Haziran ayında rekor seviyeye yükselen benzin fiyatlarının düşmesiyle birlikte Amerikalı tüketicilerin enflasyon beklentilerinin azalmasının, önümüzdeki hafta faizleri hangi oranda arttıracağını değerlendiren Amerikan Merkez Bankası (FED) yetkilileri tarafından memnunlukla karşılanması bekleniyor.
New York Merkez Bankası'nın sonuçları bugün açıklanan tüketici beklentileri anketine göre tüketiciler, Ağustos ayında enflasyonun önümüzdeki 12 ay için yüzde 5,75 seviyesinde olacağı öngörüsünde bulundu. 2021 yılı Ekim ayından bu yana en düşük seviyeye gerilediği gözlenen bu öngörü, Temmuz ayında yüzde 6,2'ydi. Tüketiciler ayrıca önümüzdeki 3 yıl boyunca fiyat artışlarının yüzde 2,8 oranında olacağı tahmininde bulundu. Temmuz ayındaysa bu oran yüzde 3,2'ydi.
Tüketiciler bunun yanı sıra Ağustos'ta önümüzdeki 5 yıl boyunca fiyat artışlarının FED'in hedef enflasyon oranı olan yüzde 2 seviyesinde gerçekleşeceğini öngördü. Temmuz'da bu oran yüzde 2,35, New York Merkez Bankası'nın anketi yapmaya başladığı yıl başındaysa yüzde 3'tü.
Anket sonuçları, son 40 yılın en yüksek seviyede seyreden enflasyon oranının tüketicilerin mevcut fiyat şokunun ne kadar devam edeceğine ilişkin algısını değiştirmesinden endişe eden FED yetkililerini biraz rahatlatabilir.
FED'in para politikalarını oluşturan kolu olan Federal Açık Piyasa Komisyonu’nun 20 ve 21 Eylül'deki toplantısında, gecelik faizleri, mevcut aralık olan yüzde 2,25-2,50 seviyesinden bir kez daha yükseltmesi bekleniyor.
FED'in 14-15 Haziran politika toplantısından bir hafta önce New York Merkez Bankası'nın yaptığı ankette tüketici enflasyon beklentilerinin yüksek çıkması, faiz oranlarındaki artışın son dakikada yükseltilmesiyle sonuçlanmıştı. O zamana kadar birçok ekonomist, faizlerde sadece 50 baz puanlık artış beklentisi içindeydi.
İş piyasası
New York Merkez Bankası anketi ayrıca iş piyasasına ilişkin de iyimser gelişmeleri yansıttı. FED yetkilileri, enflasyonu dizginlemek amacıyla genel olarak ekonomik faaliyetleri ve talebi düşürmek için faizleri yükseltmenin istihdamı da zayıflatmasını bekliyor.
Ağustos ayında New York Merkez Bankası'nın anketine yanıt veren tüketiciler, Temmuz ayına kıyasla Ağustos'ta, önümüzdeki bir yıl içinde işlerini kaybetme olasılığını daha düşük gördüğünü, mevcut işlerini kaybetmeleri durumunda da yeni bir iş bulma olasılığını daha yüksek gördüğünü ortaya koydu. Bu durum, tüketicilerin, FED'in ekonomi için "yumuşak iniş" amacına inandığını ortaya koyuyor. "Yumuşak iniş," FED politikalarındaki sıkılaşmanın istihdama bir nebze sekte vurmak ancak işsizlik oranında, ekonomik resesyon anlamına gelebilecek sert bir yükselmeyi önlemek anlamına geliyor.
Öte yandan istifa etme olasılığı yüksek çalışanların oranı da 2021 yılı Mart ayından bu yana en düşük seviyeye geriledi. FED yetkilileri, yüksek orandaki işgücü devrinin zaten sıkı olan istihdam piyasasını daha da sıkılaştırdığını düşünüyor. Amerika'da her işsiz için şu anda iki iş pozisyonu açık bulunuyor.
Ankete göre tüketiciler, kişisel mali durumları açısından da iyimser bir tablo çiziyor.