Amerika’nın sıradışı bir dönemde yaşadığı seçim sürecinde geri sayımda son 17 güne girildi. Geride bıraktığımız haftaya Corona virüsü vakalarında yaşanan artış, Senato’daki Anayasa Mahkemesi yargıcı oturumu ve kritik eyaletlerde yoğunlaşan seçim mitingleri damgasını vurdu.
Corona virüsüne yakalandıktan sonra seçim çalışmalarına 10 gün ara veren Başkan Donald Trump, arayı kapatmak için seçim mitinglerine ağırlık verdi.
ABD başkanlık seçim sistemine göre 270 seçici delegenin oyunu alan adaya başkanlık yolu açılıyor. Bu açıdan 29 seçici delegeye sahip Florida en kritik eyalet. Son 100 yıldır Cumhuriyetçi Parti Florida’yı kaybettiği hiçbir seçimde başkanlığı alamadı.
Donald Trump ve rakibi Joe Biden, karşı karşıya gelecekleri ancak iptal edilen tartışma programı yerine, Perşembe akşamı iki kritik eyalette, Trump Florida’da Biden ise Pennsylvania’da iki rakip televizyon kanalında eş zamanlı tartışma programlarında seçmen karşısına çıktı.
Demokrat Parti başkan adayı Biden aylardır ülke genelindeki anketlerde Trump karşısındaki liderliğini sürdürüyor.
Biden yaz ayları boyunca Trump karşısında 6 ile 7 puan arasında önde gitti. Bu fark kilit eyaletlerde yarı yarıya düştü.
Ancak ilk tartışma programındaki performansı ve Corona teşhisi konulmasının ardından Trump’la Biden arasındaki fark, ulusal çapta 10 puana yükseldi. Tüm anketlerin analizini yapan FiveThirtyEight internet sitesinin yaptığı 40 bin bilgisayar simülasyonu, 100 üzerinden 87 defa Biden’ın galibiyetine işaret ediyor.
Ancak 2016’da da benzer durumun Hillary Clinton için geçerli olduğu hatırlandığında bu Biden için kesin bir zafer anlamı taşımıyor.
2016 seçimlerine 15 gün kala anketler ülke çapında Hillary Clinton’ı Trump karşısında 14 puanlık bir farkla önde gösteriyordu.
Ancak bu yıl farklı. Amerikalılar olağanüstü bir ortamda seçim sürecine girdi.
Amerika genelinde 41 eyalette Corona virüsü vakalarında artış yaşandı. Ülke genelinde pozitif vaka sayısı 40 ile 50.000 arasında değişiyor. Bulaşıcı hastalıklar konusunda ABD’deki en üst düzey isim Dr. Anthony Fauci bu sayının 10 binin altında olması gerektiğini söylüyor.
Salgının seçmen üzerindeki ekonomik yükü de kuşkusuz belirleyici olacak. Ancak seçime neredeyse iki hafta kala Kongre’deki yardım paketi görüşmelerinde iki parti arasındaki anlaşmazlık aşılamadı. Dahası senato gündeminde haftaya damgasını vuran gelişme Anayasa Mahkemesi yargıcı adayı Amy Coney Barrett’in onay oturumları oldu.
Dört gün süreyle Senato Adalet Komisyonu’nda konuşan Barrett, Yasaları yazıldığı gibi yorumlayacağı, tek gündeminin hukukun üstünlüğü olacağı mesajı verdi.
Cumhuriyetçiler’in çoğunlukta olduğu Senato, Barrett’ın onay sürecinin 3 Kasım’daki seçimlerden önce hızlı bir şekilde tamamlanması konusunda ısrarlı.
Oy kullanma süreci de her eyalette farklı. Birçok eyalet postayla oy kullanmanın yanı sıra, seçmenlere erken oy kullanma imkanı tanıyor. Virginia da bu eyaletlerden. Örneğin Washington yakınlarındaki Fairfax ilçesinde bunun gibi 14 merkezde seçmenler sandığa giderek oy kullanabiliyor.
Washington Post ve ABC anketine göre erken oy kullananlarla seçim günü oy kullananların oy verdikleri partiler arasında farklılık dikkat çekiyor. Ankete göre erken oy verenlerin yüzde 64’ü Biden’ı desteklerken, Trump’a oy vereceğini söyleyen seçmenlerin yüzde 61’i 3 Kasım’da oy kullanacağını belirtiyor.
Amerika’da bu seçimlerde salgın nedeniyle seçmenlerin rekor düzeyde erken oy vermesi bekleniyor. Normal şartlarda çok büyük bir çekişme olmaması halinde 3 Kasım gecesi kazanan belli oluyor.
Amerika’da bu seçimde, en az seçim sonucu kadar merak edilen bir şey daha var. O da 3 Kasım gecesi sonuçların belli olup olmayacağı. Pew Araştırma Şirketi’ne göre hem Cumhuriyetçi hem de Demokrat seçmen sonuçların bir iki günde belli olacağını düşünüyor.
Her eyalette kuralların farklı olduğu hesaba katıldığında postayla kullanılan oyların seçim gününe kadar yetişip sonucun hızlıca belli olup olmayacağını şimdiden kestirmek güç.
Seçimlere 17 gün kala, birçok eyalette 12 milyondan fazla Amerikalı, posta yoluyla ya da şahsen giderek erken oy kullandı bile. Bakalım iki aday da son iki haftaya girerken, kararsız ya da genelde sandığa gitmeyen seçmeni ikna edebilecek mi?
