Washington Post, laik muhalefetin ve ordunun, yeni cumhurbaşkanının özgürce seçilmesini önlemeye çalıştığını yazıyor. AKP hükümetini “Türkiye’nin son dönemdeki en başarılı hükümeti” olarak tanımlayan gazete, Türkiye’nin Müslüman bir ülkede liberal demokrasiyi güçlendirme çabasının dönüm noktasında olduğunu savunuyor:
“Türkler arasında pek sevilmediğinin farkında olan Bush yönetimi, bu siyasi çatışmaya dahil olmamaya dikkat ederken, orduyu da kışlasında kalması konusunda sessizce uyardı. Ancak Amerika, demokratik bir sonuç alınmasına, askeri baskının gölgesinin düşmediği bir seçim sürecine açık bir destek vermelidir. Eğer AK Partiyi desteleyen milyonlar, yıllardır beceriksiz ve yozlaşmış seçkinler tarafından denetlenen siyasi sisteme dahil olursa, bundan Türkiye kazançlı çıkar. İslam ile demokrasinin hala tam anlamıyla barışmadığı bir coğrafyada, ikisinin karışmasından korkulması anlaşılır bir şeydir. Ancak şu anda Türkiye’de demokrasiye asıl tehdit AK Parti’den değil, muhaliflerinden geliyor.”
New York Times Türkiye’de generallerle popülaritesi giderek artan İslami kökenli partiler arasında yıllardır süren mücadelenin tehlikeli bir dönemece girdiği yorumuna yer veriyor. Gazete, her iki tarafın da itidalli davranmasını tavsiye ediyor:
“Türkiye, Soğuk Savaş döneminde Avrupa sınırını Sovyet yayılmacılığına karşı korudu. Bugün de, Avrupa’yla İslam dünyası arasında gerçek bir demokratik Müslüman ülke olarak aynı ölçüde önem taşıyor. Türkiye’nin demokratik dengelerini korumasına yardım etmek, Washington’un çıkarınadır. Takındığı tavır konusunda Türkiye’deki generallere net bir mesaj vermelidir. Washington, diplomatik kanallar ve NATO aracılığıyla Türk generallerine askeri bir darbenin büyük zararlara yol açacağını anlatmalıdır.”
Christian Science Monitor, Türkiye’yi, NATO açısından büyük öneme sahip bir stratejik ortak, Avrupa ile Ortadoğu arasında bir köprü ve göreceli olarak istikrarlı, laik ve demokratik bir Müslüman ülke olarak tanımlıyor. Gazete, kamusal hayatta İslam’ın rolü konusunda Türkiye’nin bir bölünmeyle karşı karşıya olduğunu yazıyor:
"Türkiye, kamusal alanda dine daha iyi bir yer sağlamalıdır. Eğer bu, laik kesimleri korkutuyorsa, ki korkmakta haklı oldukları noktalar var, yapılması gereken şey hükümeti denetleyecek mekanizmalar oluşturmaktır. Eğer daha fazla denetim istiyorlarsa, AKP’ye aldığı oyla orantısız bir çoğunluk sağlayan seçim sistemini değiştirmelidirler. İster laik olsun, ister İslamcı, aşırı uçların yönetimi Türkiye’ye sadece zarar verir.”
Washington Times ise Abdullah Gül’ün cumhurbaşkanlığı adaylığının laiklik açısından bir tehlike olarak algılandığını vurguluyor. Gazete, AKP hükümeti döneminde Türk dış politikasında yaşanan değişime de dikkat çekiyor.
”Türkiye’deki bölünme, sadece bir iç politika meselesi değildir. Kimlik sorunu, Türkiye’nin jeopolitik rolünü de ilgilendiriyor. AKP ve Erdoğan öncülüğündeki Türkiye, yüzünü giderek daha da artan bir biçimde Doğuya döndü. Müslümanların sorunlarıyla ilgilendi, Müslüman ülkelerle ilişkilerini güçlendirdi. AKP’nin cumhurbaşkanlığını alması ve ardından da parlamentoda yeniden çoğunluğu elde etmesi durumunda, ciddi bir tehditle karşı karşıya kalacak olan tek şey Türkiye’deki laiklik olmayabilir.”
