NATO Savunma Bakanları’nın İstanbul’da gayri resmi toplantısı sona erdi. Toplantıya katılan Amerika Savunma Bakanı Robert Gates, Amerika’nın Afganistan’daki NATO birliklerini yolkenarına yerleştirilmiş bombalardan korumak için için özel zırhlı araç ve gelişmiş teknoloji sağlayacağı sözünü verdi.
Afganistan’daki NATO askerleri için en büyük tehlike Taleban militanları ve diğer direnişçilerin yol kenarlarına yerleştirdikleri ilkel mayın ve bombalar. Askeri konvoylar yoldan geçerken kabloyla ya da uzaktan kumandayla patlatılan bu bombalar ağır can kaybına sebep oluyor. Bir zamanlar Irak’ta Amerikan birliklerinin başına dert olan bu tür yol bombaları, daha ağır zırhlı personel taşıyıcıları ve yeni araç ve gereçler sayesinde tehlike olmaktan çıkarılmıştı.
Savunma Bakanı Robert Gates, Afganistan’daki askerlerin daha iyi korunması için Amerika’nın NATO’ya bu tür araçlardan verebileceğini açıkladı. Bakan, İstanbul’daki toplantıda yaptığı konuşmada, Irak’taki Amerikan birliklerini geri çekilmekte olduğunu hatırlattı ve MRAP kısa adıyla bilinen mayına dirençli zırhlı araçların bir bölümünün Afganistan’da kullanılabileceğini belirtti. Savunma Bakanı, Amerika’nın bu araçları NATO’ya satabileceğini, ödünç verebileceğini hatta bağışlayabileceğini söyledi. Gates, Amerika’nın yol bombalarına karşı Irak’ta geliştirdiği teknolojiyi NATO ile paylaşmaya hazır olduğunu vurguladı:
Bakan toplantıda yaptığı konuşmada, Amerika’nın NATO birliklerine istihbarat sağlayabileceğini ve Irak’ta yol bombalarını belirleme ve etkisiz hale getirmede kullanılan robotlar, yeraltını gören radarlar ve teknik yöntemler hakkında eğitim de verebileceğini belirtti.
Amerikan ordusunun Afganistan için özel olarak ürettiği ağır zırhlı araçların sayısı çok az. M-ATV adıyla bilinen bu araçlar sadece ülkenin en tehlikeli bölgelerinde ve Amerikan askerleri tarafından kullanılıyor. Amerikalı yetkililer, Irak için yapılmış MRAP tipi zırhlı araçların Afganistan’ın birçok yerinde kullanılabileceği görüşünde. Savunma Bakanı Gates, araçların maliyetiyle ilgili kaygıların yersiz olduğunu, Amerika’nın Afganistan’a asker gönderen tüm ülkelere yardım etmek istediğini söyledi.
Başkan Barack Obama, Afganistan’a 30 bin ek asker daha gönderilmesine karar vermişti. Diğer NATO ülkeleri de asker sayısını toplam 9 bin artırmayı kabul etti. Bu ülkelere teşekkür eden Bakan, Afganistan’daki Amerikan ve NATO kuvvetlerinin komutanı Orgeneral Stanley McChrystal’in elinde artık yeterli sayıda muharip asker bulunduğunu ancak askeri eğitmen ihtiyacının hala giderilemediğini söyledi:
Amerika Savunma Bakanı, Afgan ordusu ve polis kuvvetleri için acil eğitmen gerektiğini vurguladı ve bu ihtiyacın uzun zamandır karşılanamamış olmasının yeni sorunlar yarattığını söyledi.
Gates ile birlikte NATO Genel Sekreteri Anders Fogh Rasmussen de, üye ülkelerin Savunma Bakanlarına, Afganistan’a askeri eğitmen göndermeleri çağrısında bulundu. Eğitmen ve öğretmenlerin çoğu Afganistan’daki askeri akademilerde çalışacak ancak yabancı danışmanların bir süre Afgan birliklerinde görev yapması da gerekecek.
Amerika Savunma Bakanı Robert Gates, Türkiye’den ayrılmadan önce Ankara’da temaslarda bulunacak ve Amerika’ya dönmeden önce ikili görüşmeler için Roma ve Paris’e de uğrayacak.
