ABD ekonomisi son çeyrekte yıllık yüzde 2,8 gibi güçlü bir oranda ivme kazanırken, tüketiciler ve işletmeler sürekli yüksek seyreden faiz oranlarının baskısına rağmen büyümeye katkıda bulundu.
Ticaret Bakanlığı'nın Perşembe günkü raporunda, ekonominin toplam mal ve hizmet çıktısı olan gayrisafi yurtiçi hasılanın (GSYİH) Ocak-Mart döneminde yüzde 1,4 oranında büyümesinin ardından, Nisan-Haziran çeyreğinde büyümesini hızlandırdığı belirtildi. Ekonomistler yıllık büyüme hızının yüzde 1,9'da kalmasını bekliyordu.
Son çeyrekteki büyümenin artmasında ABD ekonomisinin lokomotifi olan tüketici harcamaları etkili oldu. Ocak-Mart döneminde yüzde 1,5 oranında artan tüketici harcamaları Nisan-Haziran çeyreğinde yıllık yüzde 2,3 oranında artış gösterdi.
Otomobil ve beyaz eşya gibi ürünlere yapılan harcamalar yılın ilk üç ayında yüzde 2,3 oranında düştükten sonra yüzde 2,5 oranında arttı.
İş yatırımları geçen çeyrekte ekipman yatırımlarındaki yıllık yüzde 11,6'lık artışın öncülüğünde yükseldi. Büyüme, işletmelerin envanterlerini arttırması nedeniyle de hızlandı. Öte yandan, GSYİH'den çıkarılan ithalattaki artış Nisan-Haziran büyümesinden yaklaşık 0,9 puan düşürmüştü.
Son çeyrekteki yükselişe rağmen, dünyanın en büyük ekonomisi olan ABD ekonomisi, Merkez Bankası'nın (FED) yüksek enflasyonla mücadele için tasarladığı son on yılların en yüksek borçlanma oranları karşısında durgunlaştı.
2022 ortalarından 2023'e kadar yıllık GSYİH büyümesi altı çeyrek üst üste yüzde 2 civarında kalmıştı. Geçen yılın son iki çeyreğinde GSYİH yüzde 4,9 ve yüzde 3,4 gibi güçlü oranlarda genişledi.
FED yetkilileri, enflasyonun yüzde 2'lik hedef seviyesine yaklaşmasıyla birlikte, faiz oranlarını yakında düşürmeye hazır olduklarını ve bunu Eylül ayında yapmalarının beklendiğini açıkça belirtti.
“Yumuşak iniş senaryosu gerçekleşebilir”
Kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings’in Ekonomik Araştırmalar Başkanı Olu Sonola, Perşembe günkü GSYİH rakamları için “Bu FED açısından mükemmel bir rapor. Yılın ilk yarısındaki büyüme çok sıcak değil, enflasyon soğumaya devam ediyor ve ulaşılması zor yumuşak iniş senaryosu gerçekleşebilir görünüyor” şeklinde konuştu.
Başkanlık kampanyası yoğunlaştıkça ekonominin durumu Amerikalı seçmenlerin dikkatini çekmeye başladı. Enflasyon 2022'deki yüzde 9,1'den yüzde 3'e gerilemiş olsa da fiyatlar, COVID-19 salgını öncesi seviyelerinin oldukça üzerinde seyretmeye devam ediyor.
Bu yılki ekonomik yavaşlama, büyük ölçüde, FED'in agresif faiz artışları serisinden kaynaklanan ev ve otomobil kredileri, kredi kartları ve birçok işletme kredisi için çok daha yüksek borçlanma oranlarını yansıttı.
FED'in 11'i, 2022 ve 2023 yıllarında olmak üzere gerçekleştirdiği faiz arttırımları, ekonominin COVID-19 resesyonundan beklenmedik bir hızla toparlanarak ciddi arz sıkıntılarına yol açmasıyla 2021 baharında başlayan enflasyondaki alevlenmeye bir yanıt niteliğindeydi.
Rusya'nın Şubat 2022'de Ukrayna'yı işgali, dünyanın bağımlı olduğu enerji ve tahıl fiyatlarının yükselmesine neden olarak işleri daha da kötüleştirdi. Fiyatlar ülke ve dünya genelinde yükseldi.
Ekonomistler uzun süredir yüksek borçlanma maliyetlerinin ABD'yi resesyona sürükleyeceğini öngörüyordu. Ancak bu öngörülere rağmen ekonomi yoluna devam etti.
Harcamaları GSYİH'nin yaklaşık yüzde 70'ini oluşturan tüketiciler, güçlü bir iş piyasası ve COVID-19 karantinaları sırasında biriktirdikleri tasarrufların verdiği cesaretle tüketim yapmaya devam etti.
Bu yılın başındaki yavaşlama büyük ölçüde, her biri çeyrekten çeyreğe keskin bir şekilde değişebilen iki etkenden kaynaklandı; ithalattaki artış ve işletme stoklarındaki düşüş. Her iki eğilim de ekonominin temel sağlığı hakkında fazla ipucu ortaya koymadı.
Forum