Akdeniz’deki göçmen trajedisine son verme yönündeki adımlarını son dönemde hızlandıran ancak insani boyutu eksik önlemlere odaklandığı için eleştirilen Avrupa Birliği’ne bu kez içeriden ciddi eleştiri geldi. Avrupa Birliği Komisyonu Başkanı Jean Claude Juncker, “Mare Nostrum Operasyonu’na son vermek ciddi bir hataydı. İnsanların hayatına mal oldu” dedi.
Avrupa Birliği’nde duymaya sıkça alışık olunmayan türden açıklamaları Avrupa Parlamentosu Genel Kurulu’nda yapan Juncker, Akdeniz’deki insani trajediye anında cevap verildiğini ancak bunun yetersiz olduğunu söyledi. Krizin belirtileriyle mücadele etmenin yeterli olmadığının altını çizen Juncker, “Çaresiz insanların gemilere binmek zorunda kalmaması için her şeyi yapmak gerek” diyerek insan hayatlarının Akdeniz’de yok olmasını çaresizce izlemek yerine bu hayatları yerinde kurtarmanın önemine dikkat çekti.
Mülteciler için kota sisteminin hayata geçirilmesini öneren Juncker, tüm yükün göç sorunuyla ilk elden karşı karşıya kalan ülkelere bırakılamayacağına vurgu yapsa da üye ülkeler arasında bu konuda ciddi görüş ayrılıkları sürüyor. Bu tabloya karşın Juncker mültecilerin “coğrafi dağıtımında” ısrarlı.
Avrupa Birliği Komisyonu’nun 13 Mayıs’ta bu konuda bir sistem önerisinde bulunacağını belirten Juncker, “Gerçeği söylemek gerekirse şiirlerden bana gına geldi. Dayanışma paylaşılmalı” dedi. Kota sistemine İtalya, Malta, Yunanistan gibi giriş noktalarındaki ülkelerin yanı sıra en çok sığınma başvurusu alan Avrupa Birliği ülkesi konumundaki Almanya da destek veriyor.
Kota sistemine Avrupa Parlamentosu da destek verdi. Genel Kurul’da yapılan oylamada 130 oya karşı 449 oyla kabul edilen bir kararda bağlayıcı bir kota sistemi oluşturulması vurgusu da yer aldı.
Özellikle iç siyasi güdülerin etkisiyle en tartışmalı konular arasına yerleşen “yasal göçe kapıların açılması” da Juncker’in Avrupa Birliği adına güçlü özeleştiri yaptığı başlıklar arasında yer aldı. Juncker, “Giriş kapısını yarıya kadar bile açmazsak sonrasında tüm gezegenin çaresizleri pencereden izinsiz girdiğinde şaşırmış gibi yapmamalıyız. Pencerelerden girişleri engellemek için kapıları açmak gerekir” ifadelerini kullandı. Yasal göçün orta vadede çözümün parçası olduğu ve bunun üzerinde çalışılması gerektiği de Juncker’in vurguları arasında yer aldı.
Yasal göç konusunda Juncker’in işi daha zor. Juncker’in de mensup olduğu ve Avrupa Parlamentosu’nun en büyük grubu olan Hristiyan Demokratlar (EPP) daha şimdiden bu fikre karşı bayrak açtı. EPP Başkanı Manfred Weber, “Her kim Avrupa Birliği’nin iş pazarının kapılarını yasal göçe açmalıyız diyorsa kendini kandırıyordur. Kıtamızdaki her beş gençten biri işsiz” dedi. EPP, Avrupa Parlamentosu’nun ilgili kararında yasal göçe herhangi bir atıf yapılmasını da engelledi. Juncker’in önerisine Avrupalı Muhafazakarlar ve Reformcular, Avrupa Birliği Karşıyı UKIP ve aşırı sağcılar da karşı çıktı.
