NATO Parlamenterler Asamblesi 62. Genel Kurulu, 18-21 Kasım tarihlerinde İstanbul’da yapılacak.
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, NATO Parlamenterler Asamblesi Başkanı ve Cumhuriyetçi Partili Temsilciler Meclisi üyesi Mike Turner’ın da katılacağı genel kurulda Türkiye’den de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, Adalet Bakanı Bekir Bozdağ ve Genelkurmay Başkanı Hulusi Akar da yer alacak.
NATO Parlamenterler Asamblesi’nin internet sitesinde yer alan metne göre, genel kurulun ana gündemini Ortadoğu ve NATO ülkelerinde artan terörizmden nasıl korunma sağlanacağı ile Baltık ülkeleri ve Polonya üzerindeki Rus askeri tehdidine nasıl cevap verileceği oluşturacak.
İki yıllık başkanlık süresinin sonuna gelen Mike Turner’ın yerine NATO Parlamenterler Asamblesi’nin yeni başkanı seçilecek.
Mike Turner: “Dehşet verici bir askeri kalkışmayla karşı karşıya kalan Türkiye’ye destek vereceğiz”
Turner, NATO Parlamenterler Asamblesi’nin internet sitesinde 17 Kasım’da yayınlanan mesajında 15 Temmuz Darbe Girişimi’ne de dikkat çekti.
NATO Parlamenterler Asamblesi Başkanı, “Genel kurul toplantısı kritik bir zamana denk geldi. NATO, değişken hatta daha çok tehlikeli bir güvenlik durumuyla karşı karşıya iken, değerli ve önemli müttefikimiz Türkiye, günümüzün en büyük tehditlerinin en ön cephesinde yer alıyor. Ayrıca bu genel kurul bizlere daha birkaç ay önce anayasası ve demokratik kurumları dehşet verici bir askeri kalkışmayla karşı karşıya kalan bir ülkeye desteğimizi gösterme fırsatı sağlayacak” ifadelerini kullandı.
NATO Parlamenterler Asamblesi Genel Kurulu her ne kadar Kadir Has Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü Öğretim Üyesi Serhat Güvenç’in de belirttiği gibi “NATO’nun organik kurumu” olmasa da Donald Trump’ın başkanlığa seçilmesinden sonra NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg’in ilk kez hitap edeceği NATO bağlantılı bir toplantı olacak.
Trump, NATO’nun mali yükümlülüklerinde Avrupa’nın daha fazla rol oynamasını istiyor
Zira Trump, seçim kampanyası sırasında Temmuz ayında Pennsylvania’da yaptığı bir konuşmada “NATO’yu istiyorum ama onların da yükümlülüklerini yerine getirmelerini bekliyorum. Bu salonda bulunan birçok kişinin ismini bile duymadığı ülkeleri koruyoruz,” demişti.
Trump’ın bu yaklaşımı ve Rusya’yla ilgili pozitif sözlerinin NATO çevrelerinde rahatsızlık yarattığı bildiriliyor.
NATO Genel Sekreteri Stoltenberg, “The Guardian”da Cumartesi günü yayınlanan makalesinde “Savunma ve güvenlik alanında tek başına hareket etmek ne Amerika ne de Avrupa için bir seçenek. Bir nesil içinde güvenliğimize karşı en büyük zorluklarla karşı karşıyayız. Amerika ile Avrupa arasındaki ortaklığın değerinin tartışılacağı zaman değil,” dedi.
Dr. Güneş: “Trump, Çin’i askeri olarak çevrelemek; Avrupa NATO’nun ilgisinin Rusya üzerinde kalmasını istiyor”
İstanbul Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü’nden Yrd. Doçent Hakan Güneş, Trump’ın ABD’nin asıl rakibi olarak Rusya’dansa Çin Halk Cumhuriyeti’ni gördüğünü ancak genel kurul öncesi yayınlanan metne Stoltenberg’in yaklaşımının hakim olduğunu söyledi.
Amerika’nın Sesi’nin sorularını yanıtlayan Dr. Güneş, “Biliyorsunuz Trump’ın NATO’ya ayrılan askeri kaynağı azaltabileceği kaygısı var. Bu açıklamada Baltık ülkeleri ve Polonya üzerinde Rus tehdidi olduğu söylenerek Rusya sınırında önlem arttırılması istenirken ABD’nin bütçe kısıtlamasına gitmemesi umuluyor. Trump yönetimi, daha önceki yönetimlerden farklı olarak küresel rekabette, haydi düşman demeyelim, Çin’i rakip olarak görüyor ve onu askeri olarak çevrelemek istiyor. Bütün bunlar Avrupa’yı çok kaygılanıyor. Çünkü Rusya’nın tehdit olarak gösterilmesi asıl maliyeti ABD’ye maliyeti yüklüyordu” dedi.
Prof. Güvenç: “Kıta Avrupası’nın kendi başına bir şey yapması aciliyet kazanıyor”
“NATO’da 60 Yıl/Türkiye’nin Transatlantik Güvenliğe Katkıları” kitabının yazarı Prof. Serhat Güvenç ise genel kurul öncesi yayınlanan metnin NATO Varşova Zirvesi’nde üzerinde Obama yönetiminin de mutabakat sağladığı konuları içerdiğine vurgu yapıyor.
Amerika’nın Sesi’ne değerlendirmelerde bulunan Prof. Güvenç, “Trump da kategorik olarak NATO’ya karşı değil ama mali külfetinin ABD tarafından orantısız üstlenilmesinden şikayet ediyor. Avrupalı müttefiklerinin maliyetleri üstlenmeyi kabul etmesi halinde varoluşsal sorun olmayacağını düşünüyorum. Ama şunu da söylemek gerekiyor Brexit, Trump derken -Avrupa Savunma Güvenlik Politikası benzeri- kıta Avrupa’sının kendi başına bir şey yapması ihtiyacı aciliyet kazanıyor,” dedi.
Donald Trump’ın 20 Ocak’ta resmen başkan olacağını hatırlatan Prof. Güvenç, ABD-NATO ilişkilerini daha iyi analiz etmek için bir süre daha beklemek gerektiğini belirtiyor.
