Amerikan borsası ve küresel piyasalar haftasonu Arjantin’de gerçekleşen G-20 zirvesinde Başkan Trump ve Çin Devlet Başkanı Xi Jinping’in, iki ülke arasında büyümesinden endişe edilen ticari savaşı durdurması üzerine rahatlamış görünüyorlar.
G20 Zirvesi Amerika ve Çin arasındaki bir süredir devam eden ticaret savaşının gölgesinde yapıldı diyebiliriz. Her ne kadar Rusya ve Ukrayna arasında yaşanan gerilimden Ortadoğu’daki gelişmelere ve Güney Çin Denizi’ndeki son duruma kadar birçok uluslararası gelişme gündemde olsa da zirveye katılan liderler, gözlemciler ve gazetecilerin hemen hepsi toplantıdan çıkacak sonuca odaklanmıştı diyebiliriz.
ABD Başkanı Donald Trump toplantı öncesinde Çin’den ithal edilen ürünlere şu anda uygulanan yüzde 10 oranındaki gümrük vergisini yüzde 25’e çıkarma tehdidi yapmış ve Pekin’le ticarette dengesizlik ve fikri mülkiyet hakkı gibi konularda anlaşmaya varılmadığı takdirde yaptırımların devamının gelebileceği uyarısında bulunmuştu. Toplantı öncesinde konuşan Beyaz Saray Ekonomi Danışmanı Larry Kudlow, gözlemcilerin Amerika’nın zirveye güçlü gittiği Çin’inse düşüşte olduğu kanısında olduğunu söylemişti.
Kudlow’un olumlu yorumlarına rağmen, iki hafta önce Çin’den gelen yetkililerle Washington’da yapılan görüşmelerden bir sonuç çıkmaması, endişeleri arttırırken, Çin’le iş yapan Amerikan şirketlerinin üçüncü çeyrek raporlarına yansıyan durum da yatırımcıları oldukça endişelendiriyordu.
Ancak Arjantin’deki zirvede beklenen ABD-Çin görüşmesi gerçekleşti ve iki taraf gümrük vergilerinin arttırılmaması üzerine anlaştı. Başkan Trump ayrıca Pazartesi günü twitter üzerinden gönderdiği mesajda Çin’in Amerika’da üretilen araçlara uyguladığı %40 oranındaki gümrük vergilerini azaltacaklarını bildirdi. Çinli yetkililer ayrıca Amerika’dan yüklü bir miktar tarım ürünü, endüstriyel ürün ve enerji alacağı güvencesi verdi.
İki taraf ayrıca ticarette dengesizlik, fikri mülkiyet hakkı, tarım ve siber teknoloji gibi konuları ele almak için görüşmeleri sürdüreceklerini de açıkladı.
Bu olumlu haberler piyasalara yansıdı. Bu sabah itibariyle Asya ve Avrupa endeksleri %2’ye varan yükseliş gerçekleştirdi, ABD piyasaları da bu haberler etkisinde yükseliyor. Özellikle otomotiv sektörü, Volkswagen, BMW ve Mercedes’in sahibi Daimler şirketinin hisseleri bu yeni haberler sayesinde yükselişe geçti.
Uzmanların yılbaşına kadar dikkat edecekleri önemli bir tarih daha var, o da 18 Aralık. Çin bundan 40 yıl önce 18 Aralık’ta ticari politikasında değişikliğe gitmiş ve dünya ekonomisinin çehresini değistiştirmişti. Çin Ekonomi uzmanı Scott Kennedy dün C-NBC kanalında bu tarihin büyük önem taşıdığını, Çinli yetkililerin 40’ncı yıldönümünde ticari politikalarını ne yöne taşıyacaklarının küresel ticaret açısından önemini vurguladı. Kennedy’ye göre o gün veya o hafta içinde Çin büyük bir açıklamada bulunmazsa, bunun, ekonomik politikasında değişiklik olmayacağına dair büyük bir garanti olarak görüleceğini belirtti. Değişiklik olması halindeyse ABD ve Çin arasındaki ticari savaşın 90 günlük süre devam ederken tekrar gerginleşmesinin mümkün olduğunu ekledi.
G20 Zirvesi’nden çıkan diğer önemli bir sonuç da petrol fiyatlarına yansıdı. Zirvede birlik oldukları göze çarpan Suudi Veliaht Prens Muhammed bin Selman ve Rusya Devlet Başkanı Putin’in toplantı sonrasında petrol üretimi konusunda mutabık olduklarına dair çıkan haberler petrol fiyatlarının yükselmesine neden oldu. %5’lik bir yükseliş gerçekleştiren petrol fiyatları bugün de yeni bir sürprizin ardından yükselişe geçti.
Petrol üretimi açısından büyük bir rol oynamamasına rağmen 1961’den beri OPEC üyesi olan Katar, G-20 zirvesinin ardından Ocak ayından itibaren OPEC üyeliğinden ayrılacağını açıkladı. Katar Ulusal Petrol Şirketi’nden yapılan açıklamaya göre körfez ülkesi bundan sonra doğalgaz üretimine önem vereceğini açıkladı. Katar geçtiğimiz 18 aydır komşuları Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri’nin ekonomik ve diplomatik ambargosu yüzünden oldukça zor günler geçiriyor. Petrol üreticisi olmamasına rağmen OPEC’in karar aşamasında oy yetkisi olan ülkenin bu kararı OPEC’in 6 Aralık’ta Viyana’da yapacağı toplantı öncesinde grup içinde büyük bir sürpriz yarattı. Viyana’daki toplantının amacı üretimin azaltıması ve petrol fiyatlarının yükseltilmesi olarak görülüyor. Bu gelişmeler petrol fiyatlarına olduğu gibi enerji şirketi hisselerine de yansıdı.
Piyasalar bu sabah açılışta Amerika’nın 41’inci Başkanı George HW Bush anısına bir dakikalık saygı duruşunda bulundu, ayrıca Çarşamba günü ulusal yasın bir parçası olarak borsa işleme kapalı olacak.
