AB Liderleri, Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısının ardından, acil gündemle Brüksel'de toplanıyor.
Liderler, AB Dönem Başkanı Fransa’nın Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un talebi ve AB Konsey Başkanı Charles Michel'in çağrısı üzerine Brüksel'de biraraya gelecek.
Toplantı, G7 liderlerinin yine Ukrayna krizi konulu video konferansından birkaç saat sonra gerçekleşecek.
Vladimir Putin’in Ukrayna'nın doğusundaki ayrılıkçı bölgeleri tanınmasından 24 saatten kısa bir süre sonra AB Dışişleri Bakanları ilk yaptırım paketini önermişti. Ancak Rus ordusunun Kiev dahil Ukrayna topraklarını bombalamasının ardından acil toplanacak olan liderler "yeni ve eşi görülmemiş" yaptırımları görüşecek.
AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Yüksek Komiseri Josep Borrell, Rusya'nın 'benzeri görülmemiş bir izolasyon' riskiyle karşı karşıya olduğunu belirterek Brüksel'de yaptığı açıklamada, "Rus liderler eşi görülmemiş bir tecritle karşı karşıya kalacaklar. Şimdiye kadar görülmemiş yeni bir yaptırım paketi hazırlığındayız" dedi.
Borrell’le ortak basın açıklaması yapan AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen de "Bu sabah erken saatlerde, Rus birlikleri özgür ve bağımsız bir ülke olan Rusya’yı işgal etti. Bir kez daha Avrupa’nın merkezinde masum kadınlar, erkekler ve çocuklar hayatları için korkuyorlar ve ölüyor. Bu barbarca saldırıyı kınıyoruz ve haklı çıkarmaya çalışan alaycı argümanları kınıyoruz. Putin, Avrupa’ya savaşı geri getiriyor. Bu karanlık saatlerde AB halkı, Ukrayna halkının yanındadır. Rus liderliğinin egemen, bağımsız bir ülkeye karşı eşi görülmemiş saldırganlığıyla karşı karşıyayız. Rusya'nın hedefi sadece Donbass değil, hedef sadece Ukrayna değil, hedef Avrupa'da istikrar ve tüm uluslararası barış düzenidir. Ve bunun için Başkan Putin'i sorumlu tutacağız" dedi.
Yeni ve ağır yaptırımlar masada
Çarşamba günü kabul edilen ilk yaptırım paketinde, 351 Duma milletvekiline ek olarak banka yöneticileri, üst düzey askeri personel, medya mensupları ve üst düzey bir Kremlin yetkilisi de dahil olmak üzere 23 kişinin mal varlıklarının dondurulması kararı alınmıştı. AB şimdi, G7 ve NATO’yla da işbirliği içinde, doğrudan Devlet Başkanı Vladimir Putin ve ailesi, onu destekleyen oligarklar ve bankalararası uluslararası işlem sistemi Swift'ten çıkarmayı tartışacak.
Von der Leyen de yaptırımlara vurgu yaparak, olağanüstü zirve toplantısında, Avrupa liderlerine onaylamaları için kapsamlı bir yaptırım paketi sunacaklarını belirterek, "Rusya'nın ekonomik tabanını ve modernleşme kapasitesini zayıflatacağız. Ayrıca, Avrupa Birliği'ndeki Rus varlıklarını donduracağız ve Rus bankalarının Avrupa finans piyasalarına erişimini durduracağız. İlk yaptırım paketinde olduğu gibi, ortaklarımız ve müttefiklerimiz, Amerika Birleşik Devletleri, İngiltere, Kanada ve aynı zamanda örneğin Japonya ve Avustralya ile yakın ilişki içerisindeyiz. Bu yaptırımlar, Kremlin'in çıkarlarına ve savaşı finanse etme yeteneklerine ağır bir zarar vermek üzere tasarlandı" diye konuştu.
AB liderleri daha sert yaptırım istiyor
AB liderleri, ilk yaptırım paketinin açıklanmasının ardından, yaptırımların daha da sertleştirilmesini talep etmişti. Özellikle Polonya ve Baltık ülkeleri, "AB'nin Rusya'nın Ukrayna'yı işgal etmesini beklememesi gerektiğini" dile getirmişti. Ancak Rus gazına bağımlı ülkeler tersine, bu tür önlemlerin ekonomileri üzerindeki sonuçlarından endişe ederek, aşamalı yaptırım yöntemini önermişti.
Zirvede liderler yeni bir göç dalgası karşısında alınacak önlemleri de konuşacak. Baltık ülkeleri, Polonya ve Macaristan, sınırlarından büyük bir Ukraynalı mülteci akını gelmesine hazırlanıyor. Birleşmiş Milletler, bu rakamın 5 milyonu geçebileceğini belirtiyor. AB Komisyonu, sınırdan geçen Ukraynalıları ağırlamak için, "birkaç haftalık bir acil durum planı" hazırlıyor. Komisyon, AB üyesi ülkelerle "kayıt ve kabul kapasitelerini listelemek" için, Frontex, Europol ve Avrupa Mülteci Ajansı’yla da koşulları belirlemek için temas halinde. AB komisyonu, insani destek için de üyeler arası işbirliğini başlattı.
Mali yardım ve AB üyeliği
AB liderlerinin masasında, Ukrayna'ya mali destek ve AB üyelik talebi de olacak. Daha önce 1,2 milyar Euro destek açıklayan Avrupalılar, muhtemelen yeni bir mali destek açıklayacak. Bazı liderler Ukrayna'nın AB üyeliğine daha fazla taahhütte bulunmasını da istemeye hazırlanıyor. Polonya ve Slovenya, "Ukrayna'nın 2030 yılına kadar entegrasyonu" çağrısında bulundu.
Avrupa Konseyi'nden kınama
Avrupa Konseyi Genel Sekreteri Marija Pejcinovic Buric, Strasbourg'da bulunan ve Rusya ile Ukrayna'nın da üyesi olduğu Avrupa Konseyi'nden yaptığı basın açıklamasında "Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik askeri saldırısını şiddetle" kınadı. Pejcinovic Buric Rusya'nın askeri müdahalesinin "Avrupa Konseyi tüzüğü ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin açık ihlali" olduğunu belirterek, "Mevcut duruma yanıt vermek için gerekli önlemleri hızla alacağız" dedi.
Avrupa borsaları açılışta düştü
Avrupa hisseleri, Rusya'nın Ukrayna'ya askeri bir saldırı başlatmasının ardından Perşembe günü açılışta düştü. Açılışta Paris %4,19, Frankfurt %4,39, Londra %2,55 değer kaybetti. Gösterge Avrupa endeksi Eurostoxx 50, yüzde 3.52 düştü.