Güvenlik uzmanlarına göre uçak yolcularını en etkili şekilde taramadan geçiren ülke, İsrail. Filistin terör örgütlerinin sürekli tehditlerine rağmen Tel Aviv’in Ben Gurion Havalimanı’ndan kalkan uçaklar ne kaçırıldı, ne de havaya uçuruldu. 1970’li yılların başından bu yana havalimanına yönelik hiçbir saldırı düzenlenmedi. Bu büyük başarı, istihbarat paylaşımı, yolcu profillerinin oluşturulması ve patlayıcı ve silah belirleyen tarayıcılardan oluşan karmaşık sistem sayesinde elde edildi.
Tel Aviv Ben Gurion Havalimanı’nda sıkı güvenlik kontrolu yapılıyor.
Ayda ortalama 1 milyon yolcunun geçiş yaptığı havalimanında kuyruklar şaşırtıcı derecede hızlı ilerliyor. İsrailli güvenlik uzmanları, diğer ülkelerin tersine, teknolojiden çok yolcularla göz temasına önem veriyor.
Daha önce Ben Gurion Havalimanı’nın güvenlik sorumlusu olan İsrail havalimanı güvenlik birimi kurucularından Pini Schiff, şimdi İsrail Hükümeti’ne danışmanlık yapan firmanın başında. Pini Schiff “Yolculara odaklanıyoruz. Yolcu, özgeçmişi hakkında dürüstçe bilgi veriyorsa, iyi niyetliyse bavullarının sıkı kontroldan geçirilmesine gerek yok. Ancak yolcu şüpheliyse bavulları didik didik ediliyor.” diyor.
Çoğu yolcu, güvenlikten 30 dakikada geçiyor. Herkesin ayakkabılarını çıkarmasına, beden tarayıcılardan geçmesine, su şişelerini atmasına gerek yok.
Tarama sırasında görevliler, 25 saniyelik soru-yanıt bölümünde, yolculara havalimanına neden ve nereden geldikleri, nereye gittikleri ve özgeçmişleri hakkında sorular soruyor.
İsrail havalimanı güvenlik birimi kurucularından Pini Schiff “Amacımız, terörist olan ve üzerinde patlayıcı madde taşıyan o bir kişiyi bulmak. Terörist olanları belirlemek için yolcuların kim olduğunu bilmeniz, yüzde 1’den az olan şüphelilere odaklanmanız gerekiyor.” diyor.
Dikkatle incelenecek yolcu sayısını en aza indirmek, görevlilerin binlerce yolcuyu çok hızlı şekilde güvenlikten geçirmesini sağlıyor.
İsrailli yetkililere göre, Ömer Faruk Abdülmuttalip gibi birinin Ben Gurion’da durdurulmadan geçmesi mümkün değil. Amerikan yolcu uçağını bombalamaya çalışan 23 yaşında Müslüman bir erkek olan, tek başına ve bavulsuz seyahat eden Abdülmuttalip, biletini de nakit parayla satın almış.
İsrail’in karmaşık yolcu kimliği belirleme sistemi, sadece Müslümanları hedef almıyor.
Tel Aviv’deki İç Güvenlik Akademisi Başkanı Nir Ran, İsrail İç Güvenlik Dairesi Şin Bet’in hava güvenliğinden sorumlu eski yetkilisi. Nir Ran, İsrail havayolu şirketi El Al’ın da güvenlik birimini yönetmiş. Nir Ran “Uçağa bavulunda bombayla binen bir yolcunun mutlaka Müslüman, genç erkek, ya da terörist olması gerekmiyor. Tam tersine, geçmişteki olayların büyük çoğunluğunda bombaları uçağa taşıyan kişilerin Müslüman olmayan genç kadınlar olduğunu görüyoruz.” diyor.
Güvenlik önlemlerinin sıkı olmasından şikayet eden Filistinliler, Ben Gurion’u kullanmak yerine daha az güvenlik taramasından geçirildikleri Amman havalimanını kullanıyor.
Bazı tarayıcı ve dedektörler, İsrail’de tasarlanıp üretiliyor. Pini Schiff, bu aygıtların etkili olduğunu ancak sadece teknolojinin güvenliği sağlayamayacağını söylüyor.“Teknolojinin yolcu profili çıkarma sistemini desteklemesi, en doğrusu. Yolcu kontrolunda profil çıkarma tekniği ve teknoloji beraber kullanıldığı için en iyi sonucu alıyoruz.”
Bazı yönleriyle tartışma yaratan bu sistem mükemmele yakın bir geçmişe sahip.