ABD Senatosu, Demokratlar’ın ekonomiyi tehdit eden borç tavanı krizini aşmak için Cumhuriyetçiler'in önerisini kabul edebileceklerini söylemesiyle, önümüzdeki iki hafta içinde federal borç temerrüdünü önlemek için geçici bir anlaşmaya yakın görünüyor.
Senato’daki Demokratlar, Çarşamba günü Cumhuriyetçi Lider Mitch McConnell’ın "uzlaşma" süreci yoluyla borç tavanını arttırma savaşını kaybettiğini ve şimdi borçlanma yetkisinde geçici bir artışı onaylamaya yöneleceklerini söyledi.
Senato Bütçe Komisyonu Başkanı Bernie Sanders,"Dünyanın en zengin ülkesi borcunu ödememiş olsaydı, bu küresel bir ekonomik çöküş olurdu. Borçlarımızı ödeyeceğiz. Nereye gittiğimizi görmek için iki ayımız var" diye konuştu.
Senato’daki Cumhuriyetçiler’in lideri Mitch McConnell, partisinin federal borçlanma süresinin Aralık ayına kadar uzatılmasını destekleyeceğini söylemişti.
McConnell Çarşamba günü yaptığı açıklamada ‘‘Amerikalılar’ı Demokratlar tarafından yaratılan yakın dönemli bir krizden korumak için Demokratlar’ın borç limitinin süresini mevcut harcamaları karşılayabilmek için sabit bir dolar tutarında Aralık ayına kadar acil uzatma tasarısını normal yollarla geçirmesine izin vereceğiz’’ demişti.
Demokratlar, Cumhuriyetçiler'in bu teklifini kabul edebileceklerini belirtti. Bu gelişmeyle birlikte, gelecek iki hafta içinde hükümetin temerrüde düşmesinin önlenmesi ve krize geçici bir çözüm bulunması yolunda umut belirdi.
Cumhuriyetçiler aylardır 28,4 trilyon dolarlık borç tavanını yükseltmeye yardım etmeyi reddediyor ve bunun yerine Demokratlar’a ‘‘bütçe uzlaşma’’ yöntemi adı verilen farklı bir parlamento hamlesi kullanarak tasarıyı geçirme baskısı yaparak seçmenden oy toplamaya çalışıyordu.
McConnell Çarşamba sabahki açıklamasında da uzlaşma yöntemini desteklemiş, borç sınırının arttırılmasını ‘‘bütçe uzlaşma’’ yöntemiyle görüşmenin uzun bir süreç olabileceğini belirtmiş, ancak Cumhuriyetçiler’in bu süreci hızlandırmaya hazır olduklarını kaydetmişti.
Senato’da öğleden sonra yapılması planlanan oylama, Demokratlar’ın Cumhuriyetçi’lerin ekonomiyi tehdit eden partizan tıkanmanın geçici süreyle aşılmasını sağlayabilecek önerisini değerlendirmeleri nedeniyle ertelenmişti. Sözkonusu usul oylaması, Senato'nun gelecek iki yıl boyunca Kongre'nin kontrolunu belirleyecek seçimlerden sonra borç sınırını 2022 yılı Aralık ayına kadar askıya alacak bir yasa tasarısını tartışmaya başlamasına izin vermeyi amaçlıyordu.
Biden Cumhuriyetçiler’i suçladı
Biden Çarşamba günü aralarında JPMorgan, Chase, Intel, ve Nasdaq’ın da olduğu büyük şirketlerin CEO’larının yer aldığı bir grup işadamıyla biraraya gelerek temerrüdün ekonomik risklerine dikkat çekti.
McConnell’ın açıklamaları, Biden’ın bu toplantıda McConnell’ı ve Senato’daki Cumhuriyetçiler’i ABD’yi uçurumun eşiğine getirmekle suçlamasının ardından geldi.
Biden, ‘‘Borç tavanını arttırmak zaten borçlu olduğumuzu ödemek anlamına geliyor’’ dedi. Biden ‘‘Cumhuriyetçiler ekonomiyle Rus ruleti oynamayı bırakmalı. Bu doğru değil, bu tehlikeli’’ diye konuştu.
Biden, daha önceki açıklamasında ise Cumhuriyetçiler’in hükümetin temerrüde düşmesini önlemeye yönelik tasarıyı engellemesinden kurtulmak için Senato’nun kürsü işgali kuralının bir seferliğine değiştirilebileceğini söylemişti.
Kürsü işgali kuralına göre bir tasarı 100 üyeli Senato’dan 60 Senatör’ün onayını almadığı sürece geçemiyor ve Senatörler bu oy oranına ulaşılana kadar kürsüde diledikleri uzunlukta ve diledikleri konuda konuşabiliyor.
Geçen hafta Demokratlar’ın kontrolundaki Temsilciler Meclisi’nden geçen tasarı Senato’da Cumhuriyetçiler’in kürsü işgali engeliyle karşılaşmıştı.
Devlet hizmetleri aksayabilir
Sorunun hızlı çözümlenmemesi halinde devletin yaşlılara sosyal güvenlik yardım çekleri gönderilmesi gibi bazı hizmetleri aksayabilir.
Sorunun son anda çözülmesi bile zararı önlemeye yetmeyebilir. Örneğin 2011 yılında borç tavanı tartışması Kongre’de süresinin dolmasına iki gün kala çözülmüştü. Bu durum borsaların altüst olmasına ve ABD’nin kredi notunun ilk kez düşmesine neden olmuştu.