Beyaz Saray bu sabah yaptığı açıklamada, Kabil’deki Hamid Karzai Uluslararası Havaalanı’nın yeniden açıldığını ve Afganistan'daki tahliye çabalarına yardımcı olmak için havaalanında 3 bin 500 ABD askeri görevlendirdiğini bildirdi.
Beyaz Saray muhabirlerine bilgi veren bir yetkili, "Hamid Karzai Uluslararası Havaalanı açık ve sivil uçaklar dahil olmak üzere tüm uçaklar inip kalkabiliyor. Bu sabah itibariyle havaalanı sahasında 3 bin 500 asker var. Bugün, ABD vatandaşları ve ABD Büyükelçiliği personeli ABD askeri uçaklarıyla bölgeden çıkarılıyor. Dün 150'si ABD vatandaşı olmak üzere 700'den fazla kişiyi tahliye ettik’’ dedi.
ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) Sözcüsü John Kirby ve Tümgeneral William Hank Taylor da bu sabah düzenledikleri brifingde Beyaz Saray’ın açıklamalarını doğruladı.
Pentagon, ABD askeri uçuşlarının ve bazı sivil uçakların Kabil havaalanını kullandığını söyledi. Pentagon sözcüsü Kirby ABD vatandaşlarının tekrar Kabil havaalanına gidebileceğini kaydetti.
Kirby, havaalanındaki ABD komutanlarının güvenlik sorunlarını önlemek için havaalanı dışında Taleban komutanlarıyla doğrudan iletişim halinde olduklarını açıkladı. Kirby ayrıntı vermedi; ancak bu iletişimin Pazar günü ABD Merkez Kuvvetler Komutanı General Frank McKenzie’nin Katar'da Taleban liderleriyle biraraya geldiğinde yaptığı anlaşmayla uyumlu olduğunu belirtti. Anlaşma, güçlerin "çatışmayı kesme" ve ABD’nin güvenli tahliye operasyonuna izin vermesine olanak tanıyor.
Kirby, Taleban'ın herhangi bir düşmanca eylemi olmadığını ve yenilgiye uğrayan Afgan ordusunun yüzlerce üyesinin tahliyeye yardım etmek için havaalanında olduğunu da söyledi.
Gün sonuna kadar 4.000'den fazla ABD askerinin havaalanında olacağını bildiren Tümgeneral Hank Taylor, tahliye çabalarının hız kazanacağını ve ABD askeri liderlerinin önümüzdeki günlerde Kabil'den her saat başı bir uçağın kalkmasını umduklarını söyledi.
Ordu bu verimlilik seviyesine ulaşabilirse, bu ABD'nin günde 5 bin ila 9 bin kişiyi tahliye edebileceği anlamına gelir.
Taylor, "Ancak bu çabayı etkileyen bir dizi faktörün ve koşulların değişebileceğinin farkındayız" diye konuştu.
Taylor, askeri liderlerin, dün çaresiz Afganlar’ın kalkış yapan uçaklara zorla binmeye çalıştıkları için kaos yaşandığı havaalanında, ‘’güvenli ve düzenli operasyonları sürdürmek için ABD’nin doğru adımları attığından emin olduklarını” da sözlerine ekledi.
ABD’li komutana Türkiye sorusu
ABD ordusunun Kabil'de tahliye çabaları sürerken Taleban tarafından herhangi bir düşmanca ilişki, saldırı ve tehdit görmediğini de söyleyen Tümgeneral Taylor, "Tetikte kalmayı sürdürüyoruz. Ayrıca (Kabil havaalanında) herhangi bir ek güvenlik sorunu yaşamadık” ifadelerini kullandı.
Brifingin sonunda havaalanında güvenliğin sağlanmasında Türk ordusunun rolüyle ilgili bir soru da yöneltildi. Tümgeneral Taylor, ‘’Türkler kesinlikle bizimle güvenlik misyonuna bağlı kalıyorlar, bu yüzden güvenlik ve işleyişe yardım etmeyi sürdürüyorlar’’ yanıtını verdi.
Afganistan'dan diplomatları ve sivilleri tahliye eden ABD askeri uçakları da, kaçmak için çaresiz binlerce kişinin akın ettiği Kabil havaalanı pistinin boşaltılmasının ardından yeniden başladı.
Havaalanındaki Batılı bir güvenlik yetkilisi Reuters'e verdiği demeçte, sivillerin sayısının azaldığını söyledi.
Havaalanındaki bir diplomat, en az 12 askeri uçağın havalandığını söyledi. Uçaklar, vatandaşlarını ve Afgan meslektaşlarını almak için Avustralya ve Polonya gibi ülkelerden geliyordu.
Danimarka da bölgedeki askeri uçaklarını ABD'nin talebi üzerine tahliye uçuşları için kullanacağını bildirdi. Danimarka Pazar günü Pakistan’da konuşlu askeri uçakları kullanarak Afganistan'daki personeli tahliye etmeye başladı. ABD'nin yakın bir müttefiki olan Danimarka, 2002'den beri Afganistan'da ABD güçleriyle birlikte savaşıyordu.
Belçika da Pakistan'ın başkenti İslamabad'a uçak gönderiyor. Uçakların buradan Afganistan'a uçarak tahliye çalışmalarına katılacağı bildiriliyor. Lüksemburg da, vatandaşlarını ve müttefiklerini tahliye etmek için Belçika ile ortak bir hareketle Kabil'e askeri bir uçak göndereceğini açıkladı.