Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, Cumhurbaşkanının halk tarafından seçilmesini de öngören anayasa değişikliği paketinin referanduma sunulmasına karar verdi. Sezer, paketin iptali için Anayasa Mahkemesi’ne başvuracağını da açıkladı. Ancak Sezer’in bu açıklamasıyla referandumun olup olmayacağı ya da hangi tarihte yapılacağı tam bir belirsizliğe sürüklendi.
Cumhurbaşkanı Sezer, Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından kendisine ikinci kez iade edilen anayasa değişikliği paketi ile ilgili kararını 15 günlük yasal inceleme süresinin son gününde açıkladı. Ancak, Sezer’in açıklaması anayasa değişikliği paketinin akıbetinin ne olacağına ilişkin soruları daha da karmaşık bir hale getirdi. Sezer, paketle ilgili açıklamasında paketi Anayasa’nın 175. maddesi uyarınca halkoyuna sunulmak üzere Başbakanlığa gönderdiğini duyurdu.
Çankaya Köşkü’nden yapılan açıklamada, Sezer’in paketin iptali için Anayasa Mahkemesi’nde dava açacağı da kaydedildi.
Bu açıklama yapılırken, Cumhuriyet Halk Partisi’nin (CHP) paketin iptali için Anayasa Mahkemesi’ne açtığı dava da bir gelişme yaşandı. Anayasa Mahkemesi’nin ilgili raportörü CHP’nin açtığı davayla ilgili çalışmasını tamamladı. Mahkemenin, davayı gelecek hafta görüşmesi bekleniyor.
Sezer’in de paketi referanduma götürme kararının ardından paketin akıbetine ilişkin olarak Ankara’da yeni senaryolar değerlendirilmeye alındı. Bunlardan ilkine göre, Anayasa Mahkemesi’nden iptal kararı çıkmazsa paket, referanduma gidecek. Referandum Yasası, referandumun Sezer’in kararının Resmi Gazete’de yayımlanmasından 120 gün sonraki Pazar günü yapılmasını öngörüyor.
Ancak, hükümet 22 Temmuz’da çifte sandık için meclisten geçirdiği yasa ile bu süreyi 45’e düşürmüştü. Sezer’in yasayla ilgili değerlendirme süresi 18 Haziran’da dolacak. Sezer yasayı onaylarsa, Anayasa Mahkemesi de iptal başvurularını reddederse 22 Temmuz’da genel seçim ile birlikte anayasa değişiklikleri için referandum yapılması mümkün olabilecek.
Ankara’daki ikinci senaryoya göre Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP), Meclis'i olağanüstü toplayarak yasayı yeniden çıkarmayı pek de istemiyor. Bu yüzden, yeni parlamento bu konuda karar vermek yeni seçilecek Meclis'e kalacak. Yeni parlamentonun yeni bir yasa çıkararak referandum tarihini belirleyebileceği belirtiliyor.
Üçüncü senaryoya göre ise Anayasa Mahkemesi CHP ile Sezer’in başvurusunu birlikte değerlendirebilecek. CHP, mahkemeye başvurusunda yürütmenin durdurulmasını da istemişti. Mahkemenin bu isteği onaylaması durumunda referandum süreci kapanacak. Mahkeme, CHP ile Sezer’in başvurularını onaylamayıp, cumhurbaşkanını halkın seçmesine giden yolu açarsa da Ankara’da siyaset yeni mecralara sürüklenecek.