Amerikan Çalışma Bakanlığı'nın bugün açıkladığı verilere göre ABD’de enflasyon Ekim ayında beklenen oranın altında yükseldi.
Son sekiz aydır ilk kez enflasyonun yüzde 8'in altına inmesi, tüketici fiyatlarındaki yükselişin inişe geçtiğinin en güçlü sinyali olarak algılandı. Bu da ABD Merkez Bankası'nın (FED) agresif faiz yükseltme uygulamasından geri adım atabileceği anlamına geliyor.
Çalışma Bakanlığı'nın bugünkü raporu ayrıca enflasyonun geçen ay daha ılımlı düzeyde yükseldiğini, doların değerinin bazı yabancı para birimleri karşısında azaldığını ve Amerikan Hazine tahvillerinin fiyatlarının arttığını gösteriyor.
Amerikan borsaları da güne daha yüksek değerle başladı. Rapor, geçen hafta açıklanan ve iş piyasası şartlarının gevşeme olduğunu gösteren verileri izledi.
Mali piyasa araştırmaları şirketi FWDBONDS'dan baş ekonomist Christopher Rupkey, "Enflasyon hala çok yüksek, ancak FED'in enflasyonla mücadelede kritik noktayı atlattığı ve gelecekteki faiz artışlarının hızının azalacağına ilişkin belirtiler var. Piyasa, enflasyonda uzun zamandır arzulanan rahatlamanın nihayet görülmesiyle beraber hareketli" dedi.
Enflasyon, geçen ay, Eylül'de olduğu gibi binde 4 oranında arttı. Reuters haber ajansının anketine katılan ekonomistler, bu artışın binde 6 seviyesinde olacağı tahmininde bulunmuştu.
Hızla artan kiralar, enflasyon artışının yarısından fazlasının sorumlusu. Benzin fiyatları da üç ay art arda düştükten sonra yükselişe geçti.
Gıda fiyatlarında yavaşlama
Gıda fiyatları binde 6 artarken bu artışın hızı, önceki aylara kıyasla daha yavaştı. Evde tüketilen gıda fiyatı, 2021 yılı Aralık ayından bu yana en düşük seviyede yükselerek binde 4 şeklinde kaydedildi.
Et, kümes hayvanları ürünleri, balık, yumurta, kahvaltılık mısır gevreği ve unlu mamüllerin fiyatlarında artış gözlendi. Ancak meyve ve sebze fiyatlarının fiyatları azaldı.
Ekim ayına kadar olan 12 aylık dönemde tüketici fiyatları yüzde 7,7 arttı. Aynı oran, Eylül ayında yüzde 8,2 olarak ölçülmüştü. Şubat ayından bu yana enflasyon ilk kez yüzde 8'in altına indi.
Yıllık tüketici fiyatları Haziran ayında %9,1 ile 1981 Kasım ayından bu yana en yüksek seviyesine ulaşmıştı.
FED, geçen hafta faiz oranlarını dördüncü kez 75 baz puan arttırmıştı. Enflasyonun FED'in hedef oranı olan yüzde 2'ye çekmek için borçlanma maliyetlerinin arttırılması gerekiyor.
Benzin fiyatlarındaki artışa rağmen talebin emek yoğun hizmetlere yönelmesi ve küresel tedarik zincirlerinin toparlanmaya başlamasıyla ürünlerde enflasyonunun yavaşladığı gözleniyor.
Perakendecilerse ellerindeki mal fazlası nedeniyle rafları boşaltmak için indirimler sunmak zorunda kalıyor.
Temel enflasyonda rahatlama
Çalkantılı gıda ve enerji öğeleri ayrı tutulduğunda tüketici fiyatları endeksi geçen ay binde 3 oranında arttı. Bu artış Eylül'de binde 6'ydı.
Çekirdek enflasyonu tetikleyen etkenler arasında hızla artan kiralar ve konut kredisi (mortgage) oranlarının hızla yükselmesinin ev almayı zorlaştırması bulunuyor.
Ancak kira enflasyonunun yakında azalmaya başlayacağına ilişkin işaretler mevcut. Bazı göstergeler, kira enflasyonunun Şubat ayında zirve noktaya ulaştığını ortaya koyuyor.
İkinci el otomobil, kamyonet ve giyim fiyatlarındaki düşüş de tüketici fiyat endeksinin gerilemesinde rol oynuyor. Temek ürün fiyatları Eylül ayında sabit kaldıktan sonra binde 4 oranında azaldı.
İşsizlik yardımları başvurusuna sınırlı artış
Hizmet sektörünün enflasyona olan katkısı, sıkı iş piyasası şartlarının hakim olduğu mevcut ortamda maaşlardan kaynaklanıyor. Çalışma Bakanlığı'nın bugün açıkladığı işsizlik yardımı başvuruları raporu, geçen hafta başvuran sayısının az miktarda arttığına işaret ediyor.
5 Kasım günü sona eren haftada işsizlik yardımı başvuruları 7 bin arttı ve mevsimsel etkilerden arındırılmış verilere göre 225 bin olarak kaydedildi.
Ekonomistler, bu sayının 220 bin olmasını bekliyordu. İstihdam yavaşlasa da iş piyasasının hala çok sıkışık olduğu gözleniyor.
Hükümetin geçen haftaki verilerine göre tarım dışı istihdam Ekim ayında 261 bin arttı. Bu, 2020 yılı Aralık ayından bu yana kaydedilen en düşük kazanım.
Eylül ayında yüzde 3,5 olan işsizlik oranı da yüzde 3,7'ye çıktı. Ancak yine de Eylül ayı itibarıyla her bir işsiz için 1,9 açık iş pozisyonu bulunuyor.
