ABD’de tüketici fiyat artışının hızı, Ocak ayında bir önceki yıla göre yeniden azaldı. Bunun, yaklaşık iki yıldır süren yüksek enflasyonun yavaş yavaş gevşemeye başladığının son işareti olduğu belirtiliyor.
Hükümetin bugün açıkladığı tüketici fiyatları raporu, ABD ekonomisindeki enflasyonun oluşturduğu baskının devam ettiğini ve fiyatların bu yılın ortalarına kadar yüksek kalmasının muhtemel olduğunu gösterdi. Artan maliyetler aynı zamanda Merkez Bankası'nın gösterge faiz oranını daha da yükseltmesi ve yıl sonuna kadar bu seviyede tutması yönündeki baskıyı sürdürecek.
Aralık ayında yüzde 6,5 olan tüketici fiyatları Ocak ayında bir önceki yıla göre yüzde 6,4 arttı. Bu, enflasyonda yıldan yıla, art arda gelen yedinci yavaşlama oldu ve Haziran'daki yüzde 9,1'lik son zirvenin çok altında kaldı. Ancak bu yavaşlama Merkez Bankası'nın yıllık yüzde 2 enflasyon hedefinin hala çok üzerinde.
Tüketici fiyatları aylık olarak Aralık'tan Ocak'a yüzde 0,5 arttı. Bu artış Kasım'dan Aralık'a kadar olan yüzde 0,1'lik artışın çok üzerinde. Geçen ayın rakamlarını arttıran ise daha pahalı benzin, yiyecek ve giyecekler oldu.
FED Başkanı Jerome Powell geçen hafta "enflasyonu düşürme süreci başladı" açıklamasını yapmıştı. Powell, "Ancak bu sürecin biraz zaman alması olası. Pürüzsüz olmasını beklemiyoruz muhtemelen engebeli olacak" demişti.
FED enflasyonla mücadele kapsamında gösterge faiz oranını geçen yıl agresif bir politikayla arttırarak son 15 yılın en yüksek seviyesine çıkarmıştı.
FED'in amacı borçlanma ve harcamayı yavaşlatmak, istihdam hızını azaltmak ve birçok işyerinin maaşları arttırma veya işçi bulma baskısını hafifletmek. İşletmeler artan istihdam masraflarını tüketicilere fiyat artışı olarak yansıtıyor, bu da enflasyonun artmasını tetikliyor.
Şimdiye kadar enflasyondaki yavaşlama tedarik zincirlerinin daha serbest dolaşımı ve benzin fiyatlarındaki düşüşten kaynaklandı. Bu etkenler mal, araba, mobilya ve oyuncak gibi ürünlerde enflasyonu keskin şekilde azalttı. Temel mal fiyatları, üç aylık düşüşün ardından Ocak ayında sadece yüzde 0,1 arttı.
İşsizlik oranı son 53 yılın en düşük seviyesi olan yüzde 3,4'e geriledi, açık iş pozisyonlarının sayısı hala yüksek seyrediyor. İş piyasasının güçlü olması ABD ekonomisinin büyük kısmının temelini oluşturan tüketici harcamalarını desteklemeye yaradı. İşsizlik bu kadar düşükken ortalama maaşlar bir yıl öncesine göre yüzde 5 gibi hızlı bir oranda artıyor.
Birçok ekonomist, enflasyonun bu yılın sonunda yaklaşık yüzde 4'e düşmesini bekliyor. Ancak istihdam ve ücret artışları güçlü kaldığı sürece enflasyon bu noktada yatay seyredebilir.
Bunun olması durumunda FED borçlanma oranlarını 2024'e kadar yüksek tutmak ve hatta bu yıl daha da artırmak zorunda kalabilir.
Ancak ücret artışını yavaşlatmak işsizliği önemli ölçüde arttırır mı? Powell ve diğer FED yetkilileri, yüksek enflasyonu dizginlemenin işçiler için zorlukları beraberinde getireceğini söylüyor.
