Rusya ile Gürcistan arasında gerginlik artarken Gürcü kuvvetleri ilk kez Pankisi vadisine girdi. Gerginliğin başlıca nedeni, Çeçen isyancıların sınırdan Gürcistan’a, Pankisi vadisine sızmaları. Ama Moskova’nın, Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra bağımsızlığını kazanan küçük, zayıf komşusu üzerinde daha başka hedefleri olmasından kaygı duyuluyor. Gürcistan, Kafkaslarda stratejik bir konuma sahip. Hazar petrol ve doğal gazını Batı’ya taşıyan boru hatları Gürcistan’dan geçecek. Uzmanlar, Moskova’nın terörle savaşı, Gürcistan üzerinde daha geniş kontrol sağlamak için bir gerekçe olarak kullanabileceği görüşünde.
Moskova, komşusunu Çeçen savaşcıların Gürcistan sınırından sızmaları ve Pankisi vadisine sığınmalarını önlemek için yeterli önlem almamakla suçluyor. Bu nedenle Rus savaş uçakları, Çeçenleri takip için sürekli Gürcistan hava sahasını ihlal ediyor. Gürcüler, Rusya’nın bu tür müdahalerinin nereye kadar gideceği sorusunu soruyor. Moskova’nın Çeçenleri etkisiz hale getirmenin ötesinde birtakım amaçları olmasından kaygı duyuluyor.
Jamestown Vakfı Rusya uzmanı Vladimir Socor, Wall Street Journal gazetesine yazdığı makalede bu kaygıya katılıyor. Socor, Moskova’nın Washington’a bir alışveriş önerdiği görüşünde. Buna göre eğer Amerika Moskova’nın Gürcistan’a askeri müdahalesine karşı çıkmazsa Ruslar da Amerika’nın Irak’a müdahalesine itiraz etmeyecek. Ruslar, bu alışverişi uluslararası alanda teröre karşı açılan savaşın bir parçası olarak görüyor.
Amerikalı Kafkas uzmanı Paul Henze, Rusya’nın terörle savaş gerekçesini daha önce de Çeçenistan’daki askeri harekatı için kullandığını hatırlatıyor. Henze şöyle diyor: "Rusya Cumhurbaşkanı Putin, kendi çıkarına kullanmak için hemen Amerika’nın teröre karşı açtığı savaşa katıldı. Putin, Çeçenistan’ı büyük bir terör sorunu olarak göstererek Amerika’nın Taleban’a karşı aldığı önlemleri, Rusya’nın da Çeçen savaşçılara karşı almaya hakkı olduğunu savundu."
Henze, Rusya’nın Çeçenistan’da barışı sağlaması halinde Gürcistan’la bir sorunu kalmayacağını söylüyor. Ancak Amerikalı Kafkas uzmanı, Rusya’nın hedefinin Çeçenistan’la sınırlı olmadığı görüşünde. Paul Henze’ye göre Moskova sürekli Gürcistan’da sorun çıkartmaya çalışıyor. Gürcistan toprakları içindeki Abazya ve Güney Osetya bölgelerinde ayrılıkçı güçleri gizlice destekleyen Moskova’nın Gürcistan Cumhurbaşkanı Eduard Shevardnadze’ye yönelik suikast girişimlerinde de parmağı olduğu sanılıyor. Paul Henze, Moskova’nın bu amaç doğrultusunda kendisine en aykırı unsurları müttefik olarak seçtiğini vurguluyor ve şöyle devam ediyor: "Ruslar, çeşitli Gürcü rejim muhaliflerini ve siyasi küskünleri öteden beri destekliyor. Garip olan, Rusların, 1992’de devrilen eski Cumhurbaşkanı Gamsakurdiya’nın yandaşlarını da desteklemesi. Gamsakurdiya, Gürcü siyaset sahnesinde görülen en Rus aleyhtarı politikacıydı."
Paul Henze, Rusların bu konuda fazla bir seçeneği olmadığını çünkü birçok Gürcü müttefikinin Shevarnadze yönetimini devirmeye çalışmak yerine kaçakçılık yapmayı tercih ettiğini söylüyor.
Vladimir Socor, Gürcistan’ın güçlü kuzey komşusu karşısında yapacağı fazla birşey olmadığı görüşünde. Ruslar ülkeden çekilirken Gürcüler’e silah bırakmamışlar. Bu yüzden aceleyle kurulan Gürcü ordusu ayrılıkçı isyanlarla başa çıkamamış. Ancak Rusya uzmanı Socor, halen Gürcistan’da bulunan 150 Amerikan komandosunun önemli bir destek sağlayacağı görüşünde. Socor, Amerikan Kara Kuvvetleri'ne bağlı Yeşil Bereliler tarafından yürütülen Gürcü iç güvenlik güçlerini eğitme ve silahlandırma programının bu sonbahar aylarında Pankisi vadisindeki terör sorununa çözüm getirebileceğini söylüyor.
Rus, Amerikan ve Gürcü kuvvetlerinin birbirlerine bu kadar yakın bir alanda nasıl olay çıkarmadan geçineceklerini kestirmek kolay değil. Çünkü ortada enerji yolları gibi çok değerli bir jeostratejik ödül var.
Bu arada Baku-Tiflis-Ceyhan boru hattının güvenliğini sağlamak için Türkiye de, Gürcistan’la bir askeri işbirliği anlaşması imzalamış bulunuyor.