Amerika Dışişleri Bakanı’nın Avrasya Dairesi yetkililerinden Amanda Sloat, IŞİD’le mücadelede Türkiye’yle her konuda uyuşma içinde olmasalar bile, koalisyonun önemli bir parçası olarak gördüklerini söyledi.
Ortadoğu Enstitüsü’nün 6. Türkiye Konferansı’na konuk olan Sloat, Amerika’nın Türkiye ve diğer koalisyon ortaklarıyla birlikte çalışma politikasının hem IŞİD’i zayıflatıp yok etmeyi, hem de Suriye’de çatışmaların sona erdirilip siyasi çözüm üretilmesini amaçladığını açıkladı. Sloat, “stratejik öneminden, bölgenin karmaşık ilişki yumağını kavramasından ve Amerika’yla uzun süreli ortaklığından dolayı Türkiye’nin bu süreçte önemli rol oynadığını” söyledi.
Sloat, “Amerika’yla Türkiye her anlamda uyuşmasa da, birlikte yakından çalışıyoruz. Diplomatik ve askeri iletişim kanallarını açık tutuyoruz ve NATO müttefikleri olarak birbirimizi desteklemeye devam ediyoruz” diye konuştu.
Suriye Devlet Başkanı Beşar Esat’ın geleceği konusunda Türkiye’yle anlaşmazlık yaşadıklarını gizlemeyen Amanda Sloat, Suriye’de siyasi görüşmeleri yeniden başlatma çabalarının en nihayetinde bu soruna odaklandığını savundu ve gecikmenin, Suriye’de can kaybını arttıracağı uyarısında bulundu.
Son 14 ay içinde koalisyonun Türkiye’de dahil 65 üyesiyle IŞİD hedeflerine 8 bin 500 hava saldırısı düzenlendiğini, IŞİD’in askeri faaliyetlerini, komuta kontrol yeteneklerini felç ettiklerini söyleyen Amerikalı yetkili, örgütün Irak’taki toprak kazanımının yüzde 40’ını elinden aldıklarını da belirtti.
‘Türkiye’nin Suriye sınırının 98 kilometrelik kısmını kapatmak önceliğimiz’
“Türkiye’nin Suriye sınırının yüzde 80’ini güvenlik altına aldık” diyen Amanda Sloat, geriye kalan önceliğin 98 kilometrelik kısmı kapatmak olduğunu belirtti. “Türkiye'yle savunma işbirliğimiz bu konuda kilit role sahip” diye konuşan Amerikalı yetkili, Temmuz ayında İncirlik anlaşmasının yapılmasıyla birlikte koalisyonun IŞİD’le mücadelede önemli ilerleme kaydettiğinin altını çizdi.
Dışişleri Bakanı John Kerry’nin geçen hafta Paris’te Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’la görüşmesinde Türkiye’nin sınırını kapalı tutarak IŞİD’in militan ve malzeme geçişini önleme konusunda kararlı olduğunu söylediğini hatırlatan Sloat, Türkiye’nin hem sınırın kuzeyinde yabancı terörist ve savaşçıları yakaladığını, hem de sınırın güneyinde koalisyon uçaklarıyla birlikte IŞİD hedeflerine düzenlenen bombardımana katıldığını belirtti.
Paris’teki saldırıların koalisyon arasında bilgi paylaşımı ihtiyacını da ortaya koyduğunun altını çizen Amerikalı yetkili, “Avrupa Birliği ortaklarımızdan seyahat eden yolcuların kayıtlarını paylaşmalarını, Türkiye’yle bilgi paylaşımlarını arttırmalarını ve evlerine dönen savaşçıları daha etkili biçimde izlemeye almalarını istedik. Ama işler burada bitmiyor, yapılacak çok iş var” dedi. Avrupa’dan gelerek cihatçı gruba katılmak için kendi toprakları üzerinden Suriye’ye geçen yabancı savaşçıların geçişine izin vermekle suçlanan Türkiye de bu ülkelerin yolculara ait seyahat bilgilerini düzenli bir şekilde paylaşmadığını savunuyordu.
‘Türkiye mülteci yükünü tek başına kaldıramaz’
Geçtiğimiz günlerde Türkiye’ye giderek mülteci krizine bizzat tanıklık ettiğini söyleyen Amerika Dışişleri Bakan yardımcılarından Amanda Sloat, “Türkiye’nin bu yükü tek başına kaldıramayacağının ortada olduğunu” söyledi. Avrupa Birliği ve Türkiye arasında geçen hafta varılan mülteci anlaşmasını öven Amerikalı yetkili, Türkiye’nin 2 milyon 300 bin mülteciyle, dünyanın en çok mülteciye ev sahipliği yapan ülkesi olduğunu, kendi cebinden 8 milyar dolar ödediğini hatırlattı. Amerika’nın da Suriye krizinin başından bu yana 4,5 milyar dolar harcama yaptığını ve Birleşmiş Milletler yardımlarını Türkiye üzerinden gönderdiğini kaydeden Sloat, “BM’nin ihtiyacı olan yardımların ancak yüzde 54’ü sağlanabilmişken, uluslararası toplumun daha fazla çaba göstermesi gerekiyor” diye konuştu.
‘Türkiye’nin güney sınırındaki istikrarsızlığa gözümüzü kapatamayız’
“Türkiye güney sınırındaki istikrarsızlıkla mücadele ederken buna gözümüzü kapatamayız” diyen yetkili Amerika Dışişleri Bakanlığı’nın 20 yıldır terör örgütü olarak tanımladığı PKK’ya şiddete son verme ve devletle barışçı yollardan iletişime geçmesi çağrısında bulunduklarını söyledi. “Çatışmalara son verilip barışçı bir çözüm bulunmasını umuyoruz” diyen Sloat, Türkiyeli Kürtler’in PKK’nın sunduğu çıkmazın dışında başka seçeneklere sahip olduğunu belirtti. “Bu yıl ilk kez Kürtlerin önderliğindeki bir siyasi parti Meclis’e girdi” diyen Sloat, insanların mermiler yerine, oy pusulalarını tercih ettiğini sözlerine ekledi.
‘Türkiye ve Rusya IŞİD’le mücadeleye odaklanmalı’
Geçen hafta Suriye sınırında bir Rus uçağının düşürülmesi sonucu Türkiye ve Rusya arasında yaşanan son gerginliğe de değinen Amerikalı yetkili, Başkan Barack Obama’nın geçen haftaki sözlerini hatırlattı; Türkiye’nin topraklarını ve hava sahasını koruma hakkına sahip olduğunu, bir NATO müttefiki olarak Türkiye’ye desteklerinin devam edeceğini söyledi; ama bir yandan da iki devletin gerginliğe son verip ortak düşman IŞİD’e yoğunlaşmasının gerekliliğini vurguladı.
Bu arada Amerika Dışişleri Bakan yardımcılarından Amanda Sloat, Türkiye’nin 2010 yılından bu yana İsrail’le yaşadığı gerginliğe de değindi, iki ülkenin birlikte çalışmayı gerektiren “doğal çıkarları” mevcut olduğunu savundu. Sloat, “Umarız ilişkilerin en kısa zamanda normalleştirirler” diye konuştu.
