Türkiye ile Yunanistan ilişkilerinde Ege Denizi’ndeki sınır anlaşmazlığı kaynaklı gerilim, Sisam (Samos) ve Midilli (Lesbos) adalarında ABD menşeili zırhlı araçlarla askeri yığınak oluşturması nedeniyle büyüyor.
Konu ABD Dışişleri Bakanlığı'nın günlük basın brifingde de gündeme geldi. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ned Price, Amerika’nın, Yunanistan’ın onlarca zırhlı araç ve tankı bu adalara konuşlandırmasıyla gerilimin tırmanmasından endişe edip etmediğinin sorulması üzerine, ABD’nin temel önceliğinin Rusya’nın egemen bir devleti işgal ettiği bir zamanda, NATO’nun ve uluslararası toplumun Ukrayna halkının yanında ve Rus saldırganlığına karşı durması olduğunu söyledi.
Price, “Şimdi NATO müttefikleri arasında gerilimi arttırabilecek açıklamaların veya eylemlerin zamanı değil. NATO müttefiklerimizi bölgede barış ve güvenliği korumak ve aralarındaki anlaşmazlıkları diplomatik yollarla çözmek için birlikte çalışmaya teşvik etmeye devam ediyoruz” diye konuştu.
Ned Price, herkesin ortak tehdide odaklanması gerektiğini ve bu tehdidin de Rusya’nın saldırganlığı olduğunu ifade etti.
Nota krizi
Yunanistan’ın Ankara Büyükelçisi Lazaris Christodoulos bugün Dışişleri Bakanlığı’na davet edilerek Ege adalarındaki uluslararası hukuku ihlal adımları protesto edildi. Notada, Yunanistan’ın 1923 Lozan ve 1947 Paris Barış antlaşmaları kapsamında yükümlülükleri bulunduğu ve adalarda gayri askeri statüyü korumak gerektiği vurgulandı.
Balıkesir’e bağlı Ayvalık’ın karşısındaki Midilli, Türkiye’ye 10 buçuk kilometre uzaklıkta iken, Sisam ise Aydın’a bağlı Kuşadası ilçesindeki Dilek Yarımadası’na sadece 1 buçuk kilometre mesafede bulunuyor. Dolayısıyla bu adalardaki askeri silahlanma Türkiye’de rahatsızlık yaratıyor.
Yunanistan’ın son dönemde ABD tarafından hibe askeri araç ve teknolojiyle donatılmasının yanı sıra Fransa ve İtalya gibi ülkelerle gerçekleştirdiği askeri araç ve malzeme alımı anlaşmaları Türkiye’nin yakın takibinde bulunuyor.
Anadolu Ajansı’nın (AA) haberine göre; ABD’nin Ankara Büyükelçiliği’ne de Washington yönetiminin Ege’nin doğusundaki adalardaki silahsızlandırılmış statüye uygun hareket etmesi ve bunun için gerekli önlemleri alması için nota verildi.
Dışişleri Bakanlığı’nca Yunanistan ve ABD nezdinde diplomatik adımlar atılmasının yanı sıra Milli Savunma Bakanlığı’nın da son dönemde Ege Denizi’ndeki önlemlerini arttırdığı aktarıldı.
Milli Savunma Bakanlığı (MSB), Yunanistan’ın adalardaki gayri askeri statüye aykırı faaliyetlerini görüntüledi. Bu kapsamda, insansız hava aracı (İHA) ile Yunanistan’ın Sisam’a 18 ve Midilli’ye 23 askeri zırhlı araç sevkiyatında bulunduğu ifade edildi. Bu araçların ABD’nin Yunanistan’a hibe ettiği ve Dedeağaç Limanı’na gönderdiği 1200 adet zırhlı tekerlekli araçlar (M1117) olduğu tespiti paylaşıldı.
Erdoğan: “Provokasyon kokan politikalar”
Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan, “Biz, dünyada savaşları, krizleri, gerilimleri sonlandırmak için samimi gayret sarf ederken, komşumuz Yunanistan'ın her tarafı buram buram tahrik ve provokasyon kokan politikalarını ibretle takip ediyoruz” dedi.
Yunanistan’ın adalardaki gayri askeri koşulları ihlal etmesi nedeniyle “dış güçler oyunu” yönündeki görüşlerini yineleyen Erdoğan, “Yunan siyasetçileri kışkırtarak üzerimize salanların asıl niyetlerinin, ülkemizin vaktini, enerjisini ve dikkatini dağıtarak büyük ve güçlü Türkiye'nin inşası programımızı engellemek olduğunu gayet iyi biliyoruz. Ancak bu hem Yunan siyasetçiler hem Yunan devleti hem Yunan halkı hem de onları kukla gibi kullananlar bakımından tehlikeli bir oyundur. Daha geçtiğimiz Ağustos ayında 100’ncü yıldönümünü kutladığımız zaferlerimizin, Yunan halkına ve yöneticilerine ödettiği bedelleri hatırlatmakta fayda görüyorum. Kısır siyasi hesapları uğruna ülkesini siyasi, askeri ve ekonomik olarak işgale uğratan Yunan yöneticiler, bunun hesabını er geç en başta kendi halkına vermek mecburiyetinde kalacaktır. Yunanistan'ın gelecek çeyrek asrını ipotek altına alan, bedeli mutlaka ödetilecek ekonomik ve siyasi angajmanlar bizi değil, asıl Yunan halkını tehdit etmektedir. Türkiye olarak biz bu filmi geçmişte seyrettik, çözdük, o defteri kapattık ve kendimize yeni bir yol çizdik. Şimdi Yunanistan'ın göz göre göre benzer bir felakete sürüklenmesinden bir komşu sıfatıyla samimiyetle üzüntü duyuyoruz. Ne o askeri yığınaklar ne o siyasi ve ekonomik destekler Yunanistan'ı bizim seviyemize çıkarmaya yetmez. Ama bu yanlış adımlar Yunanistan'ı her anlamda batağa sürüklemeye kafi gelir” diye konuştu.
Erdoğan, Ege’de Yunanistan’ın kaçak göçmenlere yönelik tutumunu da eleştirerek, göçmenlerin ölüme sürüklendiğini kaydetti.
