırımlarla ilgili nihai kararını verecek.
Yeni yaptırımlar kimleri hedef alıyor?
Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinden bu yana AB, Rus oligarkları ve yetkililerinin varlıklarının dondurulması ve vize yasakları, ihracat kontrolları, Rus merkez bankası varlıklarının dondurulması, Rus bankalarının SWIFT sistemiyle bağlantısının kesilmesi ve son olarak da Rusya'dan petrol ve kömür ithalatının yasaklanmasını içeren 6 yaptırım paketi kabul etti.
AB diplomatlarına göre, AB dışişleri bakanları yeni yaptırım paketinin, Luhansk, Donetsk ve Herson bölgelerinde referandum kararı alan, bu kararı yöneten ve destekleyen kişilere yönelik olmasını tartıştı. Varlıklarına el konulan ve vize yasağı getirilen kişiler listesinin de genişletilmesi bekleniyor.
Rusya genelinde uygulanan yaptırımların, ilhak edilen bölgelere de yayılması ve buradaki yerel yetkililere yaptırım uygulanması, ilhak edilen bölgelere ticaret, turizm ve finansman yasağı getirilmesi de planlanan yaptırımlar arasında. Ayrıca Rusya'ya "daha fazla sektörel yaptırım" da gündeme gelebilir.
Orban: "Yaptırımlar kaldırılsın"
Ancak Brüksel koridorlarında "yeni bir yaptırım paketi için oybirliği sağlanıp sağlanmayacağı" konusunda endişeler var.
Başta Macaristan olmak üzere, AB yaptırımlardan zarar gören ve zorlu bir kışa hazırlanan ülkeler, Rusya'ya uygulanan yaptırımların kaldırılmasını istiyor.
Putin'in "kısmi seferberlik" ilan ettiği dünkü konuşmasından önce Macaristan Dışişleri Bakanı Peter Szijjarto, "AB yetkililerini sebepsiz yere Ukrayna'yı işgali nedeniyle Rusya'ya karşı yeni yaptırımları tartışmaktan kaçınmaya" çağırdı ve bu tür ek önlemlerin bloğa zarar vereceği yönündeki uyarılarını yineledi.
Reuters'a göre, Putin'in açıklamalarından sonra partisi Fidesz'in kapalı yapılan Genel Kurulu'nda parti üyelerine konuşan Macaristan Başbakanı Victor Orban, yeni paketin getirilmesinin ötesinde, mevcut yaptırımların da kaldırılması gerektiğini dile getirdi.
Hükümete yakın Magyar Nemzet gazetesinin dün gece verdiği bir habere göre de, Orban iktidardaki partisine "AB tarafından Rusya'ya uygulanan yaptırımların kaldırılması gerektiğini" söyledi.
Hükümet sözcüsü Zoltan Kovacs da, yazılı olarak bu yorumları doğruladı. Ancak, Macaristan Dışişleri Bakanı, dün gece New York'ta yapılan toplantıda, yaptırımlara ilk etapta itiraz etmedi.
AB yöneticileri, İzyum'daki toplu mezar görüntüleri ve Putin'in nükleer tehdidinin ardından “bu ülkelerin ikna edilebileceğine " inanıyor. Borrell, bu konudaki sorulara "AB içinde yeni tedbirler için oybirliği sağlanacağına inanıyorum" yanıtını verdi.