ABD Maliye Bakanlığı'na bağlı Yabancı Varlıkları Kontrol Dairesi (OFAC), Uluslararası Yolsuzlukla Mücadele Günü olan 9 Aralık'ta, yolsuzluk ya da insan hakları ihlalleriyle bağlantısı olan 9 ülkede 40'tan fazla uluslararası kişi ve kuruma yaptırım uygulama kararı aldı.
10 Aralık İnsan Hakları Günü’nden bir gün önce Maliye Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, 2022 yılı boyunca insan haklarını ihlal edenlerin ve yolsuzluk yapanların sorumlu tutulmaları için Batı Balkanlar, Belarus, Liberya, Guatemala, Rusya Federasyonu, Burma ve İran'dan kişi ve kurumlara yaptırımlar uygulandığı belirtildi.
Küresel Magnitsky İnsan Hakları Hesap Verilebilirlik Yasası'nı temel alan bu yaptırımların Amerikan hükümetinin, insan haklarına saygı ve yolsuzlukla mücadeleyi teşvik etmesinin bir göstergesi olduğu kaydedildi.
Başlıca hedefler Çin ve Rusya
Bu kapsamda ABD, aralarında Rusya Merkezi Seçim Komisyonu, İranlı ve Çinli yetkililerin de aralarında bulunduğu çok sayıda kişi ve kuruma yaptırım uygulama kararı aldı.
Maliye Bakanlığı, Çin vatandaşları Li Zhenyu ve Zhuo Xinrong ile aralarında Nasdaq'da işlem gören Pingtan Marine Enterprise şirketinin de bulunduğu 10 Çin kurumuna, Çin'in yasadışı balıkçılık faaliyetleriyle bağlantılı insan hakları ihlalleri nedeniyle yaptırım uygulayacak.
ABD böylelikle ilk kez Nasdaq borsasında işlem gören bir şirkete yönelik yaptırım kararı almış oldu.
Washington ayrıca Çin bandıralı 157 balıkçılık gemisini, yaptırım uygulanan şirketlere ait oldukları gerekçesiyle hedef aldı.
Çok sayıda ülke, Çin'in balıkçılıkla ilgili uygulamalarını eleştiriyor ve Çin gemilerinin, 200 deniz mili genişliğindeki münhasır ekonomik bölgelerini ihlal ettiğini, çevresel zarara ve ekonomik kayba sebebiyet verdiğini kaydediyor.
Çin ise sorumluluk sahibi bir balıkçılık ülkesi olduğunu ve yasadışı avlanmaya karşı verilen uluslararası mücadelede işbirliği yaptığını savunuyor.
Maliye Bakanlığı’nın Terörizm ve Mali İstihbarattan sorumlu Müsteşarı Brian Nelson yaptığı açıklamada "Bu yaptırımlar, yasadışı balıkçılık sorununu ne kadar ciddiye aldığımızı ve ciddi insan hakları ihlallerinin faillerinden hesap sorma konusundaki kararlılığımızı göstermektedir" dedi.
Maliye Bakanlığı, Çin'in Tibet bölgesinde ağır insan hakları ihlallerinde bulunan iki Çinli yetkiliyi de yaptırım kapsamına aldı. Bu kişiler, 2016-2021 yılları arasında Tibet'te Çin Komünist Partisi Şefi olan Wu Yingjie ile bölgede görevli kıdemli kamu güvenliği yetkilisi Zhang Hongbo.
Bu kişiler, Tibet'te etnik muhalifleri baskı altına almak ve dini faaliyetleri kontrol etmek için sert uygulamalara başvurmakla suçlanıyor.
Washington ayrıca, Ukrayna'nın Rusya kontrolu altındaki bölgelerinde ”düzmece referandumlar” düzenlemekle suçladığı Rusya Merkezi Seçim Komisyonu'nu ve komisyonun 15 üyesini yaptırım altına aldı.
Maliye Bakanlığı, Rusya'nın işgali altındaki topraklarda bulunan Ukraynalılar'ı Rusya'ya zorla götürmesini kapsayan operasyonlarına doğrudan katılmakla suçladığı dört kişiyle, Ukraynalı sivillere karşı insan hakları ihlallerinde bulunan iki Rus vatandaşına da yaptırım uygulayacak.
ABD Maliye Bakanlığı bugün ayrıca İran'daki protestoları bastırmaya çalışan İranlı yetkililer, Kuzey Kore Devlet Güvenlik Bakanlığı Sınır Muhafız Bürosu, eski Gine Cumhurbaşkanı Alpha Conde ile El Salvador, Filipinler, Mali ve Guatemala'dan bazı kişi ve kurumlara karşı da yaptırım kararı aldı.
Uluslararası Yolsuzlukla Mücadele Günü
Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nun 31 Ekim 2003 tarihinde Birleşmiş Milletler Yolsuzluğa Karşı Sözleşmesi'ni kabul etmesinden bu yana her yıl 9 Aralık, Uluslararası Yolsuzlukla Mücadele Günü olarak anılıyor.
Bu günün amacı, yolsuzlukla mücadelenin önemi hakkında kamuoyu bilinci oluşturmak, yolsuzlukların demokratik kurumlara zarar vermesini, hükümet istikrarını erozyona uğratmasını ve ekonomik kalkınmayı yavaşlatmasını önlemek.
Maliye Bakanlığı, bugün alınan yaptırım kararlarının tüm hükümetin yolsuzlukla mücadele çabalarının parçası olduğunun altı çizildi.
Maliye Bakanlığı’nın Terör ve Mali İstihbarattan Sorumlu Müsteşarı Brian Nelson, açıklamasında, ”Yolsuzluk yapanlar ve insan haklarını ihlal edenler, faaliyetlerini yürütmek için uluslararası finans sisteminin boşluklarından yararlanıyor. Son bir yıl içinde Maliye Bakanlığı, yolsuzluk ve ağır insan hakları ihlalleriyle mücadeleyi bir öncelik haline getirdi. Bu mücadelede mali yaptırımlara başvuruldu, Amerikan ve uluslararası finans sitemlerindeki zayıflıklara yanıt verildi. Bu kişilerin korkunç eylemlerini gözler önüne sererek faaliyetlerini sekteye uğratabilir, ağlarını dağıtabilir, kaynaklarını kurutabiliriz” dedi.
Maliye Bakanlığı, Amerika'nın değerleri doğrultusunda eylemlerde bulunmayı taahhüt ettiğini, insan haklarına saygının küresel barış, güvenlik ve refahın vazgeçilmez ön şartları olduğunu kaydetti.
Bakanlığın Uluslararası Yolsuzlukla Mücadele Günü olan 9 Aralık'ta açıkladığı yeni yaptırımların, Biden-Harris Yönetimi'nin, 2021 yılı Aralık ayında açıklanan ilk ABD Yolsuzlukla Mücadele Stratejisi'nin uygulanması çabalarının kilit parçalarından biri olduğu kaydedildi.
”Maliye Bakanlığı, yolsuzlukla bağlantılı gayrimeşru finans faaliyetlerinin engellenmesi gibi, stratejinin diğer öğelerini uygulamak için özenle çalışıyor” denilen açıklamada, yolsuzluk yapanların ve diğer kriminal faaliyette bulunanların yasadışı yollardan elde ettiği kazançları gizlemek için kullandıkları paravan firmaların önüne geçilmesinin hedeflendiği belirtildi.
İnsan Hakları Günü
Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, 10 Aralık 1948 tarihinde İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi'ni kabul etmişti.
Bu nedenle her yıl 10 Aralık günü, İnsan Hakları Günü olarak kabul ediliyor. Bildirge, ifade, din ya da inanç, aidiyet ve barışçı toplantı yapma gibi temel özgürlüklerle mahremiyete gelişigüzel müdahaleden korunma hakkını içeriyor.